Lewiatan a ustawa budżetowa na 2015 r.

Przeczytaj także: Lewiatan ocenił projekt budżetu państwa na 2015 r.

Na podstawie art. 3 ust. 9 i 12 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, Konfederacja Lewiatan przedstawia następujące stanowisko wobec przedstawionego przez stronę rządową Projektu ustawy budżetowej na 2015 wraz z uzasadnieniem.

1. Uwagi ogólne

Opiniowany projekt ustawy budżetowej jest realistyczny, podobnie jak budżet na obecny 2014 rok. Według naszej obecnej oceny nie występują uprawdopodobnione ryzyka konieczności nowelizacji budżetu w toku wykonania. Warto przypomnieć w tym miejscu, że odmienną opinię Konfederacja Lewiatan wyrażała wobec projektu budżetu na 2013 rok. Wówczas wskazywaliśmy, że istotne założenia makroekonomiczne przyjęto nadmiernie optymistyczne. Dotyczyło to najbardziej stopy inflacji (tradycyjnej budżetowej „poduszki bezpieczeństwa” zakładanej dla niedoszacowania przyszłych wpływów podatkowych), ale też prognozowanej stopy wzrostu PKB i w jeszcze większym stopniu sytuacji na rynku pracy. Jak wiadomo, niestety nie myliliśmy się. Głęboki ubytek zaplanowanych dochodów budżetowych wywołał konieczność nowelizacji budżetu 2013. Rząd dokonał tego uprzednio usuwając jeden z ówczesnych bezpieczników zawartych w ustawie o finansach publicznych – próg 50% długu państwowego długu publicznego do PKB.

Należy także przypomnieć, że proponowany budżet na 2015 rok korzysta ze sztucznego komfortu spowodowanego kolejnym ratunkowym działaniem - zeszłoroczną częściową nacjonalizacją aktywów OFE. Oddaliliśmy się automatycznie od progów zadłużenia z Konstytucji oraz kryteriów Maastricht. Zmniejszone zostały także transfery z ZUS do OFE (pośrednia oszczędność budżetowa 6 mld zł w 2015).

2. Założenia makroekonomiczne

Zdecydowanie pozytywnie należy ocenić dokonaną przez rząd korektę założeń makroekonomicznych na 2015 rok, w porównaniu do wersji z czerwca br.

Krokiem w dobrą stronę było obniżenie spodziewanej dynamiki realnej PKB z 3,8 do 3,4%. Nadal oznacza to jednak przyspieszenie wobec przewidywanego wykonania w 2014,
t.j. 3,3%). Obecny konsensus niezależnych ekonomistów znajduję się nieco powyżej 3,0%, tj. rząd umiejscowił swoją prognozę w górnej strefie spektrum oczekiwań.

Podobnie jest w przypadku prognozy inwestycji – jedynego czynnika wzrostu PKB, który wg projektu ma wzrastać w wyprzedzającym tempie (z czym się zgadzamy). Zawarta w projekcie prognoza przyspieszenia tempa wzrostu inwestycji do 7,4% (wobec oczekiwanych 6.7% w 2014), może wydawać się jednak nadmiernie optymistyczna, zważywszy rysujące się ryzyka makroekonomiczne, o wiele liczniejsze i poważniejsze niż w ostatnich latach, w tym w szczególności:

• osłabienie tempa wzrostu u naszych głównych partnerów w UE,
• załamanie polskiego eksportu na Wschód (obserwowane już od początku roku, a nie dopiero po wprowadzeniu wzajemnych sankcji przez Zachód i Rosję),
• niepewność wynikająca z nieprzewidywalnych zachowań konsumpcyjnych Polaków w warunkach deflacji, która rozpoczęła się w lipcu 2014 roku i potrwa przynajmniej jeszcze 2-3 miesiące.
• niestabilność polityczna w wielu istotnych dla Polski regionach – w b. ZSRR, na Bliskim Wschodzie,
• a nawet w UE (Szkocja, Katalonia). To pociąga za sobą zaburzenia walutowe i cen surowców,
• zmiana kierunków polityki pieniężnej w USA (odejście od stymulacji pieniężnej po 6 latach jej prowadzenia – od I kw. 2015) oraz strefie euro (początek stymulacji pieniężnej w IV kw. 2014)