Świat: wydarzenia tygodnia 1/2015

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 52/2014

• Zbliża się coroczna już 45 konferencja WEF w szwajcarskim Davos (w dniach21-24 stycznia). Nie wiadomo kto będzie na konferencji reprezentował Federację Rosyjską. Jednak już dziś wiadomo, że na pewno nie będzie w niej uczestniczył prezydent W. Putin, ani premier D. Miedwiediew. Wiadomo natomiast, że w Davos będą przedstawiciele rosyjskich banków państwowych - WTB, Sbierbanku i WEB , które obecnie są objęte sankcjami nałożonymi na Rosję przez USA i Unię Europejską.
• 1 stycznia 2015 r. rozpoczęła działalność Euroazjatycka Unia Gospodarcza. EUG tworzą teraz kraje, które wcześniej współpracowały w ramach Unii Celnej (Rosja, Białoruś, Kazachstan). W ramach EUG będzie obowiązywała swoboda przepływu towarów, usług i kapitału. Dla obywateli tych krajów postradzieckich, które nie dołączyły do Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej, Rosja wprowadziła obowiązek posiadania paszportów (wcześniej mogli posługiwać się dowodami osobistymi). Wyjątek stanowi Kirgizja, która prowadzi z Rosją negocjacje w sprawie członkostwa w Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej
• Według Ministerstwa Gospodarki gospodarka Rosji skurczyła się po raz pierwszy od 2009 r. W listopadzie PKB Rosji spadł o 0,5 proc. r/r, po wzroście w październiku o 0,5 proc. Według ministra finansów rosyjska gospodarka może w 2015 r. skurczyć się nawet o 4 proc. r/r. Wg Holdings i Markit Economics w grudniu PMI dla sektora wytwórczego w Rosji spadł do 48,9 pkt., z 51,7 pkt. w listopadzie HSBC. Wskaźnik PMI poniżej 50 pkt. sygnalizuje kurczenie się sektora. Wg ekspertów rosyjski rubel to w tym roku druga najgorzej radząca sobie waluta na świecie spośród ponad 170 walut, (po ukraińskiej hrywnie), bo osłabła o ok. 40 proc.
• Częściowe zniesienie zakazu eksportu ropy z USA jest coraz bardziej prawdopodobne i w ocenie analityków może być wstępem do pełnego uwolnienia amerykańskiego rynku paliw. To zaś wg Daily Telegraph w konsekwencji może doprowadzić do zaostrzenia rywalizacji o udziały w rynku paliwowym. Na razie amerykański Departament Handlu podjął decyzję o zniesieniu zakazu eksportu tzw. kondensatu gazowego. Obserwatorzy tego rynku są zdania, że ta decyzja może stanowić pierwszy krok do całkowitego zniesienia zakazu eksportu ropy z USA obowiązującego od lat 70. XX wieku. Skutkiem ujawnienia tej informacji był spadek cen ropy Brent w Londynie. Brytyjski Daily Telegraph jest zdania, że to może stanowić zapowiedź utrzymania spadkowych tendencji cen surowca w efekcie rywalizacji USA i OPEC o wpływy na globalny rynku naftowym.
• Chiny zapowiedziały, że przyspieszą w 2015 roku rozmowy na temat umów o wolnym handlu z sześcioma krajami z półwyspu arabskiego (Arabia Saudyjska, Bahrajn, Kuwejt, Katar, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Oman). Pekin rozpocznie też negocjacje handlowe z Izraelem. Chiny i członkowie Rady Współpracy Zatoki Perskiej (GCC) prowadza w tej sprawie rozmowy już od 2004 roku. Z punktu widzenia GCC chiński rynek to w dłuższej perspektywie ich główny rynek dla produktów petrochemicznych. Chiny w 2014 roku podpisały umowy o wolnym handlu z Australią i Koreą Południową. Wcześniej takie porozumienia Pekin podpisał już wcześniej m.in. z Kostaryką, Peru, Nową Zelandią i Stowarzyszeniem Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN).
• W opinii OECD spadek cen ropy i odcięcie Rosji od zachodnich rynków kapitałowych, a także inne zachodnie sankcje popychają rosyjską gospodarkę w stronę autarkii. Główna ekonomistka OECD Catherine Mann twierdzi, że gospodarce grozi odcięciem Rosji od świata, a oznacza to, że kraj ten będzie musiał zaspokajać potrzeby konsumpcyjne i produkcyjne we własnym zakresie, w granicach własnych możliwości, czyli będzie zmuszony być samowystarczalny. Proces ten będzie bolesny dla Rosji, ale też może być szansą, bo będzie to impuls dla uruchomienie jeszcze dużych rezerw dotąd nie wykorzystywanych w rozwoju gospodarczym. Warto wiedzieć, że dochody z ropy to 25 proc. wpływów budżetowych Rosji, a jej budżet jest zrównoważony przy cenie 102 USD za baryłkę. Jednak z drugiej strony spadek cen ropy to impuls dla rozwoju krajów wysoko uprzemysłowionych zrzeszonych w OECD (średnio o 1 pkt proc.) Najbardziej skorzysta PKB Korei Płd. (+2,7 pkt proc.), ale równocześnie najbardziej ucierpi Norwegia (-6,5 pkt proc.).
• Algierski minister energetyki zażądał od krajów OPEC ograniczenia produkcji ropy, by zahamować spadek jej cen. Algieria jest członkiem OPEC i 95 procent dochodów eksportowych uzyskuje ze sprzedaży ropy i gazu. Arabia Saudyjska, lider OPEC i inni wielcy producenci ropy nie wyrażają na to zgody. Warto tu dodać, że w ciągu ostatnich 6 miesięcy ropa staniała ze 115 USD do 53 USD/baryłkę. OPEC dostarcza na światowy rynek jedną trzecią produkcji i poinformowała, że utrzymuje produkcję na poziomie 30 mln baryłek dziennie.
• W Chinach zablokowano korzystanie z należącej do koncernu Google poczty elektronicznej Gmail Zostało to zinterpretowane jako element polityki rządu wprowadzającej cenzurę.
• Wskaźnik Menadżerów Logistyki Markit PMI dla przemysłu w USA spadł do 53,9 pkt w grudniu 2014 r. z 54,8 pkt miesiąc wcześnie. Indeks PMI w sektorze przemysłowym Chin, wyniósł w grudniu 50,1 pkt. wobec 50,3 pkt. miesiąc wcześniej. Wartość wskaźnika PMI powyżej 50 punktów oznacza ożywienie w sektorze.
• Inflacja w Rosji wyniosła w kończącym się roku 11,4 procent. To najwięcej od sześciu lat. Wg centralnego urzędu statystycznego, żywność zdrożała w Rosji w ciągu roku o 15,4 procent. Wzrost inflacji to skutek niskiego kursu rubla, spowodowany spadkiem cen ropy naftowej i zachodnimi sankcjami.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

