Świat: wydarzenia tygodnia 22/2015

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 3/2015

• W IV kwartale 2014 roku PKB w Stanach Zjednoczonych wzrósł o 2,2 proc. w ujęciu r/r. W pierwszym kwartale wzrost PKB wyniósł 0,2 proc. r/r
• Według Markit Economics iindeks PMI composite w USA wyniósł w maju 56,1 pkt. chociaż miesiąc wcześniej indeks był na poziomie 57,0 pkt. Wartość indeksu PMI powyżej 50 punktów oznacza ożywienie w sektorze.
• Według Ministerstwa Gospodarki, Handlu i Przemysłu Produkcja przemysłowa w Japonii w kwietniu wzrosła o 1,0 proc. m/m. ( po zniżce w marcu o 0,8 proc.). Licząc r/r produkcja przemysłowa spadła w IV o 0,1 proc. W Japonii stopa bezrobocia w kwietniu spadła do 3,3 proc. z 3,4 proc. miesiąc wcześniej.
• Przywódcy Unii Europejskiej i Japonii obradowali w Tokio. W końcowym komunikacie uzgodniono, że zostaną przyspieszone negocjacje w sprawie dwustronnej umowy o wolnym handlu. Ma ona być zawarta do końca 2015 roku. UE reprezentowali przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk i szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker a Japonię premier Shinzo Abe. Podano konkretny termin zawarcia umowy o wolnym handlu między Japonią a UE, ale jak dotąd w negocjacjach nie zdołano usunąć rozbieżności w stanowiskach stron. Problemem jak dotąd są takie kwestie jak zniesienie unijnych ceł na japońskie samochody oraz postulaty Brukseli dotyczące usunięcia przez Japonię pozataryfowych barier handlowych.
• Senat USA przyjął ustawę, która wyznacza administracji Baracka Obamy priorytety w negocjacjach handlowych z UE oraz krajami Azji i Pacyfiku i przewiduje tzw. szybką ścieżkę aprobaty umów handlowych przez Kongres. Zakłada ona, że po zakończeniu przez administrację USA negocjacji handlowych, Kongres będzie mógł w głosowaniu zaaprobować lub odrzucić umowę, ale nie będzie mógł już wnosić do niej poprawek.
• Wiele wskazuje na to, że struktura międzynarodowych sankcji wobec Iranu ulega stopniowej erozji i całkowite ich uchylenie może nastąpić przed końcem roku. Eksperci są zdania, że wówczas Iran stanie się ważnym miejscem inwestycyjnych projektów naftowych i gazowych. Według rządowych deklaracji Iran zamierza zainwestować 200 mld USD w swój sektor naftowy w ciągu następnych 6 lat. Jak wiadomo Rada Bezpieczeństwa ONZ między 2006 a 2010 rokiem przyjęła sześć rezolucji w związku z międzynarodową, negatywną oceną programu nuklearnego Iranu. Zarzucano Iranowi, że celem tego programu jest wejście w posiadanie broni nuklearnej. Międzynarodowe sankcje (cztery) mocno osłabiły irańska gospodarkę, spadła też sprzedaż irańskiej ropy, w tym jej eksport. W kwietniu zawarte zostało porozumienie Iranu z rządami sześciu mocarstw (USA, W. Brytania, Francja, Rosja, Chiny i Niemcy). Celem jest pozbawienie Iranu zdolności wyprodukowania broni jądrowej.
• Już po raz piąty z rzędu kanclerz Niemiec Angela Merkel zajmuje pierwsze miejsce na liście najbardziej wpływowych kobiet świata amerykańskiego magazynu "Forbes". Kolejne miejsca zajęły: Hillary Clinton; żona Billa Gatesa, Melinda Gates., szefowa banku centralnego USA (Fed) Janet Yellen, dyrektor generalna General Motors Mary Barra, szefowa Międzynarodowego Funduszu Walutowego Christine Lagarde oraz prezydent Brazylii Dilmie Rousseff. Pierwsza dama USA Michelle Obama jest na pozycji dziesiątej, prezydent Argentyny Cristina Kirchner na 16., prezydent Chile Michelle Bachelet ma miejsce 27. Premier Ewa Kopacz zajęła miejsce 40.
• Według Jerzego Buzka UE nie musi wiązać otwarcia rynku gazu z podpisaniem porozumienia TTIP, co najwcześniej nastąpi za dwa lata. To zdanie świadczy, że KE ustępuje, aby zmniejszyć trudności w negocjacjach i jak najszybciej doprowadzić do podpisania tej umowy, na której maja szansę zyskać obie strony – i Europa, i USA.
• W ostatnich miesiącach rubel odrobił część strat z 2014 roku. Bez odpowiedzi jest dziś pytanie, czy będzie dalej drożeć. Zdaniem ekspertów dopóki ropa jest tania, a sytuacja na Ukrainie nie zmieni się, dopóty rosyjska waluta pozostanie na obecnym poziomie. Nie można zapominać, że rubel jest bardzo mocno związany z rynkiem surowcowym i będzie
• Szefowa Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Christine Lagarde nie wyklucza opuszczenia przez Grecję strefy euro. Poinformowała, że negocjacje pożyczkodawców - czyli MFW, Unii Europejskiej i Europejskiego Banku Centralnego - z Atenami są jeszcze dalekie od finalnego sukcesu. Ateny muszą przedstawić pełną i szczegółową listę reform i musi ona zyskać akceptację MFW, KE i EBC. Dotychczasowe propozycje greckiego rządu okazały się niewystarczające, a negocjacje wciąż przedłużają się (trwają od lutego). Termin osiągnięcia porozumienia upływa 30 czerwca. Sukces negocjacyjny to warunek udzielenia Grecji kolejnego kredytu w wysokości 7 mld euro, bez którego Ateny nie utrzymają stabilności finansowej.
• Według najnowszego raportu Artprice w ubiegłym roku obroty światowego rynku sztuki osiągnęły 15,2 mld dol i wzrosły o 26 proc. licząc r/r.
• Według Zbigniewa Jakubasa, jednego z najbogatszych Polaków siła dolara się wyczerpała, a frank szwajcarski już wkrótce się osłabi do 3,4-3,5 zł. Jego zdaniem jest to konsekwencja polityki amerykańskiego rządu, który od kilku lat drukuje się pusty pieniądz i obecnie "wszyscy uciekają w cokolwiek, żeby nie siedzieć na dolarze". Jego zdaniem "granica umacniania dolara już się wyczerpała i dolar musi się w końcu osłabić. Relacja EUR/PLN będzie się utrzymywała w granicach 4,0-4,2. Niebezpieczeństwem będą tu niepokoje w rezultacie obniżenia wieku emerytalnego i ingerowanie w prywatny biznes i banki (np. w związku z kredytami denominowanymi we franku szwajcarskim).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ŚWIATOWA DEMOGRAFIA czyli JAK TO WIDZĄ AUTORZY RAPORTU Z EY

