Świat: wydarzenia tygodnia 36/2014

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 35/2014

• Międzynarodowi eksperci przygotowali "Globalny raport konkurencyjności", czyli ranking najbardziej konkurencyjnych gospodarek świata. Został on zaprezentowany przez Światowe Forum Ekonomiczne. Pod uwagę były brane instytucje, infrastruktura, zdrowie, rynek pracy i wykształcenie. Łącznie analizowanych było ok. stu czynników, z czego większość pochodzi z sondaży, a reszta z publicznie dostępnych danych. Miejsce w rankingu wskazuje największe szanse kraju na długoterminowy rozwój gospodarczy. W 2013 roku zwyciężyła Szwajcaria, Polska - na liście 148 badanych krajów zajęła 42 pozycję.
• Według rankingu opracowanego na zlecenie brytyjskiego dziennika "The Telegraph". Apple jest najbardziej wartościową marką na świecie. Marka Apple jest obecnie warta 117 mld USD. Niżej o 10 mld USD Jest szacowana wartość internetowej marki Google. Na kolejnych miejscach rankingu uplasowały się m.in. IBM (76 mld USD), Microsoft (71 mld USD) i Coca-Cola (65 mld USD). Ranking został przygotowywany jest na podstawie danych pochodzących z firm Millward Brown, BrandFinance i Interbrand. (LL).
• Według HSBC Holdings i Markit Economics indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Chin, wyniósł w sierpniu 50,2 pkt. wobec 51,7 pkt. na koniec lipca. Wskaźnik ten jest na najniższym poziomie od 3 miesięcy. Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze usług Chin, wyniósł w sierpniu 54,1 pkt. wobec 50,0 pkt. na koniec poprzedniego miesiąca. To najwyższy poziom wskaźnika od 17 miesięcy. Wartość wskaźnika PMI powyżej 50 punktów oznacza ożywienie w sektorze, a poniżej 50 kurczenie się sektora.
• Niestabilna sytuacja polityczna w Europie (Ukraina), w Afryce (Libia i kraje Afryki Środkowej) a także na Bliskim Wschodzie (Irak, Syria) wpłynęły pozytywnie na przyspieszenie negocjacji Zachodu z Iranem. Jest duża szansa na zniesienia sankcji i wzrost eksportu ropy. Rozwija się też proces relokacją fabryk - przeniesienia ich z Europy Zachodniej do Iranu. W tym procesie aktywnie uczestniczy Polska.
• MFW (jego kredyty wchodzą w skład międzynarodowego pakietu pomocy dla Kijowa w kwocie 17 mld USD) zapowiedział częściowe złagodzenie obowiązujących stronę ukraińską warunków, w tym dotyczących redukowania deficytu budżetowego. Jednak wg ekspertów Ukraina będzie potrzebowała znaczącego wzrostu tej pomocy (nawet do 19 mld USD), jeśli konflikt na wschodzie państwa będzie trwał jeszcze w przyszłym roku. Problemy ukraińskiej gospodarki wzrastają z powodu wydatków wojskowych i blokady kontaktów z obwodami donieckim i ługańskim, na które w I kwartale br. przypadało 23 proc. produkcji przemysłowej Ukrainy i 14,5 proc. jej handlu detalicznego.
• Na Syberii oficjalnie ruszyła budowa gazociągu "Siła Syberii" z Rosji do Chin. To dziś największy projekt budowlany na świecie. Chiny rozpoczną budowę swojego odcinka tego gazociągu w pierwszej połowie 2015 roku. Jak wiadomo trzy miesiące temu Rosja i Chiny po wieloletnich negocjacjach zawarły 30-letni kontrakt na dostawy od 2018 roku Rosja 38 miliardów metrów sześciennych gazu rocznie. Długość magistrali ze złóż Wschodniej Syberii to 3500 km. Główna nitka Siły Syberii ma dotrzeć do okolic Władywostoku, gdzie Gazprom będzie dostarczał 10-15 mld metrów sześciennych gazu przeznaczonego do skraplania, skąd będzie dostarczany do odbiorców.
• Indie to rynek 1,2 mln konsumentów (z czego 65 proc. to ludzie młodzi) i jest to jak dotąd niewykorzystana szansa dla naszego przemysłu. W 2013 roku obroty handlowe Polski z Indiami wyniosły prawie 2 mld USD. Polski eksport do Indii po 2 miesiącach 2014 r. wzrósł o 34 proc. r/r i wyniósł prawie 100 mln USD. Import wyniósł 242 mln USD (to wzrost o 7 proc. r/r). Obroty ogółem wyniosły prawie 340 mln USD i wzrosły o 13 proc. r/r.
• Według JP Morgan cena baryłki benchmarkowej ropy naftowej Brent Crude jest niska głównie z powodu afrykańskich nadwyżek podaży (oraz spadek importu do USA) i będzie słabnąć w najbliższych miesiącach, jednak wzrośnie w 2015 r. ze względu na przewidywany wzrost popytu. Od szczytowego poziomu cen w połowie czerwca ropa Brent staniała o ok. 13 USD na baryłce. Wg JP Morgan spodziewane jest mocne odbicie realnego tempa globalnego PKB do 3-3,5 proc. począwszy od III kw. 2014 r. Ceny wzrosną także ze względu na sytuację geopolityczną (Libia, Irak, Syria, kraje Afryki Środkowej).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GAZOWEJ PARTII SZACHOWEJ CIĄG DALSZY. UCZESTNICĄ W NIEJ: ROSJA, UNIA EUROPEJSKA I CHINY

