Polska: wydarzenia tygodnia 31/2015

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 30/2015

• Ministerstwo Gospodarki szacuje wzrost PKB w II kwartale na poziomie 3,8 proc. (w I kwartale wyniósł on 3,6 proc.).
• Według ministra rolnictwa i rozwoju wsi Marka Sawickiego w tym roku Polska sprzeda za granicę żywność na rekordowym poziomie 25 mld euro (w 2014 wartość eksportu żywności wyniosła prawie 22 mld euro, co oznacza wzrost o 7,1 proc. wobec 2013 r. ). Stanie się tak mimo embarga na eksport żywności do Rosji. W pierwszych 5 miesiącach 2015 r. wartość eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski wyniosła 9,3 mld euro (jest to wzrost o ok. 480 mln euro, czyli o 5,5 proc. r/r).
• Według GUS tegoroczne zbiory zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi mogą wynieść 25,9 – 26,6 mln ton. Oznacza to spadek zbiorów 3-5 proc. r/r. GUS prognozuje zbiory rzepaku na 2,6 mln ton (spadek o ok. 21 proc. r/r).
• Według GUS w 2014 r. eksport w cenach bieżących wyniósł 693,5 mld zł, a import 704,6 mld zł. Ujemne saldo było na poziomie 11 mld 95,9 mln zł (wobec minus 8 mld 219,4 mln zł za 2013 rok). Oznacza to, że w 2014 roku eksport zwiększył się o 7 proc. r/r, a import wzrósł o 7,4 proc. r/r. Wartość eksportu w czerwcu br wyniosła 14,564 mld euro (wzrost o 13,3 proc. r/r oraz o 3,1 proc. m/m).
• Skończył się spór o SKOK-i przed Trybunałem Konstytucyjnym. TK uznał dotychczasowe regulacje za prawidłowe, jednak równocześnie stwierdził, że nadzór KNF nad małymi kasami spółdzielczymi powinien być ograniczony. Sędziowie umorzyli około 90 proc. zarzutów stawianych przez parlamentarzystów PiS. Wyrok nie był jednak jednogłośny.
• Według raportu BIG InfoDług 2,4 mln Polaków ma problemy ze spłatą zobowiązań na czas. Łącznie zalegają z rachunkami i ratami kredytów na 40 mld zł. Raport pozytywnie wyróżnia mieszkańców województw: świętokrzyskiego, opolskiego i podlaskiego, którzy najrzetelniej spłacają swoje długi. Negatywnymi liderami (jeśli chodzi o wielkość sumarycznego zadłużenia są województwa śląskie (7 mld zł) i mazowieckie (5 mld zł).
• Związki zawodowe we wspólnym stanowisku negatywnie oceniły przyjęte przez rząd założenia do budżetu na 2016 r. W tym projekcie przyjęto wzrost PKB na poziomie 3,8 proc. i średnioroczną inflacją 1,7 proc.
• Minister Gospodarki potwierdził informacje, że indyjski koncern samochodowy Tata prowadzi rozmowy w sprawie ewentualnej kooperacji z polskimi przedsiębiorstwami. Plan maksimum przewiduje montownię aut Jaguar i Land Rover. Jeśli ten projekt nie będzie realizowany, to jest szansa na produkcję komponentów do tej produkcji.
• PKO BP, Orlen, PZU, Coca Cola, Biedronka, Danone i Unilever znalazły się wśród 60 czołowych polskich firm, które zostaną objęte polską edycją międzynarodowego rankingu ReputationZ. Ranking będzie przygotowywany przez firmę badawczą Millward Brown. Oceniane będą m.in. rynkowy sukces firmy, jej dbałość o środowisko i zaspokajanie potrzeb lokalnych społeczności, uczciwość wobec konsumentów. Te działania są wkomponowane w globalny program BrandZ 100, którego celem jest wycena wartości 100 najcenniejszych marek na świecie. Poinformowano, że wyniki będą przedstawione w trakcie wrześniowego Forum Ekonomicznego w Krynicy.
• Od czterech lat realizowany jest program energetyki atomowej. Jak dotąd na ten cel wydano 180 mln zł. Na razie efekty są kompromitujące, bo do dziś nawet nie wiadomo, gdzie powstanie pierwsza elektrownia atomowa...

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

A. Sadowski, prezydent Centrum im. A. Smitha, Andrzej Arendarski, prezes Krajowej Izby Gospodarczej: MIMO BRAKU POROZUMIENIA ZE ZWIĄZKOWCAMI ZARZĄD PKP CARGO PRZYZNAJE PODWYŻKI. PRACOWNICY DOSTANĄ 200 ZŁ

Negocjacje między zarządem PKP Cargo a związkami zawodowymi nie przyniosły rezultatów, dlatego władze przewoźnika jednostronnie zadecydowały o przyznaniu pracownikom podwyżek w wysokości 200 zł brutto do wynagrodzenia zasadniczego. Wcześniej związkowcy odrzucili taką propozycję, domagając się wyższego wzrostu płac. Zarząd podkreśla, że spółki nie stać na podwyżki, których roczny koszt przekroczyłby 75 mln zł.

