Nieruchomości komercyjne w Polsce w 2013 r.

Przeczytaj także: Nieruchomości komercyjne w Polsce w I poł. 2013 r.

Nieruchomości biurowe

W Warszawie w ubiegłym roku oddano do użytku ponad 298.000 mkw. nowej powierzchni biurowej. W konsekwencji na koniec grudnia zasoby stolicy wyniosły 4,11 mln mkw. Około 50% tej powierzchni powstało w rejonie górnego Mokotowa. Największe oddane projekty to: Konstruktorska Business Center, Miasteczko Orange i Plac Unii. W ciągu bieżącego roku w lokalizacjach centralnych przybędzie ok. 80.000 mkw. biur, głównie dzięki oddaniu pierwszego budynku kompleksu Warsaw Spire i biurowca Powiśle Park. Wolumen transakcji na rynku warszawskim wyniósł 633.300 mkw. W stosunku do 2012 r. zmalała liczba umów przednajmu. Nowe transakcje stanowiły ok. 60% popytu. Największą transakcją było podpisanie przez Polkomtel umowy przednajmu (22.680 mkw.) w budynku Harmony Konstruktorska. W najlepszych budynkach w Warszawie stawki bazowe spadły do 25 EUR/mkw./miesiąc. Poza centrum w dobrze zlokalizowanych i nowoczesnych obiektach czynsze mieściły się w przedziale 14–16,5 EUR/mkw./miesiąc.

Kraków wciąż pozostaje największym ośrodkiem regionalnym pod względem zasobów nowoczesnej powierzchni biurowej wynoszącej obecnie blisko 634.700 mkw., przy czym różnica między nim a znajdującym się na drugim miejscu Wrocławiem wynosi już tylko 95.000 mkw. Duże zainteresowanie deweloperów i wysoki przyrost zatrudnienia w sektorze nowoczesnych usług biznesowych powinny sprawić, że różnica ta zmniejszy się jeszcze bardziej. To również we Wrocławiu ukończono najwyższy budynek i dokonano największej transakcji najmu spośród wszystkich miast regionalnych w 2013 r. W oddanym do użytku w zeszłym roku Sky Tower umowę na 11,7 tys. mkw. podpisały spółki z grupy Getin. Stawki bazowe dla głównych ośrodków regionalnych poza Warszawą (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Poznań, Katowice, Łódź) nie zmieniły się znacząco i wynoszą od 12-14 EUR/mkw./miesiąc w Łodzi do 14-16 EUR/mkw./miesiąc w Poznaniu.

„Prognozujemy, że w Polsce, tak jak w pozostałych krajach Europy Środkowo-Wschodniej, w ciągu kilku kolejnych miesięcy czynsze obniżą się. W Warszawie zachwiana została równowaga pomiędzy podażą a popytem. Zwiększająca się ilość pustostanów w istniejących budynkach sprawia, że rośnie siła negocjacyjna najemców szukających optymalizacji kosztów najmu lub lepszego standardu powierzchni przy zachowaniu aktualnych warunków czynszowych. Na spadki czynszów szczególnie narażeni są właściciele istniejących budynków, których zdolność konkurowania z projektami w budowie oraz planowanymi jest często ograniczona” – mówi Richard Aboo, Partner, Dyrektor Działu Powierzchni Biurowych firmy Cushman & Wakefield.

Nieruchomości handlowe

W 2013 r. do użytku oddano 650.000 mkw. nowoczesnej powierzchni handlowej, czyli blisko 20% więcej niż w 2012 r. Centra handlowe stanowiły 74% całkowitej podaży. Do największych ukończonych w zeszłym roku galerii należą: Galeria Bronowice w Krakowie, Poznań City Center i Galeria Katowicka. Przeważająca liczba nowo oddanych inwestycji jest zlokalizowana w największych aglomeracjach miejskich. Wielkość podaży w 2014 r. szacuje się na blisko 640.000 mkw. GLA. Planowane są otwarcia m.in. Atrium Felicity w Lublinie (75.000 mkw. GLA) oraz Galerii Warmińskiej w Olsztynie (41.000 mkw. GLA). W grupie ośmiu aglomeracji miejskich największym nasyceniem powierzchnią centrów handlowych charakteryzuje się Wrocław i Poznań, a najmniejszym Szczecin. Najwyższe czynsze odnotowuje się w najlepszych warszawskich centrach handlowych, gdzie za lokal 100–150 mkw. na potrzeby sklepu odzieżowego trzeba zapłacić 80–90 EUR/ mkw./miesiąc. W pozostałych siedmiu aglomeracjach czynsze wynoszą średnio 35–45 EUR/mkw./miesiąc, natomiast w miastach średniej wielkości i małych 21–27 EUR/mkw./miesiąc.