Świat: wydarzenia tygodnia 8/2014

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 7/2014

• Przed spotkaniem ministrów finansów G20 w Sydney Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) opublikowała raport, w którym zwróciła uwagę słabnięcie "zapału reformatorskiego" w miarę utrwalania się oznak ożywienia gospodarczego w świecie. Taka postawa może doprowadzić do zdławienia jeszcze słabego wzrostu gospodarczego i wzrostu bezrobocia. Raport wskazuje, że podjęcie reform wskazywanych przez OECD może przynieść światowej gospodarce dodatkowe 2,25 bln USD do 2018 roku.
• Według Rezerwy Federalnej (Fed) produkcja przemysłowa w USA w styczniu 2014 r. spadła o 0,3 proc. m/m (w grudniu wskaźnik wzrósł o 0,3 proc. m/m). Wykorzystanie mocy produkcyjnych amerykańskich firm wyniosło w styczniu 78,5 proc. wobec 78,9 proc. w poprzednim miesiącu.
• Prezydent USA Barack Obama podpisał (uchwaloną wcześniej przez Kongres) ustawę umożliwiającą podwyższanie długu publicznego do marca 2015 r. Oznacza to odsunięcie w czasie tego politycznie "gorącego" tematu do okresu po najbliższych, listopadowych wyborach do Kongresu. Oznacza to też, że rząd federalny będzie mógł do marca przyszłego roku pożyczać pieniądze na bieżące wydatki, takie jak np. programy socjalne oraz wypłacać pensje pracownikom instytucji federalnych.
• Analitycy sygnalizują, że kapitał powraca na globalne giełdy, odrabiając straty po złym początku roku. Rośnie też zaufanie inwestorów do amerykańskiej gospodarki i rynków wschodzących. Skutkiem tego na rynki powróciło ok. 3 bln USD. Wskaźnik MSCI All-Country World wzrósł 9. sesję z rzędu, a z nim wartość globalnych aktywów - do 62,1 bln USD z 59 bln USD na początku lutego br.
• Dotąd przeszłość watykańskiego banku IOR była kojarzona także ze skandalami i przypadkami prania "brudnych pieniędzy". Nowy papież przy pomocy 8-osobowej Rady Kardynałów dąży do zmiany tej opinii. Nowe koncepcje pracy IOR są wkomponowane w reformowanie Kurii Rzymskiej. Obecnie doprecyzowana jest "misja" IOR oraz liczne kwestie techniczne i organizacyjne.
• Wenezuela przeżywa poważne kłopoty gospodarcze i tym samym także polityczne. Od kwietnia ub. roku, gdy nowy prezydent Maduro objął urząd inflacja przekroczyła 50 proc. Mając na celu "ustabilizowanie rynku walutowego" rząd zniósł zakaz swobodnego handlu obcymi dewizami. Analitycy negatywnie oceniają rozwój sytuacji w kraju. Trwają protesty, są przypadki śmiertelne wśród demonstrantów. Nie jest wykluczone przyjęcie przez rządzących rozwiązań siłowych, aby zapanować nad narastającym konfliktem wewnętrznym.
• Wg Departamentu pracy ceny konsumpcyjne (tzw. CPI - consumer price index) w USA w styczniu 2014 r. wzrosły o 0,1 proc. m/m. Inflacja bazowa (bez uwzględnia cen paliw i żywności) wyniosła 0,1 proc. m/m. W tym samym okresie roku ubiegłego wskaźnik CPI wzrósł o 1,6 proc., a po odliczeniu cen żywności i energii wzrósł również o 1,6 proc.
• Chiński producent samochodów Dongfeng Motor Co. zainwestuje 1,1 mld USD w znany francuski koncern samochodowy PSA Peugeot Citroen. W ten sposób Dongfeng, rząd Francji i rodzina Peugeot (założycieli firmy) będą posiadać równe udziały w koncernie. Dongfeng zapowiedział też zacieśnienie współpracy z Peugeotem w dziedzinie technologii, badań i prac rozwojowych a także produkcji i sprzedaży samochodów. Dongfeng to jeden z największych producentów samochodów w Chinach. Warto dodać, że chińska firma już montuje samochody japońskich firm Nissan i Honda a także produkuje swoje własne samochody osobowe i ciężarówki.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

