Dzieci w Polsce w 2013 r.

Przeczytaj także: Dzieci w Polsce w 2012 r.

W Polsce - odsetek dzieci jest zbliżony do średniego udziału dzieci w populacji wszystkich krajów Unii Europejskiej. Najmniejszy odsetek dzieci odnotowano w populacji Niemczech – niewiele ponad 13% w odniesieniu do liczby ludności tego kraju, najwięcej w Irlandii – prawie 22%.

Wśród mieszkańców wsi dzieci to prawie 17% ogółu ludności, w miastach około 14%. Różnica może wynikać z faktu, że na wsi - tradycyjnie - rodzi się więcej dzieci niż w miastach, ale nie bez wpływu pozostają także, obserwowane od 2000 roku, przemieszczenia młodych rodzin z miast na wieś, najczęściej do gmin podmiejskich skupionych wokół dużych miast.

Najliczniejszą grupę wśród dzieci tworzą uczniowie szkół podstawowych (7-12 lat), jest ich 2,2 mln i stanowią 5,7% ogółu ludności kraju. Dzieci w wieku przedszkolnym (3-6 lat) jest prawie 1,7 mln (4,4%), najmłodsi (0-2 lata) stanowią ok. 3% ogółu populacji (1,1 mln), a najstarsi (w wieku 13-14 lat) – odpowiednio 2% (0,8 mln).

Najmłodsze - w sensie demograficznym - są województwa: pomorskie, wielkopolskie oraz małopolskie, gdzie udział dzieci w populacji każdego z województw oscyluje wokół 16%, najmniejszy odsetek dzieci występuje w województwie opolskim (13,3%) – patrz mapka 1.

W całej grupie dzieci nieznacznie przeważają chłopcy – na 100 przypada 95 dziewczynek. Wynika to z jednej z prawidłowości demograficznych, jaką jest przewaga liczebna urodzeń chłopców nad dziewczynkami – stanowią zawsze powyżej 51% urodzeń (na 100 dziewczynek przypada 106 chłopców).

W minionym roku urodziło się ok. 370 tys. dzieci, tj. o prawie 19 tys. więcej niż w roku 2003 – najbardziej niekorzystnym dla rozwoju demograficznego w ciągu ostatnich dwóch dekad, ale o 1/3 mniej w stosunku do roku 1990 i blisko połowę mniej niż w 1983 r., który był szczytowym rokiem ostatniego wyżu demograficznego (urodziło się wówczas ok. 723 tys. dzieci).

W 2013 r. współczynnik urodzeń wyniósł 9,6‰, co oznacza, że na każde 10 tys. osób urodziło się 96 dzieci, podczas gdy na początku lat 90 XX w. ponad 140 (a w 1983 r. – prawie 200). Więcej dzieci rodzi się na wsi niż w miastach – współczynnik urodzeń na wsi wynosi 10,2‰, w miastach – 9,2‰.

Najwięcej dzieci rodzi się w województwach wielkopolskim, pomorskim i mazowieckim – na każde 10 tys. osób zamieszkałych w tych województwach przypada 104-106 urodzeń. Najmniej dzieci (w odniesieniu do populacji) rodzi się w województwach: opolskim oraz łódzkim – 82-84 na 10 tys. - patrz mapka 2.

Najwięcej dzieci rodzi się latem; w 2013 r. na lipiec, sierpień i wrzesień przypadło 27% wszystkich urodzeń, najmniej jesienią (październik, listopad, grudzień – 24%). Dniem, w którym dzieci najczęściej przychodzą na świat jest wtorek (ponad 16% urodzonych), natomiast najmniej rodzi się w niedzielę - 11%. W 2013 roku najwięcej dzieci przyszło na świat w dniu 3 stycznia – odnotowano wówczas 1346 urodzeń.

Urodzony w 2013 roku chłopiec będzie żył przeciętnie ok. 73 lat, a dziewczynka 81 lat.

Przeciętna długość trwania życia rośnie sukcesywnie – urodzeni w 1990 roku chłopcy mieli przed sobą średnio ok. 66 lat życia, a dziewczynki 75 lat (o 9 lat więcej), natomiast w 2013 roku chłopiec będzie żył dłużej o prawie 7 lat, a dziewczynka o 6 lat.

Zdecydowana większość dzieci rodzi się w rodzinach tworzonych przez prawnie zawarte związki małżeńskie (w 2013 r. – ok. 77%), a ponad połowa dzieci małżeńskich rodzi się w okresie pierwszych trzech lat trwania małżeństwa rodziców. Zatem – od większej liczby nowozawartych małżeństw w dużej mierze zależy wzrost liczby urodzeń, niestety od kilku lat notowany jest spadek liczby małżeństw w Polsce.