Świat: wydarzenia tygodnia 51/2014

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 50/2014

• Dania zgłosiła pretensje do Bieguna Północnego. Według Duńczyków należącą do niej Grenlandię oraz biegun płn. łączy szelf kontynentalny. W tym obszarze może znajdować się 13 proc. wciąż nieodkrytych światowych zasobów ropy.
• Prawa do obszarów arktycznych rości sobie dziś pięć krajów: USA, Rosja, Norwegia, Kanada i Dania. Wszystkie już są obecne na Arktyce, jednak dotychczas jedynie Rosja i Kanada wysuwały roszczenia.
• Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) prognozuje, że światowy popyt na węgiel będzie w najbliższych latach rosnąć i do 2019 roku przekroczy 9 mld ton rocznie. Chiny odpowiadają za trzy piąte wzrostu popytu w tym okresie.
• Bank Japonii nie zmienił założeń prowadzonej polityki pieniężnej. Utrzymał target stymulowania monetarnego na poziomie 80 bln jenów. Bank chce skoncentrować się na poprawie w gospodarce, a jego szef oświadczył, że w gospodarce Japonii będzie kontynuacja umiarkowanego ożywienia, jednak BoJ odrzuca na razie możliwość większego stymulowania wzrostu gospodarczego.
• Jeśli cena baryłki ropy naftowej utrzyma się na poziomie ok. 60 dol., to w USA, W. Brytanii i eurostrefie przełoży się na przyrost PKB o 1,5 proc. w okresie 4-6 kwartałów. Analitycy wskazują, iż tania ropa to dodatkowa siła nabywcza ludności oraz niższe koszty wejściowe produkcji dla firm, a tym samym wyższy agregat popytu i inwestycje. Tania ropa wzmocni USA, Japonię, Europę, Chiny i Indie, a zaszkodzi Rosji, Iranowi, Arabii Saudyjskiej i Wenezueli. Jednak analitycy zauważają uważają, że taka sytuacja jest nieracjonalna i nie powinna trwać długo.
• Fed przewiduje, że wzrost gospodarczy w USA osiągnie w tym roku 2,4 proc. i wzrośnie w przyszłym roku o 2,6-3 proc. W 2016 r. wzrost amerykańskiego PKB ma sięgnąć 2,5-3 proc., natomiast w 2017 r. 2,3-2,5 proc. Stopa bezrobocia ma sięgnąć 5,2-5,3 proc. pod koniec 2015 r. oraz 5-5,2 proc. w 2016 r. i 4,9-5,3 proc. w 2017 r. (obecnie jest ona na poziomie 5,8 proc.). Amerykański bank centralny zrewidował in minus swą prognozę dotyczącą inflacji w USA. Obecnie Fed prognozuje 1-1,6 proc., wskazując na spadek cen ropy naftowej i gazu. Prognozę na 2016 rok utrzymano na poziomie 1,7-2 proc. Z kolei w 2017 r. ma wynieść 1,8-2,0 proc. Amerykański bank centralny (Fed) utrzymał w środę bazową stopę procentową na niezmienionym poziomie 0-0,25 proc. Rezerwa Federalna w komunikacie po posiedzeniu stwierdziła, że będzie "cierpliwie" czekać na odpowiedni moment do podwyższenia stóp procentowych w USA. Fed ocenił również, że dalej poprawia się sytuacja na amerykańskim rynku pracy.
