Lewiatan ocenił projekt budżetu państwa na 2015 r.

Przeczytaj także: Lewiatan a ustawa budżetowa na 2015 r.

1) Autorzy Założeń projektu budżetu państwa na rok 2015 wskazują, że „sytuacja gospodarcza w Polsce w najbliższych latach w dużym stopniu wynikać będzie z kształtowania się koniunktury w Unii Europejskiej, ścieżki i struktury realizowanej w Polsce konsolidacji fiskalnej, a także tendencji demograficznych, w szczególności ubytku ludności w wieku produkcyjnym i zmian aktywności zawodowej Polaków." (s.6) Należy oczywiście zgodzić się z wagą takiego czynnika, jakim jest konsolidacja fiskalna, a szczególnie jej narzędzia, bowiem będą one miały w konsekwencji wpływ na zdolność gospodarstw domowych do konsumpcji, a przedsiębiorstw - do inwestycji. I tu docenić należy jedno z tych narzędzi o którym wspomina się w Założeniach, a mianowicie regułę wydatkową. Tym bardziej, że „Polska powinna podjąć działania, które pozwolą zredukować nadmierny deficyt do 2015 r. w wiarygodny i trwały sposób. Zalecane [przez KE] roczne cele nominalne to deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych (...) 2,8% PKB w 2015 r.".

Jeśli chodzi o kształtowanie się koniunktury w UE, to przedsiębiorstwa działające w Polsce dowiodły i stale dowodzą, że są w stanie skutecznie konkurować na rynkach krajów UE niezależnie od koniunktury gospodarczej. Zatem nawet jeżeli poprawa sytuacji na rynkach europejskich będzie postępowała wolno, to można zakładać 6-7 proc. dynamikę eksportu. Można, gdyby nie sytuacja wynikająca z kryzysu rosyjskiego.

Wątpliwości budzi także wskazanie czynnika demograficznego jako kluczowego dla sytuacji w Polsce. W krótkim, jednorocznym okresie, zmiany demograficzne nie będą miały wpływu na sytuację makroekonomiczną, także z punktu widzenia luki w budżecie FUS, bowiem tę rząd istotnie zmniejszył przez zmiany w systemie emerytalnym.

Zdecydowanie natomiast Założenia powinny zostać uzupełnione o oszacowanie bezpośredniego i pośredniego wpływu konfliktu Rosji z Ukrainą na polską gospodarkę.

2) Założenia makroekonomiczne na 2015 r.

a) Wzrost PKB: prognoza wzrostu - 3,8 proc.
Rząd zakłada wzrost PKB w 2015 r. na poziomie 3,8 proc. Taką prognozę prezentowała także Konfederacja Lewiatan w 1. kwartale br.

W 1. kwartale 2014 r. prognoza ta wydawała się w pełni uprawniona, bowiem rysujące się w tym czasie tendencje rynkowe (m.in. wzrost produkcji sprzedanej przemysłu, sprzedaży detalicznej, eksportu, wynagrodzeń, inwestycji przedsiębiorstw, a także osiągnięty wzrost PKB i jego składowe) wskazywały na niezbyt szybki, ale jednak wyraźny wzrost gospodarki. Wszystko wskazuje na to, że w 2. kwartale wzrost gospodarczy był wolniejszy. W 1. kwartale br. zarysowały się co prawda już ryzyka wynikające z konfliktu Rosji z Ukrainą, ale nie wydawały się one na tyle silne, aby weryfikować prognozy gospodarcze na 2015 r. Dzisiejsza (lipiec 2014 r.) sytuacja jest już inna. Ryzyka wynikające z konfliktu rosyjskiego materializują się i już w tym roku będą miały wpływ na wzrost PKB i na wzrost jego komponentów. Do tego rośnie niepewność (czyli ryzyko, którego prawdopodobieństwa materializacji nie da się oszacować). Niezbędne zatem wydaje się, aby rząd przeanalizował i przedstawił scenariusze wpływu wynikających z konfliktu rosyjskiego sankcji UE i USA wobec Rosji i odpowiedzi Rosji na te sankcje, w obszarze gospodarczym. Jest to niezbędne dla weryfikacji prognoz wzrostu PKB w 2015 r., a te mają kluczowe znaczenie dla określenia wysokości wpływów do budżetu państwa, a tym samym wydatków z budżetu. W szczególności w kontekście naszych zobowiązań wynikających z procedury nadmiernego deficytu.