Świat: wydarzenia tygodnia 17/2015

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 16/2015

• W ramach negocjowanej między Unią Europejską a USA umowy o partnerstwie handlowo-inwestycyjnym (TTIP) szykują się zmiany. Dotyczyć mają one proponowanego wcześniej przez Amerykanów zapisu o międzynarodowym arbitrażu handlowym (ISDS). Dotychczasowy zapis był kontrowersyjny, przez jego sposób organizacji arbitrażu i jego związek z systemem prawnym szeregu europejskich państw. Było to rozwiązanie jednoinstancyjne i stawiało korporacje na równi z władzami państwowymi, a w razie zmiany przepisów stwarzało ryzyko wielomiliardowych odszkodowań. Obecnie możliwe wydaje się wprowadzenie apelacji do wcześniej rozważanych procedur międzynarodowego arbitrażu.
• W Chinach wprowadzono obniżkę poziomu rezerw obowiązkowych banków. Ludowy Bank Chin zdecydował o obniżeniu tego poziomu o 1 punkt procentowy do 18,5 proc. To reakcja na opublikowane ostatnio słabsze dane makro z chińskiej gospodarki. Ma to przyczynić się do pobudzenia wzrostu gospodarczego. Analitycy spodziewają się w najbliższym czasie dalszych działań stymulujących gospodarkę. PKB Chin wzrósł w I kw. 2015 r. o 7 proc. i jest to najsłabszy wynik od IV kw. 2009 r.
• W trakcie wizyty prezydenta Chin w Islamabadzie został przedstawiona warta 46 mld USD umowa energetyczno-infrastrukturalną z Pakistanem. Jest to przedsięwzięcie będące częścią tak zwanego Morskiego Jedwabnego Szlaku. Za jego pomocą Chiny chcą połączyć pakistański port Gwadar nad Morzem Arabskim z najdalej wysuniętą na zachód prowincją Chin – Xinjiang.
• Według Markit Economics indeks PMI, określający koniunkturę w amerykańskim sektorze przemysłowym, wyniósł w kwietniu 54,2 pkt. (w marcu ten wskaźnik był na poziomie 55,7 pkt. Wartość indeksu PMI powyżej 50 punktów oznacza ożywienie w sektorze.
• Według HSBC Holdings i Markit Economics indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Chin, wyniósł w kwietniu 49,2 pkt. (wobec 49,6 pkt. na koniec marca). Wartość wskaźnika PMI powyżej 50 punktów oznacza ożywienie w sektorze, a poniżej 50 kurczenie się sektora.
• Według World Happiness Index, opracowanego przez instytucję ONZ pod nazwą Sieć Rozwiązań na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (SDSN) Szwajcaria, to najszczęśliwszy kraj na świecie w gronie 158 państw, które poddano badaniom. W pierwszej dziesiątce znalazły się też cztery kraje skandynawskie: Dania, Norwegia, Finlandia i Szwecja, a w dalszej kolejności Islandia, Kanada, Holandia, Nowa Zelandia i Australia. W dalszej kolejności zmieściły się pierwszej trzydziestce. Rosja zajęła 64. lokatę, a Ukraina – 111. W tej klasyfikacji Polska zajęła 60. pozycję. Wyżej od nas są m.in. Czechy (31. miejsce), Mołdawia (52.), Słowenia (55.) i Litwa (56.), a wyprzedzamy m.in. Estonię (73. lokata), Chiny (84.) i Łotwę (89.). Grecja jest na 102. miejscu. Klasyfikacja została oparta na danych pracowni sondażowej Gallup World Poll, przy czym wzięto pod uwagę takie czynniki jak realne PKB na jednego mieszkańca, oczekiwana długość życia w zdrowiu, poziom korupcji i przestrzeganie swobód obywatelskich.
• W Chinach rozpoczęły działalność trzy nowe, specjalne strefy ekonomiczne. W ich działalności wykorzystuje się doświadczenia pilotażowej strefy wolnego handlu utworzono w Szanghaju w 2013 roku. Szanghaj jest poligonem dla przetestowania reform gospodarczych, szczególnie sprawdzano potencjalne skutki rozluźnienia rządowej kontroli nad sektorem finansowym. Nowe specjalne strefy powstały w prowincji Guangdong na południu, w prowincji Fujian na południowym wschodzie oraz w wydzielonym mieście Tianjin (Tiencin) na północy kraju. Każda z nich zajmuje obszar ok. 120 km kwadratowych. Równocześnie poinformowano o powiększeniu strefy specjalnej Szanghaju o m.in. finansowe centrum miasta, Lujiazui (to "chińskie Wall Street"). Oznacza to, że ta strefa zwiększy swoją powierzchnię także do 120 km kwadratowych.
• Kazachstan odrzucił pomysł prezydenta Rosji Władimira Putina, aby w Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej (EUG) obowiązywała wspólna waluta. EUG jest politycznym i gospodarczym blokiem kilku byłych republik poradzieckich, łącząc Rosję, Białoruś, Kazachstan i Armenię, a wkrótce ma do nich dołączyć Kirgistan. EUG powstała z początkiem 2015 roku na bazie Unii Celnej Rosji, Białorusi i Kazachstanu. W ostatnim czasie stosunki gospodarcze między Kazachstanem a Rosją ochłodziły się z powodu sankcji nałożonych przez Zachód na Moskwę, co pośrednio uderzyło także w Kazachstan.
• Ogłoszona przez Chiny koncepcja Nowego Jedwabnego Szlaku to przedsięwzięcie wzbudzające duże zainteresowane europejskich krajów. Rozważane są zręby organizacyjne w ramach inicjatywy "16+1". Jest to szansa na skorzystanie z dynamiki wynikającej z tempa rozwoju chińskiej gospodarki. Zbliża się etap formułowania przez 16 16 państw Europy Środkowo-Wschodniej przedsięwzięć inwestycyjnych we współpracy z Chinami. Wśród państw, które także liczą na chińskie inwestycje i współuczestniczyły w powołaniu Sekretariatu 16+1, oprócz Polski są: Albania, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Czarnogóra, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Macedonia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia i Węgry.
• Koncern Google ogłosił, że dochód w pierwszym kwartale 2015 roku wyniósł 17,3 mld USD (wzrost o 12 proc. w porównaniu z wynikiem sprzed roku, kiedy to dochód wyniósł 15,4 mld USD). Jednak są to wyniki gorsze od prognozowanych, a wyniki gorsze o ok. 1 mld USD są konsekwencją umacniającego się dolara. Poinformowano także, że w pierwszym kwartale 2015 roku wzrosła o 13 proc., względem I kwartału 2014 roku, liczba kliknięć w reklamy wyświetlane za pomocą usług Google'a, ale też o 7 proc. spadł koszt pojedynczego kliknięcia.
• Polski eksport do Afryki wzrósł w latach 2012-2014 o 37 proc., a polska dyplomacja stara się rozwijać współpracę nie tylko z państwami tego kontynentu, ale też regionalnymi organizacjami. W ostatnich latach w państwach afrykańskich miało miejsce wiele wizyt przedstawicieli polskiego rządu, parlamentu oraz biznesu (m.in. w Nigerii, Angoli, Republice Konga, Etiopii, Angoli, RPA, Zambii czy Ghanie). Polska ma świadomość konieczności budowania wielopłaszczyznowych relacji z Afryką, wykraczających poza prostą relację kupno-sprzedaż. Stad przyjęto obszary współpracy, jak szeroko pojęte rolnictwo (wraz z przetwórstwem i magazynowaniem), gospodarka innowacyjna (IT, ICT i sektor nowych technologii), a także sektor energetyki i wydobycia (m.in. Grupa Azoty w Senegalu), transport, infrastruktura czy budownictwo.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