• Według HSBC Holdings i Markit Economics Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Chin, wyniósł w grudniu 49,5 pkt. wobec 50,0 pkt. na koniec poprzedniego miesiąca. Wartość wskaźnika PMI powyżej 50 punktów oznacza ożywienie w sektorze, a poniżej 50 kurczenie się sektora. Prezydent Barack Obama podpisał ustawę budżetową. Ustawa przewiduje wydatki na poziomie 1,1 bln USD. Wyjątkiem jest Departament Bezpieczeństwa Kraju, który będzie finansowany jedynie do 27 lutego. Według Fed produkcja przemysłowa w USA w listopadzie 2014 r. wzrosła o 1,3 proc. m/m, w październiku wskaźnik wzrósł o 0,1 proc. (po korekcie). Wykorzystanie mocy produkcyjnych amerykańskich firm wyniosło w listopadzie 80,1 proc., wobec 79,3 proc. w poprzednim miesiącu.
• Według Le Monde Putin przegrał wojnę gospodarczą. Według analityków sytuacja, w jakiej znalazł się rubel, może niepokoić giełdy na całym świecie. Spadek wartości rubla i oscylowanie ceny ropy naftowej za baryłkę w pobliżu 60 dolarów to - zdaniem dziennika Le Monde - główne przyczyny porażki polityki prowadzonej przez prezydenta Rosji.
• Ponad 3 tys. kontenerów (a w nich 30 tys. ton towarów) przewieziono od kwietnia ub. roku z Chin do Polski dzięki regularnemu połączeniu kolejowemu cargo z Chengdu do Łodzi. Do Chin pojechało tą drogą dotąd zaledwie kilkanaście kontenerów z towarami. Pierwsze regularne, cotygodniowe połączenie kolejowe cargo do Chin ruszyło w kwietniu 2013 roku. To połączenie nazywane jest "Nowym Jedwabnym Szlakiem". Każdy pociąg składa się z 41 wagonów załadowanych kontenerami. Trasa pociągu przebiega przez Kazachstan, Rosję i Białoruś, a transport do terminalu kolejowego Łódź Olechów trwa 14 dni.
• Barack Obama poinformował o pozytywnych zmianach w stosunkach dyplomatycznych Kuby i Stanów Zjednoczonych. Jak wiadomo w 1961 r. stosunki między oboma krajami zostały zerwane. Teraz spodziewany jest rozwój wzajemnych stosunków gospodarczych. Na wyspie działa już hiszpańska sieć hoteli Melia, a zainteresowanie wejściem na ten rynek wyraziły Hilton oraz Marriott. Na Kubie nie ma restauracji typu McDonalds ani kawiarni sieci Starbucks, a to może się w przyszłości okazać elementem przyciągającym turystów. W 2011 Kubę odwiedziło 73 tys. turystów, a w 2012 już 98 tys.
• Bank centralny Szwajcarii (SNB) wprowadził ujemne stopy procentowe. Po obniżeniu stóp procentowych przez bank centralny Szwajcarii, target dla 3-miesięcznego LIBOR wynosi teraz -0,75 proc. do 0,25 proc., wobec poprzednio 0,00-0,25 proc. Bank pozostawił w czwartek bez zmian limit kursu franka na poziomie 1,20 za euro, który wprowadził 6 września 2011 r. Szwajcarski bank centralny wysłał do rynków także jasny komunikat, że jest gotów do podjęcia dalszych działań, jeśli będzie to konieczne. Decyzję SNB wyjaśnił pojawianiem się czynników, które wywołują wzrost popytu na bezpieczne inwestycje.
• Firmy motoryzacyjne General Motors, Audi oraz Jaguar Land Rover tymczasowo wstrzymały sprzedaż w Rosji. Przyczyną jest duża deprecjacja rosyjskiej waluty. Jaguar Land Rover też ogłosił, że czasowo wstrzymuje sprzedaż. Volkswagen kontynuuje na razie sprzedaż w Rosji.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

