Świat: wydarzenia tygodnia 5/2015

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 4/2015

• Z analiz międzynarodowej organizacji humanitarnen Oxfam., wykonanego w oparciu o dane banku Credit Suisse i magazynu Forbes wynika, że najbogatszy 1 proc. globalnej populacji posiada 48 proc. światowego bogactwa, a jeśli nic się nie zmieni, to w 2016 roku przekroczą oni 50 proc. Według tego raportu 80 najbogatszych osób na świecie dysponuje majątkiem w wysokości ok. 1,9 bln USD, a więc ma w swoich rękach tyle, ile posiada łącznie biedniejsza połowa całej ludzkości (tzn. 3,5 mld ludzi). Bill Gates, to obecnie najbogatszy człowiek świata. Dysponuje on majątkiem wartym przeszło 80 mld USD.
• Według amerykańskiego Departamentu Handlu Produkt Krajowy Brutto USA wzrósł w IV kwartale 2014 roku o 2,6 proc. r/r. W III kwartale 2014 roku PKB w Stanach Zjednoczonych wzrósł o 5,0 proc. r/r.
• Według Ministerstwa Gospodarki, Handlu i Przemysłu produkcja przemysłowa w Japonii w grudniu wzrosła o 1,0 proc. m/m. (po spadku w listopadzie o 0,5 proc.). Licząc r/r produkcja przemysłowa wzrosła w grudniu o 0,3 proc. (po spadku w listopadzie o 3,7 proc.). Według rządu w Japonii stopa bezrobocia w grudniu spadła do 3,4 proc. z 3,5 proc. miesiąc wcześniej.
• W obliczu zbliżającej się kampanii przed wyborami w 2016 roku odżywają spory między republikańskim Kongresem a Białym Domem. Dotąd koncentrował się wokół polityki imigracyjnej, reformy ubezpieczeń zdrowotnych Obamacare, reformy podatków i budżetu. Teraz przybył nowy spór. Ostatnio kontrolowany od stycznia przez Republikanów Senat USA przyjął w ustawę o budowie kontrowersyjnego rurociągu Keystone XL, którym ropa (tzw. brudna ropa) z piasków roponośnych miałaby popłynąć z Kanady do rafinerii w południowych stanach USA nad Zatoką Meksykańską (ok. 1900 km). Kongres podjął decyzję mimo że wcześniej prezydent Barack Obama zapowiedział veto, a autorom projektu brak wystarczającego poparcia, aby to veto odrzucić. Inicjatorzy tej inwestycji argumentowali że uruchomienie tej inwestycji stworzy nawet 42 tys. nowych miejsc pracy (tymczasowych) i poprawi niezależność energetyczną USA. Obama swój sprzeciw argumentuje skutkami ropociągu dla środowiska naturalnego i zdrowia ludności.
• Obecny kryzys gospodarczy w Rosji jest wynikiem sankcji Zachodu za jej politykę wobec Ukrainy, a został pogłębiony przez spadek cen na rynkach paliwowych. Rosyjski rząd przedstawił ostatnio plan antykryzysowy (wartości 35 mld USD). Składa się z trzech elementów: wspierany będzie eksport oraz przemysł rolno-spożywczy. Natomiast na dotychczasowym poziomie zostaną utrzymane wydatki na obronność. Równocześnie Bank Centralny postanowił obniżyć stopy procentowe z 17 procent do 15 procent. W rezultacie kurs dolara przekroczył 71 rubli, a kurs euro podskoczył 81 rubli.
• Stany Zjednoczone udzieliły Ukrainie gwarancji kredytowych w wysokości 2 mld USD na pomoc w pilnych wydatkach socjalnych.
• Nowy grecki rząd oświadczył, że Ateny nie będą dalej współpracować z kontrolerami trojki. Zamiast tego rząd Grecji będzie bezpośrednio współpracował z "prawowitymi instytucjami Unii Europejskiej i Międzynarodowego Funduszu Walutowego". Trojka to Komisja Europejska, Europejski Bank Centralny i MFW - główni dostarczyciele pomocy kredytowej dla Grecji. Grecy stwierdzili, że trojka to "nielegalne i antyeuropejskie gremium". Grecja zapowiada renegocjację rygorystycznych warunków, na jakich Grecja otrzymała międzynarodową pomoc finansową, ratującą kraj przed bankructwem. Niemcy zdecydowanie odrzuciły w piątek sugestie, że Grecji można by umorzyć spłaty ratunkowych kredytów.
• Chińskie ministerstwo handlu wyraziło głębokie zaniepokojenie planami greckiego rządu w sprawie wstrzymania procesu prywatyzacji portu w Pireusie. Większościowy pakiet akcji portu zamierzał zakupić chiński konglomerat COSCO (China Ocean Shipping Company jest firmą państwową). Nowy rząd Aleksisa Ciprasa zapowiedział wstrzymanie procesu prywatyzacji portu w Pireusie, największego w Grecji, portu w Salonikach, a także państwowych zakładów energetycznych DEI. Na proces prywatyzacji w Grecji naciskają jej wierzyciele. Chińska firma żeglugowa COSCO nabyła już dwa terminale portu w Pireusie i planowała odkupienie 67 proc. udziałów, które państwo greckie posiada w firmie zarządzającej tym portem.
• Miedź na giełdzie w Londynie tanieje, a styczeń dla notowań metalu jest najgorszy od 27 lat. Metal tanieje już siódmy tydzień z rzędu i jest to najdłuższa taka seria spadkowa od 6 lat. Analitycy obawiają się, że Chiny mogą jednak podać kolejną porcję słabych danych makro i może to mieć negatywny wpływ na rynkowe ceny tego metalu. Dziś jest wysoka podaż metalu, a gospodarka Chin spowalnia, więc w rezultacie ceny miedzi mogą pozostawać niskie.
• Największy amerykański koncern samochodowy General Motors zdecydował o wstrzymaniu na dwa miesiące produkcji aut w Rosji. W komunikacie GM podał, że przyczyną jest niekorzystny kurs rubla i związany z tym wzrost cen na produkt końcowy. Amerykanie w Rosji (Sankt Petersburg) produkują Chevroleta Cruze, Opla Astrę i Chevroleta Trailblazera. Fabryka nie będzie pracowała od połowy marca do połowy maja. W 2014 roku sprzedaż samochodów produkowanych GM spadły w Rosji o 26 proc. do 258 tysięcy samochodów.
• Największa sieć meblowa na świecie zanotowała w ubiegłym roku podobny zysk jak w roku poprzednim. Kierownictwo szwedzkiego liczy na wzrost na wszystkich rynkach, nie wyłączając Europy i Rosji.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CZY WSPÓŁCZESNY ŚWIAT TO ŚWIAT ZE WZRASTAJĄCĄ DOMINACJĄ LUDZI BOGATYCH?