RANKING ZA 2015 ROK: LEGATUM INSTITUTE OPUBLIKOWAŁ KOLEJNE WYDANIE RANKINGU DOBROSTANU NA ŚWIECIE

Legatum Institute jest międzynarodowym think tankiem, który corocznie publikuje „Prosperity Index” – ranking dobrostanu od roku 2009. W tym rankingu za 2014 rok Polska awansowała na pozycję 31. Wyprzedziliśmy Włochy, Grecję czy Arabię Saudyjską, ale zajęliśmy miejsce za Czechami, Maltą, Portugalią. Warto poznać kilka szczegółów i wniosków z tego dokumentu...

Ranking co prawda uwzględnia wysokość wskaźnika PKB per capita, ale też takie parametry jak kapitał społeczny, bezpieczeństwo, wolność osobista, gospodarka, opieka zdrowotna, edukacja, stabilność państwowości oraz stymulanty przedsiębiorczości.

Według przyjętych kryteriów oceny czołówkę rankingu stanowią: Norwegia, Szwajcaria, Nowa Zelandia, Dania, Kanada, Australia, Finlandia, Holandia oraz Stany Zjednoczone.

Warto zwrócić uwagę na to, że:

• Norwegia zajęła czołowe miejsce już po raz szósty
• Rosja zanotowała spadek o 8 miejsc i zajęła 68 pozycję
• Wenezuela zanotowała największy spadek (r/r) o 22 miejsca zajmując ostatecznie setna pozycję.

W tym rankingu nasz kraj zajął 31 pozycję i zanotowała wzrost o trzy miejsca r/r. Warto jednak zwrócić uwagę na miejsca zajęte w poszczególnych kategoriach. I tak:

• najwyższe oceny uzyskaliśmy w kategoriach: bezpieczeństwo (24), edukacja (31) i ochrona zdrowia (33)
• najsłabiej oceniono nas w kategoriach: gospodarka (41), kapitał społeczny (47) i wolność osobista (58).

W mojej ocenie nie jest to satysfakcjonujący wynik.