BARDZO DOBRE ZBIORY ZBÓŻ NA ŚWIECIE OBNIŻAJĄ CENY NA RYNKU. INWESTOROM TRUDNO BĘDZIE LICZYĆ NA WZROST CEN

Na zbożowym rynku ceny są coraz niższe i w przyszłym roku ich wzrost jest mało prawdopodobny. Przyczyną są wysokie zbiory na całym świecie. W ocenie analityków w 2015 roku trudno będzie liczyć na obniżenie podaży i wzrost cen.

Jak podaje resort rolnictwa, 14 grudnia tona pszenicy konsumpcyjnej kosztowała niecałe 700 zł i była o 9,4 proc. tańsza niż rok wcześniej. Za tonę żyta trzeba było zapłacić 511 zł, czyli o 6,4 proc mniej niż przed rokiem. Tona kukurydzy paszowej kosztowała zaś 568 zł, czyli o 14,6 proc mniej niż pod koniec 2013 roku. Nie inaczej sytuacja miała się na rynku kontraktów na zboża.

– W Stanach Zjednoczonych mieliśmy do czynienia z rekordowymi zbiorami soi i rekordowymi zbiorami kukurydzy – mówi agencji informacyjnej Newseria Inwestor Dorota Sierakowska, analityk z Domu Maklerskiego BOŚ. – Również podaż pszenicy na globalnym rynku jest duża. I to nie tylko w Europie, gdzie te zbiory były bardzo dobre, lecz także na przykład w Azji, m.in. w Indiach, gdzie ten sezon był bardzo udany, oraz Australii. Czyli pojawiła się tutaj podaż z różnych miejsc na świecie.

Sytuacja poprawiła się nieco w drugiej połowie roku. Ceny soi latem przestały spadać, choć również nie rosną. Jeden buszel (miara towarów sypkich w krajach anglosaskich, odpowiednik ok. 36 litrów) kosztuje niewiele ponad 10 dolarów i jest o ponad 19 procent tańszy niż na początku roku. Kukurydza, choć od października drożeje, wciąż jest tańsza niż w styczniu o ponad 2 proc. i kosztuje nieco ponad 4 dolary za buszel. Nieco lepiej radzi sobie pszenica, na którą kontrakty po kilkumiesięcznych spadkach wybiły się w grudniu ponad poziom z początku roku i wyceniane są na 6,6 dolara za buszel.

– Przede wszystkim zostały przecenione zboża – podkreśla Dorota Sierakowska. – Kukurydza, soja czy pszenica notowały przez parę miesięcy bardzo dynamiczne spadki. I teraz tak naprawdę dopiero ostatnie tygodnie przynoszą pewne odbicie na tym rynku. Jeżeli chodzi o rynek towarów rolnych, to z pewnością ten rynek zbóż był najbardziej popularny wśród inwestorów i ten spadek cen wynikał przede wszystkim z faktu, że podaż zbóż na globalnym rynku jest bardzo duża.

W przyszłym roku ceny zbóż także będą pochodną wielkości zbiorów. Wielu analityków uważa, że jeśli chodzi o pszenicę, będą one rekordowe, zarówno w Polsce, jak i w całej Unii Europejskiej. Te prognozy zmienić może tylko pogoda.

– Widzimy, że dobry sezon powoduje spadek notowań zbóż – zwraca uwagę analityczka z Domu Maklerskiego BOŚ. – Natomiast, jeżeli pojawiają się jakiekolwiek wątpliwości co do podaży, jeżeli pojawiają się słabe warunki meteorologiczne, to notowania rosną. A więc dużo będzie zależało od tego, jak będzie się kształtowała chociażby sytuacja pogodowa. To jest jednak bardzo chwiejny rynek, dużo mniej przewidywalny niż rynki surowców energetycznych czy przemysłowych.

W miarę szybko wyklarować powinna się sytuacja na rynku kukurydzy oraz soi. Największe znaczenie będą tu miały zbiory w Ameryce Południowej, czyli w Brazylii i Argentynie. Te dwa kraje są bardzo ważnymi eksporterami na globalny rynek i to ich plony kształtują ceny. Zbiory tam są zaplanowane na okolice marca, jednak scenariusz wzrostu cen jest bardzo mało prawdopodobny i z punktu widzenia inwestorów – dość ryzykowny.

– Podobnie ma się sytuacja także w przypadku pszenicy – ocenia Dorota Sierakowska z Domu Maklerskiego BOŚ. – Tutaj wprawdzie ta Ameryka Południowa nie jest tak ważna, ale ważne stają się na przykład oczekiwania dotyczące produkcji w rejonie Morza Czarnego, czyli w Rosji czy na Ukrainie. Pojawiły się pewne wątpliwości, czy produkcja pszenicy ozimej będzie faktycznie tak duża, jak tego wcześniej oczekiwano – to był główny czynnik, który ostatnio powodował wzrost notowań pszenicy. W ogólnym rozrachunku, patrząc z szerokiej perspektywy, podaż pszenicy na globalnym rynku jest jednak duża, dlatego również w tym przypadku trudno spodziewać się, żeby pszenica znacząco podrożała.

Dorota Sierakowska, analityk Dom Maklerski BOŚ