Zdecydowana większość mieszkańców Ziemi na otaczający nas świat spogląda głównie przez pryzmat spraw i problemów swoich oraz swoich bliskich. W tym komentarzu proponuję spojrzenie z dużego dystansu na globalne problemy społeczne, głównie na wskaźniki opisujące sytuację demograficzną globu i na perspektywy jej dalszego rozwoju. Bazą dla tego komentarza są informacje zawarte w raporcie przygotowanym przez ekspertów EY...

Oto główne wnioski wynikające z tego raportu:

1. Ludność świata wg szacunków na 1 stycznia 2013 liczyła ok. 7 miliardów ludzi. Przy czym zamieszkiwali oni:

• Azję - ponad 4,2 mild
• Afrykę ok. 1,1 mild
• Europę ok. 740 miln,
• Amerykę Łacińską ok. 600 miln
• Amerykę Północną (bez Ameryki Środkowej i Karaibów – ok. 350 miln
• Oceanię ok. 36 mln

2. Według prognoz do 2025 roku liczba ludności na świecie przekroczy 8 mld osób. W porównaniu do zeszłego roku największy przyrost zarejestrowano w Indiach, w Chinach, Nigerii, Pakistanie i Etiopii. Szczegółowe analizy wskazują, że wzrost liczby ludności dotyczy przede wszystkim krajów biednych, albo rozwijających się. Nawet ponad 9 mild może być na świecie ok. 2050 roku. Większość nowych mieszkańców Ziemi będzie pochodzić z krajów rozwijających się.

3. Obecnie szacuje się, że w 750 największych miastach mieszka już 54 proc. mieszkańców globu, a w 2050 roku wskaźnik ten wzrośnie do 66 proc. Jednak wraz z tym wzrostem należy liczyć się z wzrostem ilości ludzi w miejskich dzielnicach biedy – w slumsach, gdzie obecnie mieszka ok. miliard ludzi, a jeśli nic się nie zmieni, to wg raportu EY do 2030 roku ta liczba może podwoić się.

4. Miasta są głównym miejscem zatrudnienia i powstawania PKB. Prawie 57 proc. globalnego PKB powstaje w 750 największych miastach świata Według raportu EY. Jednocześnie w 122 miastach (spośród 750 największych aglomeracji świata) populacja będzie się kurczyć. Warto zauważyć, że większość z tych miast zlokalizowanych jest w Europie Wschodniej, Niemczech, Włoszech, Japonii, Korei Płd. i Chinach.

Analitycy EY prognozują, że pięć największych metropolii w świecie (Tokio, Nowy Jork, Los Angeles, Londyn i Paryż) utrzyma swoją kluczową rolę biznesową i handlową, ale będzie rosło również znaczenie największych chińskich aglomeracji.

Jednym z głównych wniosków wynikających z omawianego raportu jest miejska bieda. Dziś w slumsach mieszka ok. 1 mld ludzi, a do 2030 roku liczba ta podwoi się. Przeciwdziałanie temu procesowi będzie jednym z głównych zadań dla rządzących...

Henryk S.TUSZYŃSKI, konsultant CGKL GRUPA DORADCZA