Dlaczego oszczędzanie na emeryturę to konieczność?

Przeczytaj także: W 2060 r. ZUS nie będzie miał pieniędzy na emerytury?

Nie za rok, nie za miesiąc, ale najpóźniej po przeczytaniu tego tekstu powinieneś zacząć szukać instytucji, w której otworzysz konto emerytalne i będziesz odkładać pieniądze. (…) Teraz nadszedł moment, kiedy musisz bezwzględnie zadbać o własną emeryturę. Gdybyś miał jeszcze jakieś wątpliwości, czy to aby na pewno konieczne, rozprawmy się z kilkoma powodami, dla których Polacy nie oszczędzają.

Najczęstsze mity i obawy sceptyków
Mit 1: Mam dużo czasu do emerytury

Czy aby na pewno? Sięgnij pamięcią 10 lat wstecz i przypomnij sobie coś, co w tamtym czasie robiłeś. Im dłużej będziesz o tym myślał, tym więcej szczegółów zaczniesz sobie przypominać i szybko poczujesz, że to wcale nie było tak dawno. A jednak pełna dekada zleciała błyskawicznie, prawda? Niestety tak samo będzie z kolejną dekadą, która jest przed tobą, a to już razem 20 lat. (…)

Jeśli to do ciebie nie przemawia, to może przekonają cię liczby. Możliwie wczesne rozpoczęcie oszczędzania pozwoli ci zgromadzić znacznie większe oszczędności zdecydowanie mniejszym nakładem środków i wyrzeczeń. (...) Poniższy wykres ilustruje wartość zgromadzonych oszczędności w zależności od tego, czy zacząłeś odkładać w wieku 50, 40, 30 czy 20 lat:

Jak widzisz, różnice są ogromne. To nie żadne sztuczki liczbowe, tylko magia procentu składanego. Z każdym kolejnym rokiem coraz większą wartość twoich inwestycji stanowią zarobione wcześniej odsetki. Od tych odsetek są naliczane kolejne odsetki itd. Czas działa na twoją korzyść, a oszczędności coraz szybciej przyrastają. Właśnie dlatego każdy rok czy nawet miesiąc zwłoki znacząco pomniejsza twoje szanse na godną emeryturę. Bez względu więc na to, ile masz lat, zacznij oszczędzać jak najszybciej. (...)

Mit 2: Wystarczą mi ZUS i OFE

Niestety, nie wystarczą. Jeśli wszystko pójdzie dobrze, z tych dwóch źródeł otrzymasz 30% ostatniego wynagrodzenia. I to jest scenariusz optymistyczny. Środki zgromadzone na twoim koncie w ZUS-ie od strony prawnej nie należą do ciebie. Pieniądze, które tam wpłacasz, nie są gromadzone na żadnym rachunku, tylko natychmiast wypłacane dzisiejszym emerytom. Jedyne, co po nich zostaje, to elektroniczny zapis z informacją, jaka jest obecna wartość dokonanych przez ciebie wpłat. Dlatego w przyszłości nie otrzymasz tyle, ile wpłaciłeś, tylko tyle, ile wpłaci do ZUS-u kolejne pracujące pokolenie. (...) Szacuje się, że dziś na jednego emeryta przypadają cztery pracujące i płacące składki osoby. Ze względu na zmiany demograficzne za ok. 25 lat będą to już tylko dwie osoby . Wpłacą one znacznie mniej składek, a co za tym idzie – otrzymasz niższą emeryturę. (...) Dlatego nie licz na dostatnią emeryturę z ZUS-u, bo się rozczarujesz.

Sprawa trochę lepiej wygląda z OFE – twoje pieniądze faktycznie są gromadzone i inwestowane. Niestety wraz ze wzrostem wartości zgromadzonych tam środków coraz większa staje się polityczna pokusa, aby użyć ich do załatania dziury budżetowej. Od maja 2011 r. składki przekazywane do OFE zostały obniżone z 7,3 do 2,3% twojej pensji . To pierwszy wyłom w tym systemie i zapewne nie ostatni. Na Węgrzech w 2011 r. środki zgromadzone w funduszach emerytalnych zostały w praktyce przejęte przez państwo. Jeśli taka będzie potrzeba chwili, politycy nie zawahają się, aby sięgnąć po te pieniądze.

Podsumowując: z ZUS-u i OFE dostaniesz bardzo, bardzo mało pieniędzy. Będzie to dużo mniej, niż otrzymują dzisiejsi emeryci. (…) W twoim życiu zajdzie drastyczna zmiana, bo nagle staniesz się po prostu biednym człowiekiem, przy którym dzisiejsi emeryci są krezusami. Dlatego jeśli myślisz, że jakoś to będzie, to lepiej przemyśl to raz jeszcze.

Mit 3: Nie mam z czego odłożyć

(…) Wiele razy słyszałem ten argument z ust ludzi, którzy płacili 150 zł miesięcznie za superpakiet telewizji kablowej i jeździli nowiutkim samochodem, kupionym oczywiście na kredyt. To absurd. Część tych osób sięgała również do takich argumentów: „Wolę używać życia i nie martwić się tym, co będzie później”. Przecież to bez sensu. Trzeba używać głowy, aby móc cieszyć się życiem. W większości przypadków jedyną przeszkodą w dodatkowym oszczędzaniu na emeryturę jesteśmy my sami, a nie brak pieniędzy.

Niektóre osoby brak oszczędności na emeryturę tłumaczą jeszcze troską o dobro dzieci: „Teraz pomagam dzieciom, kształcę je i chcę zapewnić im dobry start życiowy, więc na to przeznaczam pieniądze; wierzę, że na emeryturze to one mi pomogą”. Na pierwszy rzut oka to trafiona argumentacja, ale zastanów się nad nią przez chwilę. Gdy ty będziesz na emeryturze, twoje dzieci będą miały swoje życie i własne wyzwania finansowe. Dlaczego chcesz być wtedy dla nich dodatkowym ciężarem? Jeśli będą miały trudną sytuację finansową, będą musiały zmagać się nie tylko z nią, ale jeszcze z ogromnym poczuciem winy, że nie mogą pomóc ubogiej mamie czy biednemu ojcu. Do tego będą musiały dokonywać wyborów: pomóc swoim rodzicom czy swoim dzieciom? Nie zmuszaj ich do stawania przed takimi dylematami. Zadbaj sam o swoją emeryturę, bo w ten sposób również pomożesz własnym dzieciom. To nie jest trudne.