To próba przedstawienia w skrótowej formie wniosków wynikających z opracowania znanej międzynarodowej organizacji humanitarnen Oxfam., wykonanego w oparciu o dane banku Credit Suisse i listę najbogatszych ludzi świata magazynu "Forbes", a przedstawionego w przeddzień Światowego Forum Ekonomicznego w Davos...

Wnioski wynikające z omawianego dokumentu:

• Najbogatszy 1 proc. globalnej populacji posiada 48 proc. światowego bogactwa, a jeśli nic się nie zmieni, to w 2016 roku przekroczą oni 50 proc.
• 80 najbogatszych osób na świecie dysponuje majątkiem w wysokości ok. 1,9 bln USD, a więc tyle, ile posiada łącznie biedniejsza połowa całej ludzkości (tzn. 3,5 mld ludzi).
• W tym gronie najwięcej jest Amerykanów – 35. (posiadają oni łącznie 941 mld USD). Kolejne miejsca zajmują Niemcy i Rosjanie (po 7 przedstawicieli). W tej najbogatszej osiemdziesiątce 70 osób to mężczyźni, a 68 miliarderów ma minimum 50 lat. Największą grupę zawodową stanowią zawody: handel (14), przemysł wydobywczy (11), finanse (11) i technologia (10).
• dynamika bogacenia się najbogatszych jest duża, bo jeszcze w 2010 roku 388 miliarderów równoważyło to, co posiadała łącznie biedniejsza połowa całej ludzkości (jw). Nie ulega wątpliwości rosnące nierówności grożą wzrostem niestabilności politycznej.
• Organizacje humanitarne nawołują m.in. do większego obciążenia bogatych podatkami, wprowadzania płacy minimalnej coraz darmowych usług edukacyjnych i zdrowotnych.

Nie jest odkryciem stwierdzenie, że obecnie bogaci stają się coraz bogatsi, biedni coraz biedniejsi. Analitycy zwracają uwagę, że w krajach o mniejszych nierównościach społeczeństwa są zdrowsze, dzieci mają lepsze wyniki w nauce, wyższy jest status kobiet, mniejsza przestępczość.

Na czele obecnej listy najbogatszych jest Bill Gates z majątkiem szacowanym na ponad 80 mld USD, dalsze pozycje zajmują: Carlos Slim Helu, Amancio Ortega, Warren Buffett, Larry Ellison.

Henryk S. KOLKA, konsultant CGKL GRUPA DORADCZA