Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw III kw. 2014

Przeczytaj także: Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw I kw. 2014

Eksport a zawirowania na rynkach rosyjskim i ukraińskim

Wstępna informacja bieżąca GUS Obroty handlu zagranicznego ogółem i według krajów I – IX 2014 r. oraz Obroty handlu zagranicznego ogółem i według krajów I – VI 2014 r. pozwalają oszacować, że eksport do Rosji spadł w III kw. 2014 r. o ok. 17,3% r/r, a eksport do grupy krajów obejmującej Albanię, Białoruś, Mołdawię i Ukrainę obniżył się o 16,3% r/r.

Dla oceny konsekwencji trwającego konfliktu na wschodzie dla polskiego sektora przedsiębiorstw wyodrębniono grupę podmiotów, które ze względu na największe zaangażowanie w eksport na rynek rosyjski i ukraiński są potencjalnie najbardziej narażone na problemy finansowe. Do tej grupy zaliczono: producentów tekstyliów, odzieży, chemikaliów, komputerów, elektroniki, optyki, maszyn i urządzeń; wybrane grupy przedsiębiorstw z branży spożywczej: przetwórstwo mięsa, warzyw i owoców oraz wytwórstwo wyrobów mleczarskich oraz przedsiębiorstwa zlokalizowane we wschodnim regionie Polski.

Dane ze sprawozdań finansowych wskazują, że dynamika sprzedaży w branżach najbardziej narażonych na skutki kryzysu wschodniego nie wykazała oznak głębokich spadków. W III kw. wyraźny spadek dynamiki sprzedaży do wartości ujemnych zanotowano jedynie w przetwórstwie mięsa oraz wytwórstwie wyrobów mleczarskich (-6,7% oraz -4% r/r). Na poziomie zbliżonym do wartości sprzed kwartału utrzymała się natomiast ujemna dynamika sprzedaży w przetwórstwie owoców i warzyw (-7,8% w III kw. w porównaniu do -9,3% przed kwartałem).

Spadki dynamiki eksportu zanotowano jedynie wśród producentów odzieży, elektroniki oraz przetwórców mięsa, przy czym we wszystkich przypadkach dynamika eksportu cechowała się na przestrzeni ostatnich lat na tyle wysoką wariancją, że samą skalę spadków z III kw. 2014 trudno uznać za bezprecedensową. W przypadku przetwórców mięsa sytuacja była o tyle wyjątkowa, że w analizowanym okresie nie zanotowano tak silnie ujemnej dynamiki eksportu (-12,2% r/r). Uwagę zwraca również dynamika eksportu w przetwórstwie owocowo-warzywnym – w II kwartale odnotowano w tej grupie przedsiębiorstw głęboki spadek eksportu (-15,1% r/r), natomiast w III kwartale – silne ograniczenie skali jego spadku (-5,3% r/r).

Dane sugerują zatem, że – przynajmniej do III kw. 2014 r. – wpływ kryzysu rosyjsko-ukraińskiego na sytuację przedsiębiorstw z populacji F-01/I-01 był ograniczony i selektywny. Poza przetwórstwem owocowowarzywnym oraz mleczarstwem, przedsiębiorstwa zatrudniające co najmniej 50 pracowników nie doświadczyły wyraźnego ograniczenia eksportu, co wynika zarówno z relatywnie niskiego udziału eksportu na rynki rosyjski i ukraiński, jak i z nadal dynamicznego wzrostu sprzedaży na inne ważne rynki, w tym szczególnie do krajów strefy euro (eksport do krajów strefy euro wzrósł w pierwszych trzech kwartałach 2014 r. o 8,4%).