Firmy rodzinne w Polsce i Europie 2014

Przeczytaj także: Firmy rodzinne: czynniki sukcesu i problemy

Trzy czwarte firm rodzinnych ma w planach nowe inwestycje

Aż 74% polskich i 75% europejskich przedsiębiorstw rodzinnych deklaruje, że planuje nowe inwestycje. W przypadku Polski zdecydowanie najczęściej (81% wskazań) są to plany dotyczące inwestycji w działalność podstawową firmy, znacznie rzadziej natomiast w dywersyfikację (49%) czy umiędzynarodowienie (24%). Jedynie kilka procent respondentów twierdzi, że chce wyjść z inwestycji (7% polskich i 3% europejskich firm).

Jeśli chodzi o wymiar geograficzny, polskie przedsiębiorstwa rodzinne planują inwestycje przede wszystkim na rynkach, które znają. Aż 88% z nich wskazało, że zainwestuje w kraju, aby zwiększyć udziały w rodzimym rynku, a 51% ma plany dotyczące pozostałych krajów Europy.

Polscy respondenci, którzy nie prowadzą działalności międzynarodowej, najczęściej deklarowali, że ich produkty lub usługi nie mogą być sprzedawane poza granicami kraju (34%) oraz, że sprzedaż na rynek krajowy jest wystarczająca (34%). Najrzadziej przyczyną braku aktywności na rynku międzynarodowym okazał się brak wsparcia publicznego (13%), czy brak finansowania (10%).

- Przyczyn umiarkowanego zainteresowania ekspansją zagraniczną można upatrywać w „demografii” polskich firm rodzinnych. Są to takie cechy jak m.in. młody wiek, niewielki potencjał ludzki i rzeczowy oraz rodzaj prowadzonej działalności przedsiębiorstw, które nie sprzyjają działalności międzynarodowej. Założyciele firm rodzinnych często nie mają dostatecznej wiedzy i znajomości rynków zagranicznych. Z naszych obserwacji wynika, że młode pokolenie z rodzinnych biznesów jest bardziej otwarte na zagranicę i można przewidywać zwiększenie eksportu w firmach po zmianie pokoleniowej – komentuje Andrzej Blikle, prezes stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych.

Rosnące koszty pracy największym zmartwieniem polskich firm rodzinnych

Ponad połowa polskich respondentów (55%) stwierdza, że zmaga się obecnie z rosnącymi kosztami pracy. Kwestia ta sygnalizuje problem, z którym będzie musiała poradzić sobie polska gospodarka – w dłuższej perspektywie stosunkowo tania siła robocza nie może być podstawowym źródłem wzrostu. W krajach Europy Zachodniej, gdzie koszty pracy są znacznie wyższe, ale rosną wolniej, problem ten sygnalizował jedynie jeden na pięciu badanych. Największym zmartwieniem europejskich firm rodzinnych jest z kolei spadek rentowności, na który wskazała blisko połowa (49%) respondentów. Jest to jednocześnie drugi najczęściej sygnalizowany problem polskich firm rodzinnych.

- Właściciele firm rodzinnych są świadomi problemów i zagrożeń, związanych głównie z szybkim wzrostem kosztów pracy i spadkiem rentowności, jednak przyszłość oceniają optymistycznie. Może to mieć związek m.in. z poprawą dostępu do finansowania, które dla większości firm rodzinnych nie stanowi obecnie problemu – komentuje Wojciech Stopka, partner w dziale audytu w KPMG w Polsce.

Firmy rodzinne oczekują przede wszystkim uproszczenia przepisów podatkowych

Badanie KPMG pokazuje, że obecnie najbardziej oczekiwaną zmianą, zarówno przez polskie, jak i europejskie firmy rodzinne, jest uproszczenie przepisów podatkowych (wskazało na nie aż 61% polskich i 52% europejskich respondentów). Polskie przedsiębiorstwa w drugiej kolejności liczą na niższe opodatkowanie (46%). Takie oczekiwania ma także 40% europejskich firm. Europejscy respondenci stosunkowo często (45%) wskazywali także na problem opodatkowania i procedur, jakie towarzyszą przejmowaniu firmy przez kolejne pokolenia rodziny.

- Polskie firmy rodzinne to przede wszystkim sukces zbudowany w ciągu ostatnich 25 lat, zaś za sterem często nadal siedzi pierwsze pokolenie przedsiębiorców. Pokolenie to jest nadal zainteresowane dynamicznym rozwojem biznesu i marzy przede wszystkim o prostszym systemie podatkowym. Warto pamiętać, że ten postulat zawiera w sobie również oczekiwanie by prawo było stabilne. System prawa, który ulega modyfikacjom kilka razy w roku nie może być prosty i przyjazny Przedsiębiorcom. W przeciwieństwie do europejskich przedsiębiorców Polacy nie obawiają się procesu przekazywania swojego biznesu kolejnemu pokoleniu. Wynika to głównie z bardzo korzystnych w Polsce zasad zwolnienia z opodatkowania spadków i darowizn w ramach najbliższej rodziny – komentuje Andrzej Bernatek, partner w dziale doradztwa podatkowego w KPMG w Polsce.