Europa: wydarzenia tygodnia 51/2013

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 50/2013

• Zakończyły się 3-letnie negocjacje w gronie przedstawicieli unijnych krajów oraz instytucji unijnych. Ostatecznie przyjęto pakiet reform Wspólnej Polityki Rolnej, która będzie realizowana w latach 2014-2020, ale też przyjęto reguły przejściowe na 2014 rok. Ustalono zasady wyrównywania dopłat do hektara, zależność dopłat od spełnienia wymogów ekologicznych, wspomaganie młodych rolników.
• Agencja ratingowa Standard & Poor's obniżyła rating Unii Europejskiej o jeden stopień, z najwyższego poziomu AAA do AA+. Ta ocena ma związek z dyskusjami budżetowe między krajami "28". Rating został obniżony do poziomu AA+ z perspektywą stabilną. Oznacza to, że S&P nie ma zamiaru ponownie zmieniać ratingu w średnioterminowej perspektywie.
• Według Eurostat-u inflacja w strefie euro wyniosła w listopadzie 2013 r., w ujęciu rok do roku 0,9 proc.
• Rosja zapowiedziała, że obniży Ukrainie cenę gazu do 268,5 USD za 1000 metrów sześciennych i zainwestuje w ukraińskie obligacje rządowe 15 mld USD. To rezultat ostatniej wizyty w Moskwie prezydenta Ukrainy Wiktora Janukowycza.
• Ministrowie finansów krajów unijnych uzgodnili drugi filar unii bankowej, czyli wspólny system restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków (SRM). Takie rozwiązanie ma uchronić euroland przed kolejnym kryzysem finansowym i oszczędzić koszty, gdy upadające banki są ratowane z budżetu. Unia ma być otwarta także dla krajów spoza eurolandu. Szef Rady Europejskiej Herman Van Rompuy ocenił, że unia bankowa to dla strefy euro największy krok naprzód od czasu jej utworzenia.
• W efekcie negocjacji krajów UE z PE, z projektu nowelizacji dyrektywy o ocenie oddziaływania inwestycji na środowisko wykreślono obowiązek przeprowadzania przez inwestorów pełnej oceny oddziaływania na środowisko projektów gazu łupkowego już na etapie poszukiwań. Takie rozwiązanie zwiększyłoby koszty poszukiwań gazu łupkowego. Komisja Europejska poinformowała, że w styczniu wystąpi z propozycją nowych przepisów bądź wytycznych regulujących wydobycie gazu łupkowego w krajach UE.
• Francuski parlament ostatecznie przyjął projekt budżetu na 2014 rok (początkowo odrzucony przez Senat). Dług publiczny osiągnie rekordowy poziom - 95,1 proc. PKB, deficyt ma być zredukowany do 3,6 proc. PKB i stanie się to dzięki oszczędnościom rzędu 15 mld euro.
• W. Brytania już 1 stycznia 2014 r. ograniczy prawa imigrantów do świadczeń. Nowo przybyli imigranci z Unii Europejskiej będą musieli odczekać trzy miesiące zanim będzie im wolno ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych w Wielkiej Brytanii.
• Gazprom przedstawił KE koncepcję działań naprawczych, by polubownie rozwiązać antymonopolowy spór dotyczący jego działań w Europie Środkowo-Wschodniej. Analitycy prognozują osiągnięcie kompromisu by uniknąć konfliktu i konieczności obarczenia rosyjskiego koncernu finansową karą.
• Francuski parlament przyjął projekt reformy systemu emerytalnego, zgodnie z którą okres składkowy niezbędny do uzyskania pełnej emerytury zostanie stopniowo wydłużony z dzisiejszych 41,5 lat do 43 lat w roku 2035.
• Kolejny etap nadziei na alternatywne dostawy gazu do Europy z Azerbejdżanu. Ostatnio w tej sprawie podpisano wartą miliardy umowę na dostawy gazu dla europejskich nabywców.
• Komisja Europejska zaproponowała wprowadzenie przepisów zakazujących klonowania zwierząt hodowanych na potrzeby rolnictwa w UE. W tej propozycji jest też koncepcja zakazu importu klonowanych zwierząt oraz obrót mięsem i mlekiem uzyskanym z klonowanych zwierząt.
• Bank of England poinformował, że w 2016 r. zacznie emitować plastikowe banknoty. Podczas trzyletniego programu badawczego ustalono, że takie banknoty dłużej pozostają czyste i są trudniejsze do podrobienia.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

WSPÓLNA POLITYKA ROLNA NA LATA 2014-2020

Wreszcie zakończyły się 3-letnie negocjacje w gronie przedstawicieli unijnych krajów oraz instytucji unijnych. Ostatecznie przyjęto pakiet reform Wspólnej Polityki Rolnej, która będzie realizowana w latach 2014-2020, ale też przyjęto reguły przejściowe na 2014 rok. Komentując ten problem mamy świadomość, że ta tematyka zainteresuje nie tylko polskich rolników. Wiemy bowiem, że nasi rolnicy mieli dotąd niższe dopłaty do produkcji rolnej i od dłuższego czasu nasz rząd upomina się o zmianę w tym zakresie.

Dotąd w ramach WPR w gronie unijnych krajów było duże zróżnicowanie w dopłatach bezpośrednich do hektara. Podjęto decyzję, że w latach 2015-2020 nastąpi stopniowe wyrównywanie dopłat w państwach, w których dopłaty bezpośrednie do hektara były dotąd niższe od 90 proc. średniej unijnej (m.in. dotyczy to Polski). W okresie najbliższych 7 lat różnica pomiędzy wysokością dopłat a 90 proc. średniej unijnej będzie zmniejszona o jedną trzecią i zmiana ta będzie realizowana stopniowo. Przyjęto też, że do 2020 roku dopłaty w państwach unijnych nie mogą być mniejsze od 196 euro na hektar. W krajach, które otrzymują dopłaty w wysokości poniżej 90 proc. średniej UE, rządy będą mogły przesuwać do 25 proc. środków z II filaru WPR (Program Rozwój Obszarów Wiejskich) na dopłaty bezpośrednie. Szacuje się, że do polskich rolników w ramach WPR w ciągu siedmiolatki trafi 28,5 mld euro.

Znaczącą zmianą w nowej WPR jest to, że od 2015 r. 30 proc. dopłat będzie uzależnione od spełniania przez rolników wymogów ekologicznych i jest to najważniejszy składnik tej reformy. Uzgodniono, że w marcu 2014 zakończy się przyjmowanie tzw. aktów delegowanych wdrażających reformę. Przyjęto, że 2014 rok będzie okresem przejściowym, w którym nie będą jeszcze obowiązywać nowe wymogi ekologiczne. Ważne jest to, że otrzymanie 30 proc. dopłat, jest uzależnione dywersyfikacją upraw, utrzymywaniem pastwisk, wygospodarowaniem obszarów proekologicznych lub stosowaniem innych "równoważnych" środków. Z tych nowych wymogów będzie wyłączona duża część polskich gospodarstw, ponieważ są małe.

Inne ciekawe rozwiązania przyjęte ostatnio to wykluczenie z otrzymywania dopłat rolnych m.in. lotnisk i terenów sportowych, a także określenie zasad wspierania młodych rolników poniżej 40. roku życia. Otrzymają oni o 25 proc. więcej dopłat rolnych przez pierwsze 5 lat. W Polsce będzie to dotyczyło 100 tysięcy młodych rolników (ok. 7 proc. wszystkich otrzymujących dopłaty).