Rynek złota: w 2014 r. rekordowa produkcja

Przeczytaj także: Jak kształtuje się popyt i podaż na złoto?

W czwartym kwartale ubiegłego roku całkowita podaż złota zmniejszyła się o 2% (z 1113,4 ton do 1091,0 ton). Natomiast całoroczna podaż wyniosła 4.278,2 ton i była tylko o niecałe 5 ton wyższa niż rok wcześniej. Wzrost dostaw złota z kopalń został zneutralizowany spadkiem recyclingu – podaż kopalń wzrosła o 145 ton, natomiast recycling spadł o 140 ton.

Ubiegłoroczna produkcja złota była na rekordowym poziomie i wyniosła netto 3.114,4 ton wobec 3.050,7 ton w 2013 roku. Wzrost produkcji obserwujemy od 2008 roku w średnim rocznym tempie 4,7%. Siłą napędową dla produkcji był wzrost cen złota. Jednak tempo wzrostu spadło w ubiegłym roku do 2%. Powodem były niższe ceny złota, co przełożyło się na zmniejszenie rentowności produkcji. W tej sytuacji wiele kopalń wymagało przeprowadzenia restrukturyzacji i ograniczenia produkcji. Według wstępnych szacunków GFMS Thomson Reuters, w 2014 roku spadek produkcji nastąpił m.in. w Stanach Zjednoczonych, Peru, Południowej Afryce i Ghanie. Natomiast więcej złota niż w 2013 roku wyprodukowały Chiny, Rosja, Kanada, Indonezja oraz Australia.

W celu zabezpieczenia przed spadkami cen złota kopalnie zawierają transakcje zabezpieczające (hedging), w wyniku czego pomniejszają podaż złota. Jeżeli nastroje rynkowe są optymistyczne i producenci wierzą w przyszłe wzrosty notowań kruszcu, to takie pozycje są likwidowane (dehedging). W ubiegłym roku przeważały te drugie, dzięki czemu na rynku przybyło 42,1 ton złota – co oznacza, że ostatecznie na rynek trafiło z kopalń 3,156.5 ton złota. Rok wcześniej miały miejsce transakcje odwrotne, tzn. kopalnie korzystały z asekuracji, zatrzymując w zapasach netto 39,1 ton złota.

W ubiegłym roku znacząco zmniejszyła się podaż złota pochodzącego z recyclingu, osiągając najniższy od siedmiu lat poziom. Ludzie mniej chętnie niż w poprzednich latach sprzedawali posiadane wyroby jubilerskie. Jak wynika z danych World Gold Council, w 2014 roku skup złomu wyniósł 1.121,7 ton (po przeliczeniu na czyste złoto), co oznacza spadek o 11% wobec poprzedniego roku.

Przed ostatnim kryzysem finansowym źródłem podaży złota były również banki centralne. Jednak kryzys przypomniał nie tylko ludności, lecz również tym instytucjom o ponadczasowej i uniwersalnej wartości złota. Wiele z nich zaprzestało sprzedaży rezerw, inne rozpoczęły intensywne zakupy. Oficjalny sektor bankowy przeszedł więc ze strony podażowej na popytową.

Jaki będzie ten rok? Oczekuję, że w efekcie zmniejszenia się potencjału produkcyjnego tegoroczna podaż ze strony kopalń nie będzie wyższa niż w ubiegłym roku. Z powodu niskich cen złota niska rentowność będzie w wielu przypadkach decydować o kontynuowaniu lub zaprzestaniu produkcji na obecnym poziomie. W zakresie zawierania transakcji zabezpieczających podejście kopalń nie powinno zmienić się istotnie w tym roku. Przewiduję, że skup złotego złomu może nieznacznie się obniżyć, bowiem ludzie pozbyli się już kosztowności w poprzednich latach, a gospodarka światowa będzie się rozwijać w tempie wyższym niż w ubiegłym roku. Sektor bankowy będzie prawdopodobnie więcej złota kupować niż sprzedawać. Jedną z przyczyn będzie niepewna sytuacja polityczna w Europie i na Bliskim Wschodzie. Ostatecznie całkowita podaż złota nie będzie wyższa niż w ubiegłym roku.

Opracowano na podstawie danych World Gold Council

Jan Mazurek, Ekspert