– W poczuciu odpowiedzialności za perspektywy rozwoju PKP Cargo i stabilność miejsc pracy zarząd zaproponował podwyżki w wysokości 200 zł brutto efektywnie na każdego pracownika wynagradzanego według Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy oraz prawie 130 zł brutto na każdego pracownika wynagradzanego wskaźnikowo – napisał Adam Purwin, prezes PKP Cargo, w liście do pracowników.

Zarząd podjął jednostronną decyzję o podwyżkach, ponieważ negocjacje ze związkami zawodowymi nie przyniosły rezultatów. Władze przewoźnika nie zgodziły się na postulaty związkowców – podwyżek w wysokości 250 zł do wynagrodzenia zasadniczego (ok. 460 zł brutto). Ich roczny koszt wyniósłby 120 mln zł. W czasie negocjacji związkowcy ograniczyli tę kwotę. Ostatecznie zażądali wzrostu płac, który kosztowałby spółkę 75 mln zł rocznie. Zarząd tłumaczy, że to i tak znacznie więcej niż zysk netto spółki za 2014 rok (61,3 mln zł).

– Ten spór ciągnie się już od jakiegoś czasu i przybiera bardzo ostre formy, łącznie z okupacją siedziby zarządu, co jest absolutnie niedopuszczalne, bo utrudnia zarządzanie spółką – mówi agencji Newseria Andrzej Arendarski, prezes Krajowej Izby Gospodarczej. – Oczywiście przedstawiciele pracobiorców mają prawo do tego, żeby wysuwać swoje żądania płacowe, ale są przewidziane do tego przez prawo formy, m.in. negocjacje. Tutaj przekroczono niewątpliwie to, co jest prawem dozwolone.

– W zakładach pracy powinny być układy zbiorowe, które przewidują formuły, w jakich wynagrodzenia są płacone, oraz to, kiedy mogą nastąpić podwyżki. W innych krajach to bardzo porządkuje sprawy ewentualnych podwyżek. Niestety, w Polsce jest to zawsze element nawet nie negocjacji, tylko sytuacji kryzysowych, w których dochodzi do strajków – mówi Andrzej Sadowski, prezydent Centrum im. A. Smitha.

Związkowcy swoje postulaty uzasadniają podwyżkami, jakie przyznano członkom zarządu PKP Cargo. Władze spółki odpierają jednak ten zarzut – uchwałę o ich przyznaniu wprawdzie podjęła rada nadzorcza, ale zarząd ich nie przyjął.

Eksperci podkreślają, że moment wysunięcia takich żądań przez związki zawodowe nie jest przypadkowy.

– W spółkach z udziałem Skarbu Państwa sytuacja jest w miarę zależna od sytuacji politycznej. W momencie, kiedy zbliża się termin wyborów, rząd i podległe mu spółki są bardziej skłonne przystawać na wszelkie żądania płacowe i to mniej więcej w tej chwili w Polsce zaczyna powoli mieć miejsce – ocenia Sadowski.

Zdaniem Andrzeja Arendarskiego podobne postulaty mogą pojawić się także w innych spółkach. Jak podkreśla, dopóki rozmowy są prowadzone przy stole negocjacyjnym, nie wpływa to znacząco na działalność spółki i jej ocenę przez inwestorów. Ewentualne strajki czy protesty mogą jednak skłonić inwestorów do ostrożniejszego podejścia.

Z wyjaśnień spółki wynika, że w latach 2011-2014 pracownicy PKP Cargo uzyskali trzy podwyżki wynagrodzenia zasadniczego. W tym roku ich łączny koszt dla przewoźnika wyniósł 565 mln zł. Średnie wynagrodzenie wzrosło w tym okresie o blisko 500 zł, do 4 tys. zł. Dodatkowo po 31 października pracownicy będą mogli sprzedać akcje, które dostali przy debiucie – pakiet akcji ma wartość 5 tys. zł.

– Pracownicy, jak widać, nie czują się akcjonariuszami spółki, skoro chcą otrzymać dodatkowe świadczenia nie poprzez wzrost wartości spółki i jej lepsze wyniki, tylko tu i teraz, poprzez wyższe wynagrodzenia. A wyższe wynagrodzenia są jak zwykle więcej opodatkowane niż ewentualny przyszły zysk z firmy – mówi Andrzej Sadowski.

A. Sadowski, prezydent Centrum im. A. Smitha, Andrzej Arendarski, prezes Krajowej Izby Gospodarczej