MŚP NAJWIĘKSZYM WYGRANYM TTIP

20 kwietnia br. ruszyła 9. runda negocjacyjna TTIP – Transatlantyckiego Partnerstwa w dziedzinie Handlu i Inwestycji, która potrwa do czwartku (24.04.). Eksperci rozmawiać o nim będą podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach w sesji Stany Zjednoczone i Europa – pakt na finiszu. Specjaliści dyskutować będą o tym, czy zmiany polityczne w USA wpłynęły na losy sojuszu i przebieg negocjacji, co wynika z ustaleń TTIP dla europejskiej i polskiej gospodarki oraz kto skorzysta na porozumieniu. W panelu uczestniczył będzie Tony Housh, prezes Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce (AmCham)...

Głównym celem TTIP jest przede wszystkim ograniczenie barier pozataryfowych we wzajemnym handlu. Obejmą one nie tylko normy i wymagania techniczne dotyczące towarów, ale mają też doprowadzić do szerszego otwarcia europejskiego sektora usług publicznych dla inwestycji prywatnych. Negocjacje umowy obejmują trzy główne obszary: dostęp do rynku, współpraca regulacyjna oraz ustanowienie nowych ram prawnych dla ułatwienia wymiany handlowej.

Umowa TTIP nie będzie klasycznym porozumieniem. Planowana liberalizacja wymiany handlowej między USA a UE skutkować będzie wzrostem wzajemnej konsumpcji dóbr i usług. Porozumienie służyć będzie przede wszystkim obniżeniu kosztów stosunków handlowych, stanie się również bodźcem do nawiązania nowej bilateralnej wymiany – zwłaszcza dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw.

Z pewnością TTIP zwiększy polski eksport na rynek USA – mówi Tony Housh, prezes AmCham. Oczywiście z początku nieliczne firmy z Polski zaczną tam sprzedawać, ale zauważalne efekty pojawią się z pewnością po kilku latach. Jako Izba mamy bezpośredni kontakt z partnerami zainteresowanymi handlem z USA, widzimy jak wiele firm chce wejść na rynek amerykański, jednak z powodów ograniczeń, które TTIP ma zniwelować, zwlekają z tą decyzją lub rezygnują. Dziś na wejście na rynek amerykański stać tylko tych najbogatszych. TTIP otworzy drzwi również małym i średnim przedsiębiorcom.

Długoterminowe skutki makroekonomiczne będą widoczne w perspektywie 15-20 lat. Polska może skorzystać bezpośrednio z pobudzenia handlu z USA, ale także pośrednio, poprzez zwiększenie eksportu do innych krajów UE. MŚP staną się największym beneficjentem z ułatwień prawnych oraz zwolnień z podwójnej homologacji. Przedsiębiorstwa te rozmieszczone w różnych miejscach Europy dostarczą miejsca pracy dla swoich lokalnych wspólnot.

Mimo że Komisja Europejska, w imieniu członków Unii, odpowiedzialna jest za prowadzenie negocjacji, to na samym końcu rządy państw UE i Parlament Europejski samodzielnie zadecydują o tym czy zatwierdzą lub odrzucą porozumienie. Procedura ratyfikacji uniemożliwi tym samym obniżenie norm i wymagań ekologicznych, sanitarnych, bezpieczeństwa żywności, czy stosowania szkodliwych substancji.

Redakcja www.newsrm.tv