KONIEC WALKI O PODWYŻSZENIE LIMITU ZADŁUŻENIA W AMERYKAŃSKIM KONGRESIE

Eksperci i światowe rynki z zadowoleniem przyjęły informację o podpisaniu przez Baracka Obamę ustawy umożliwiającej podwyższanie długu publicznego do marca 2015 r. Wcześniej przeszła ona wymaganą procedurę w Kongresie, gdzie Republikanie i Demokraci zawarli kompromis. Gdyby nie doszło do tego porozumienia, amerykański rząd musiałby zawiesić część programów federalnych. Oznacza to, że na jakiś czas zniknie w tym temacie problem politycznej walki w Kongresie i zniknie groźba wstrzymania wydatków budżetowych.

Decyzją Kongresu i B. Obamy stworzona została możliwość pożyczania pieniędzy na bieżące wydatki (przede wszystkim na programy socjalne oraz wypłatę pensji pracownikom instytucji federalnych). Dotychczasowy limit długu wynosił 17,2 bln USD i znacznie przekroczył już poziom 100 proc. PKB. Teraz będzie on rósł i na pewno taka tendencja będzie utrzymana do końca obecnej dekady.

Zakończenie walki politycznej pomiędzy Białym Domem i Demokratami, a Republikanami o podwyższenie górnego limitu zadłużenia jest korzystne dla amerykańskiego życia politycznego, ale też dla światowej gospodarki. Znikło (przynajmniej teoretyczne) zagrożenie ogłoszeniem bankructwem czołowego gospodarczo kraju świata, co przełożyłoby się na kolejny kryzys na globalnych rynkach finansowych (chociaż trzeba przyznać, że praktycznie nikt nie brał poważnie pod uwagę takiej sytuacji). Oznacza to, że teraz przedwyborcza walka (wybory do Kongresu są w listopadzie) w pewnym stopniu będzie uwolniona o presji wynikającej z nierozwiązanego problemu zadłużeniowego. Warto dodać, że ten ostry spór polityczny o koncepcję społeczno-gospodarczą trwa już ponad dwa lata.

Ten sukces nie przyszedł Obamie zbyt łatwo, bo Izbę reprezentantów kontrolują Republikanie i gra na czas była dotąd ich celem politycznym. Chcieli w ten sposób zmusić prezydenta do ustępstw (podobnie jak w 2011, kiedy ta taktyka okazała się skuteczna i wtedy Republikanom udało się zmusić Demokratów do cięcia w wydatkach federalnych w wysokości 2 bln USD). Lecz tak było przed ostatnimi wyborami prezydenckimi i wówczas Obama miał niewielkie pole manewru. Teraz prezydent mógł wywierać presję na Kongres bez konsekwencji i w tej nieco innej sytuacji Republikanie ustąpili, by nie stracić w przedwyborczych sondażach.

W tym miejscu warto dodać kilka informacji o obecnej sytuacji w amerykańskiej i światowej gospodarce. Co prawda wg Fed produkcja przemysłowa w USA w styczniu 2014 r. spadła o 0,3 proc. m/m (w grudniu wskaźnik wzrósł o 0,3 proc.), to jednak ekonomiści podwyższyli swoje prognozy wzrostu PKB w USA w 2014 r. do 2,9 proc. (z 2,6 proc. szacowanych na początku tego roku). Wzrost gospodarczy w Stanach Zjednoczonych napędza dziś rosnący popyt konsumpcyjny. Rośnie też wykorzystanie mocy produkcyjnych amerykańskich firm i wyniosło ono w styczniu 78,5 proc. wobec 78,9 proc. w poprzednim miesiącu.

Analitycy światowej gospodarki sygnalizują, że kapitał powraca na globalne giełdy, odrabiając straty po złym początku roku. W krajach rozwiniętych mamy oznaki postępującego ożywienia w gospodarce i zaczyna się to przenosić na rynki rozwijające się takie, jak np. Chiny.

Rośnie też zaufanie inwestorów do amerykańskiej gospodarki i rynków wschodzących. Skutkiem tego procesu na rynki powróciło ok. 3 bln USD. Wskaźnik MSCI All-Country World wzrósł 9. sesję z rzędu, a z nim wartość globalnych aktywów - do 62,1 bln USD z 59 bln USD na początku lutego br.

Henryk S. KOLKA-TUSZYŃSKI, Grupa Doradcza CGKL sp. z o.o.