Od dłuższego czasu pogarsza się sytuacja geopolityczna na Starym Kontynencie. Główną przyczyną jest obecnie konflikt na Ukrainie i rola Rosji w tym konflikcie. Na zachodnie sankcje uderzające w rosyjski przemysł i finanse, Rosja odpowiedziała embargiem na szereg unijnych towarów. Unia zapowiedziała też działania zmierzające do zmniejszenia swojego uzależnienia od dostaw rosyjskiego gazu, na co Moskwa odpowiedziała zintensyfikowaniem działań mających na celu zwiększenie eksportu rosyjskiego gazu na Daleki Wschód. Zainteresujmy się ostatnimi wydarzeniami związanymi z tymi przedsięwzięciami...

Kilka dni temu w miejscowości Us Chatyn w Jakucji, rozpoczęła się budowa gazociągu "Siła Syberii". Rurociąg ten poprowadzony tzw. trasą wschodnią, ma w 2018 roku zapewnić dostawę gazu do Chin ze złóż we Wschodniej Syberii. W opinii ekspertów jest to dziś największy projekt budowlany na świecie. Realizację swojej części tego projektu (a jest nią wykonanie odgałęzienia od głównego rurociągu prowadzącego do wybrzeża Pacyfiku) Chiny rozpoczną w pierwszej połowie 2015 roku. Zgodnie z podpisanym w maju kontraktem Chiny będą otrzymywały z Rosji 38 miliardów metrów sześciennych gazu rocznie, przez 30 lat.

Dla zrealizowania tego kontraktu będzie zbudowana magistrala od złóż Wschodniej Syberii do okolic Władywostoku o długości ok. 3500 km. Według aktualnych planów na wybrzeżu Pacyfiku Gazprom będzie miał fabrykę skraplającą 10-15 mld metrów sześciennych gazu rocznie. LNG z tej fabryki będzie dostarczane tankowcami do odbiorców w tym rejonie świata. Koszty inwestycji obejmującej położenie gazociągu, instalację skraplającą gaz łącznie z terminalem są szacowane są na 80-90 mld USD. "Siła Syberii" zostanie ułożona wzdłuż istniejącego rurociągu Syberia Wschodnia-Ocean Spokojny (ros. WSTO, ang. ESPO), transportującego ropę naftową, w tym także do Chin.

Gazprom poinformował też, że w listopadzie będzie gotów do podpisania kolejnego kontraktu z chińskim CNPC na dostawy gazu do Chin trasą zachodnią, tj. ze złóż Zachodniej Syberii. Poinformowano też, że istnieje realna możliwość zrealizowania projektu zachodniego, nawet szybciej, niż projekt wschodni.

Zrealizowanie tej koncepcji (rurociąg o długości 3 tys. km) umożliwiłoby połączenie złóż Zachodniej Syberii z Regionem Autonomicznym Sinkiang-Ujgur na zachodzie Chin, gdzie nastąpiłoby jego dołączenie do chińskiej magistrali Zachód-Wschód, którą gaz byłby dostarczany do regionu szanghajskiego. Przewiduje się, że trasa tego rurociągu przechodząca przez terytorium Kazachstanu stwarzałaby także możliwość przesyłu nim kazachskiego gazu. Powstałyby warunki dla tranzytu większej ilości gazu rocznie.

W ubiegłym tygodniu koncepcja ułożenia gazowej rury z Zachodniej Syberii do Chin przez terytorium Kazachstanu była omawiana z władzami tego kraju. Według propozycji władz Kazachstanu magistrala miałaby przechodzić przez Astanę i Karagandę do miejscowości Horgos, na terytorium Chin.

Moskwa i Pekin przewidują, że ułożenie dwóch rur - z Syberii Zachodniej i Wschodniej stworzy możliwości przesyłu gazu o łącznej przepustowości 80 mld metrów sześciennych gazu rocznie.

Jest oczywistym, że kontrakt gazowy z Chinami ma nie tylko znaczenie handlowe. Już podpisany kontraktu na dostawy gazu do Chin i plany jego rozszerzenia stwarzają warunki do odwrócenia rosyjskich priorytetów w polityce gazowej. Jednak nie należy wykluczać możliwości, że tworzenie takiej alternatywy jest dużym atutem, który może skłonić europejskich polityków do złagodzenia stanowiska i ugodowości w negocjacjach tak gospodarczych, jak i politycznych.

Nie należy też lekceważyć tego, że ten kontrakt gazowy jest ważnym elementem integrującym współpracę gospodarczą i polityczną obu mocarstw, które należą do coraz bardziej wpływowej w świecie Grupy BRICS.

Henryk S. KOLKA-TUSZYŃSKI, CGKL Grupa Doradcza