Dzieci w Polsce w 2014 r.

Przeczytaj także: Dzieci w Polsce w 2013 r.

Podobnie jak ogólny współczynnik zgonów niemowląt także współczynnik umieralności okołoporodowej (urodzenia martwe i zgony niemowląt w wieku 0-6 dni na 1000 urodzeń żywych i martwych) wykazuje tendencję spadkową; w 2014 r. kształtował się na poziomie 5,6‰; na początku tego stulecia wynosił prawie 10‰ zaś - lat 90-tych – prawie 20‰.

Pomimo stałej poprawy w zakresie umieralności niemowląt w Polsce ich natężenie (ponad 4‰) jest w dalszym ciągu stosunkowo wysokie w odniesieniu do innych krajów europejskich. Najniższy współczynnik odnotowuje się w Islandii – jest to tylko 1 zgon dziecka w wieku poniżej 1 roku życia na 1000 urodzeń żywych, a w Szwecji, Finlandii czy Włoszech – niespełna 3. Z kolei na Ukrainie, Mołdawii i Rumunii na każde 1000 urodzeń umiera 8-10 niemowląt, w Turcji prawie 12 (dane dotyczą 2013 roku).

Trwanie życia

Obserwowany w Polsce spadek umieralności w pozytywny sposób rzutuje na przeciętną długość trwania życia - od początku lat 90. notowany jest nieprzerwany wzrost średniej długości trwania życia.

Urodzona w 2014 r. dziewczynka ma szansę dożyć wieku 81,6 lat, natomiast chłopiec - 71,8 lat. Oznacza to dłuższe życie w stosunku do tego, jakie było przewidywane dla dzieci, które urodziły się w 1991 r. - trwanie życia dla chłopca wydłużyło się o prawie 8 lat, a dla dziewczynki o 6,5 lat.

W Polsce występuje duże terytorialne zróżnicowanie przeciętnego trwania życia. Przewidywane trwanie życia urodzonego w 2014 r. chłopca w miastach było o ponad rok dłuższe niż dla zamieszkałego na wsi. W przypadku dziewczynek parametry te są bardzo zbliżone.

Szansę najdłuższego życia mają dzieci urodzone w woj. podkarpackim i małopolskim, gdzie dla chłopców przewidywane trwanie życia - w 2014 r. wyniosło ponad 75 lat, co daje im przewagę nad woj. łódzkim (charakteryzującym się najniższymi parametrami trwania życia) o ponad 3 lata. W przypadku dziewczynek - najdłuższe życie czeka mieszkanki woj. podkarpackiego i podlaskiego (prawie 83 lata), natomiast najkrótsze - mieszkanki woj. śląskiego (80 lat).

Mimo iż Polacy żyją coraz dłużej to w porównaniu z rozwiniętymi krajami europejskimi przeciętne trwanie życia jest o kilka lat krótsze. W 2012 r. najwyższymi wskaźnikami dla mężczyzn charakteryzowały się Islandia i Szwajcaria – odpowiednio 81,6 i 80,6 lat. Wśród kobiet najdłużej – powyżej 85 lat – żyją Hiszpanki, Francuzki i mieszkanki Lichtenstein.

Migracje dzieci i młodzieży (wewnętrzne i zagraniczne)

Aktualne migracje ludności charakteryzują się dużą różnorodnością form – występują np. migracje definitywne, długookresowe, krótkookresowe lub sezonowe. Migrują nie tylko pojedyncze osoby ale bardzo często całe rodziny.

Migracje dzieci w wieku 0-14 lat związane są zwykle ze zmianą miejsca zamieszkania całej rodziny. Młodzież natomiast – zwłaszcza w wieku powyżej 17 lat – zwykle zmienia miejsce zamieszkania w związku z kontynuacją nauki, usamodzielnieniem się, połączonym często z założeniem rodziny. Zmiany miejsca zamieszkania odbywają się najczęściej w granicach kraju (migracje wewnętrzne), ale również – szczególnie w ostatnich latach – często bywają związane ze zmianą kraju zamieszkania.

Rocznie ponad 1% ludności Polski zmienia miejsce stałego zamieszkania w kraju. W 2014 r. migrowało ponad 407 tys. co stanowiło 1,1% ogółu ludności. Udział osób w wieku 0-19 lat w ogólnej liczbie migrantów w ostatnich latach spada. W 1990 r. stanowili oni ok. 1/3 wszystkich migrantów, podczas gdy w 2000 r. – prawie 28%, a w 2014 r. – nieco ponad 25%. Podobnie jest w przypadku dzieci w wieku 0-14 lat – ponad 27% w 1990 r., a w 2014 r. - 21% - jest to wynikiem zmniejszania się liczby dzieci i młodzieży w ogólnej liczbie ludności.

Rośnie natomiast odsetek liczby migrantów w wieku 0-19 lat w ogólnej liczbie ludności w tym wieku (w 2000 wynosił 1,0% r., w 2014 r. – 1,3%), co wynika z rosnącej mobilności Polaków (odsetek migrujących dzieci w wieku 0-14 lat wynosił odpowiednio 1,2% i 1,5%).

Wśród osób w wieku 0-19 lat zmieniających stałe miejsce zamieszkania najwięcej jest dzieci w wieku 0-4 lat. Przypuszczalnie powodem zmiany miejsca zamieszkania rodziny jest przyjście na świat pierwszego lub kolejnego dziecka i chęć poprawy warunków mieszkaniowych.