Transport w Polsce - wyniki działalności w 2013 r.

Przeczytaj także: Transport w Polsce - wyniki działalności w 2010 r.

W 2013 r. żeglugą morską przewieziono 606,0 tys. pasażerów, tj. o 5,6% mniej niż w 2012 r., przy jednoczesnym spadku pracy przewozowej o 6,5%. Decydująca większość przewozów (96,9%) realizowana była w żegludze promowej, w której zanotowano spadek przewozów (o 6,3%).

Do polskich portów morskich w 2013 r. zawinęło 17,8 tys. statków (o 3,4% mniej niż w 2012 r.), o łącznej pojemności netto (NT) 75,9 tys. ton, tj. o 3,0% większej niż przed rokiem. Łączna nośność tych statków wyniosła 118,9 mln ton, tj. o 7,0% więcej niż w 2012 r.

Obroty ładunkowe w polskich portach morskich (międzynarodowy obrót morski i kabotaż) w 2013 r. wyniosły 64,1 mln ton, tj. o 9,0% więcej niż w 2012 r. Wzrost obrotów zanotowano w następujących kategoriach ładunkowych: kontenery duże (o 21,0%), masowe suche (o 10,2%), ładunki toczne samobieżne (o 4,8%) oraz ładunki masowe ciekłe (o 4,0%), Mniej przeładowano ładunków tocznych niesamobieżnych (o 11,0%) oraz należących do grupy pozostałe ładunki drobnicowe (o 4,0%).

Strukturę obrotów ładunkowych według grup ładunkowych w 2013 r. przedstawia poniższy wykres.

Spośród portów o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, wzrost obrotów ładunkowych odnotowano w porcie Gdynia (o 14,2%), Gdańsk (o 11,4%), Świnoujście (o 6,5%) oraz Szczecin (o 3,5%), spadek zaś w porcie Police (o 14,8%). Udział tych portów w ogólnych obrotach ładunkowych kształtował się w 2013 r. następująco: Gdańsk – 42,4%, Gdynia – 23,5%, Świnoujście – 18,7%, Szczecin – 12,3% oraz Police – 2,3%.

W międzynarodowym obrocie morskim w 2013 r. przeładowano łącznie 62,9 mln ton ładunków, tj. o 9,0% więcej niż w 2012 r. Dominujący udział miały obroty z krajami Europy, tj. 78,7% (w tym z krajami Unii Europejskiej – 58,0%). Spośród krajów Unii Europejskiej największy udział w łącznych obrotach polskich portów miały państwa: Niemcy – 12,2%, Szwecja – 12,0%, Holandia – 8,1% oraz Wielka Brytania – 5,6%. Z Azją obroty stanowiły 7,0% międzynarodowego obrotu morskiego portów polskich, z Afryką – 6,3%, z Ameryką Północną – 4,5% i z Ameryką Środkową i Południową – 3,2%.

W 2013 r. obrót ładunków tranzytowych wyniósł 11,6 mln ton i był większy o 28,9% niż w 2012 r.
Zaobserwowano dynamiczny wzrost w obrotach kontenerów dużych (o 88,0%), których udział w ogólnych obrotach ładunków tranzytowych wzrósł z 34,9% w 2012 r. do 50,9% w 2013 r. Znacznie wzrosły także obroty ładunków masowych suchych (o 62,7%). W pozostałych grupach ładunków zanotowano spadki: pozostałych ładunków drobnicowych – o 41,9%, ładunków tocznych niesamobieżnych – o 19,6%, masowych ciekłych – o 17,6% oraz ładunków tocznych samobieżnych – o 1,0%.
Międzynarodowy ruch pasażerów w portach morskich wyniósł w 2013 r. ok. 1,6 mln pasażerów i był nieco mniejszy (o 1,1%) w porównaniu z 2012 r. Zanotowano mniejszy ruch pasażerów w porcie Gdańsk – o 14,3% oraz Świnoujście (o 1,7%), który posiadał nadal największy udział w ruchu pasażerów (54,3%). Liczba pasażerów odprawionych i przybyłych zwiększyła się w porcie Międzyzdroje (o 11,8%), Kołobrzeg (o 6,8%), Szczecin (o 5,1%) oraz Gdynia (o 1,9%). Podobnie jak w poprzednich latach, najwięcej wyjazdów i przyjazdów pasażerów realizowano w relacji z portami szwedzkimi (w 2013 r. – 89,2%) oraz niemieckimi (w 2013 r. – 8,4%).

Dane ekonomiczne przedsiębiorstw

W 2013 r. przeciętne zatrudnienie na podstawie stosunku pracy we wszystkich przedsiębiorstwach transportowych ukształtowało się na poziomie 495,2 tys. osób i było o 0,5% większe w porównaniu z 2012 r., a przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto wyniosło 3268,6 zł i w porównaniu z 2012 r. było większe o 3,6%.

Przychody ze sprzedaży usług we wszystkich jednostkach transportu były w 2013 r. większe o 3,9% w porównaniu z 2012 r. i wyniosły 164,1 mld zł. Przedsiębiorstwa o liczbie pracujących powyżej 49 osób wypracowały ok. 48% przychodów ogółem, a wzrost sprzedaży usług w tych jednostkach wynosił 3,6%.

Koszt własny sprzedanych usług we wszystkich jednostkach transportu wyniósł 157,2 mld zł i był o 6,1% większy, w porównaniu z 2012 r. W jednostkach o liczbie pracujących powyżej 49 osób, których udział w kosztach ogółem wynosił ok. 50%, koszt ten zwiększył się o 2,6%.

Wynik finansowy brutto osiągnięty w 2013 r. przez jednostki o liczbie pracujących powyżej 49 osób wyniósł 2701,1 mln zł wobec 2158,9 mln zł w 2012 r., na co wpłynął szybszy wzrost przychodów z całokształtu działalności niż kosztów ich uzyskania. Wynik finansowy netto wzrósł z 1432,9 mln zł w 2012 r. do 2059,3 mln zł. w 2013 r. Wskaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności w 2013 r. wyniósł 96,9% (wobec 97,5% w 2012 r.). Wskaźnik poziomu kosztów ze sprzedaży usług obniżył się z 100,5% w 2012 r. do 99,5% w 2013 r. Poprawiły się wskaźniki: rentowności obrotu brutto – z 2,5% do 3,1%, a rentowności obrotu netto – z 1,6% do 2,3%.

Elżbieta Alke