Tydzień 31/2005 (01-07.08.2005)

Przeczytaj także: Tydzień 29/2005 (18-24.07.2005)

• Japońskie rezerwy dewizowe w lipcu spadły o 3,8 mld USD do 839 mld USD.
• Amerykański Kongres po kilku latach dyskusji przyjął ustawę o polityce energetycznej. Ta ustawa jest odpowiedzią na rosnące ceny tradycyjnych surowców energetycznych i wyczerpywanie się światowych zasobów tych surowców. Ma ona sprzyjać rozwojowi alternatywnych źródeł i oszczędności energii. Jej realizacja będzie kosztować ok. 14,5 mld USD. W jej ramach będzie możliwość uzyskiwania ulg podatkowych w przypadku wykorzystania energooszczędnych elementów konstrukcji domu lub jego wyposażenia. Będą z niej korzystać użytkownicy instalacji energetycznych opartych na ogniwach paliwowych i słonecznych, a także nabywcy aut posiadających silniki hybrydowe, elektryczne lub ogniwa paliwowe.
• Stany Zjednoczone podpisały z krajami Ameryki Środkowej (Gwatemalą , Hondurasem, Nikaraguą, Salwadorem, Kostaryką i Dominikaną) układ CAFTA (Central America Free Trade Agreement). Układ znosi bariery handlowe w handlu USA i otwiera tamtejsze rynki dla amerykańskich towarów i usług oraz ułatwia firmom USA inwestycje w tych krajach.
• Toyota zmierza do pierwszej pozycji w rankingu największych koncernów motoryzacyjnych. W tym roku zamierza sprzedać 8,16mln sztuk aut (w 2004 roku sprzedaż wyniosła 7,52mln sztuk). Na amerykańskim rynku tegoroczna sprzedaż ma być na poziomie 2,22mln sztuk. Liderem na światowym rynku jest jeszcze GM ze sprzedażą 8,99mln sztuk samochodów.
• W ubiegłym roku amerykański koncern ConocoPhillips kupił prawie 8% akcji rosyjskiego Łukoila. Obecnie ma 12,6% akcji tego koncernu. Do końca 2006 roku jego udziały wzrosną do 20%. ConocoPhillips zamierza współpracować z Łukoilem w Rosji i poza nią. Możliwa jest współpraca w litewskiej rafinerii Możejki i w Iraku.
• Irak zwiększył wydobycie swojej ropy do 1,6mln bd. Przychody z eksportu ropy wyniosły w lipcu 2,5 mld USD. Krystalizują się koncepcje budowy trzech rafinerii, które zapewniłyby pokrycie potrzeb na rynku wewnętrznym.
• Ostatecznie Toyota i GM zrezygnowały z koncepcji stworzenia joint venture, którego celem było opracowanie samochodu napędzanego ogniwami paliwowymi. Nie oznacza to jednak, że firmy zrezygnowały z prac rozwojowych w tej dziedzinie.
• Adidas-Salomon zamierza w pierwszej połowie 2006 roku zakupić amerykańską firmę Reebok za 3,1 miliarda euro. Celem transakcji jest zwiększenie udziału niemieckiej firmy na rynku USA, na którym obecnie dominuje Nike. Za rok 2004 przychody Adidasa i Reeboka wyniosły około 9 mld euro, podczas gdy Nike miała w zakończonym roku obrachunkowym 2004/2005 13,7 mld USD.
• Chińska grupa naftowa CNOOC, która starała się o zakup amerykańskiego koncernu Unocal za 18,5 mld USD zrezygnowała z transakcji. Powodem rezygnacji jest „zły klimat polityczny” w USA w stosunku do chińskich inwestorów.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ŚWIATOWA ORGANIZACJA HANDLU W NATARCIU

Tworzący się od kilku ostatnich lat nowy ład polityczno -gospodarczy w świecie wpłynął na pozycję wielu światowych organizacji, które przez dziesiątki powojennych lat miały spory wpływ na reguły rządzące sprawami globu. WTO jest jedną z niewielu organiza­cji, których prestiż nie tylko nie zmalał, ale ustabilizował się. W ramach WTO poszukuje się teraz nowych rozwiązań dotyczących li­beralizacji światowego handlu, które byłyby możliwe do zaakceptowania dla148 państw tworzących te organizację. WTO rozstrzyga spory i w uzasadnionych przypadkach upoważnia do stosowania sankcji gospodarczych. Ostatnio byliśmy świadkami dwóch sporów zakończonych werdyktami WTO, podczas gdy oskarżonymi były USA i Unia Europejska.

WTO w 2003 roku uznało tzw. poprawkę Byrda (uchwalona w 2000 roku, a dotyczącą prawa USA do nakładania ceł antydumpin­gowych) za niezgodną z zasadami obowiązującymi wszystkie kraje należące do tej organizacji. WTO upoważniła kraje skarżące (Japonia, Unia oraz inne kraje) do zastosowania sankcji. Mimo tej groźby negocjacje amerykańsko-japońskie nie dały rezultatu i USA nie zmieniły zakwestionowanego prawa. W tej sytuacji Japonia po raz pierwszy zastosuje sankcje handlowe wobec USA, nakładając cła karne między innymi na amerykańskie wyroby stalowe. Piętnastoprocentowe cła zaczną obowiązywać od 1 września.

WTO uznało, że planowana przez Unię zmiana poziomu cła z obecnych 75 USD do 230 USD za tonę bananów pogorszy szanse konkurowania na rynku unijnym południowo-amerykańskim producentom ( z Ekwadoru, Kolumbii, Kostaryki, Gwatemali, Hondurasu, Panamy, Brazylii, Nikaragui i Wenezueli) i nie będą oni w stanie utrzymać się na tym rynku. Unia ma teraz obowiązek przeprowadzenia rozmów ze skarżącymi. Rozmowy będą się toczyć w cieniu bardzo trudnych negocjacji o dalszej liberalizacji światowego handlu w ramach katarskiej rundy. Jeśli nie dojdzie do porozumienia, WTO wyda werdykt niekorzystny dla Unii. Warto tu zaznaczyć, że przyjmując takie rozwiązanie Unia chciała postawić w uprzywilejowanej pozycji dostawców bananów na rynek europejski kraje, które były ich dawnymi koloniami.