Tydzień 2/2006 (09-15.01.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 1/2006 (02-08.01.2006)

• Juz 11 państw unijnych ma kłopot w wydatkami publicznymi i poziomem deficytu budżetowego. Do tego grona dołączyła Wielka Brytania, której deficyt w roku fiskalnym 2004/5 wyniósł 3,3%PKB, a według ocen Brukseli w roku fiskalnym 2005/6 jej deficyt wyniesie 3,03% PKB. Niemcy poinformowały o planach zmniejszenia swojego deficytu do końca 2007 roku. Bruksela ostro wystąpiła wobec Węgier, by natychmiastowo podjęły działania zmniejszające deficyt (w 2005 był na poziomie 6,1% PKB). Włochy zadeklarowały, że w tym roku ich deficyt wyniesie 3,5% PKB.
• Gazprom jest na giełdzie. W ciągu 3 pierwszych dni jego akcje wzrosły o 26%, a kapitalizacja koncernu wzrosła do 200 mld USD. Kolejnym krokiem koncernu ma być wprowadzenie jego akcji na Wall Street. Eksperci przewidują, że kapitalizacja koncernu wzrośnie wówczas do 300 mld USD.
• Austria-przewodnicząca teraz Unii proponuje przystąpić do prac nad nowym projektem unijnej konstytucji.
• Według prognoz w tym roku wzrost gospodarczy w Niemczech wyniesie ok. 2%. Po 11 miesiącach 2005 roku nadwy­żka w niemieckiej wymianie handlowej z zagranicą wyniosła 151,3 mld euro (w tym samym okresie 2004 roku była ona na poziomie 145,2 mld euro. W ciągu najbliższych czterech lat Niemcy przeznaczą 25 mld euro na ożywienie gospodarcze i kreowanie nowych miejsc pracy.
• Według Eurostatu bezrobocie w strefie euro w listopadzie wyniosło 8,3% (w 2004 było na poziomie 8,8%), a w całej Unii wyniosło 8,5%. W Niemczech było na poziomie 9,3%, we Francji –9,2%, w Irlandii-4,3%, a w Danii-4,5%. Naj­większe bezrobocie jest w Polsce-17,6% i na Słowacji-16%, potem w Czechach-7,9% i na Węgrzech-7,2%.
• Rosja zwiększyła swoje rezerwy złota i walut. Wynoszą one obecnie ponad 182,5 mld USD i w ciągu roku wzrosły one o 40% i co do wielkości są piąte na świecie.
• Według opublikowanych raportów rządowych wydobycie gazu w Rosji w 2005 roku wzrosło o 1,13% r/r, do poziomu 640,6 mld m sześc. Eksport wzrósł o 8% i wyniósł 152,5 mld m sześc.
• Ukraina ma 15 funkcjonujących reaktorów atomowych w 4 elektrowniach, które produkują energię elektryczną. Kijów ogłosił zamiar rozbudowy energetyki jądrowej. Zamierza także realizować inwestycje wykorzystujące energię słonecz­ną i wiatrową.
• W 2004 roku bezpośrednie inwestycje zagraniczne wyniosły na Słowacji 1,8 mld euro, w roku 2005 spadły do ok. 690 mln euro.
• BMW będzie kooperowało z Airbusem w opracowaniu konstrukcji A350, na które ma już zamówienia (172 sztuki). Boeing na konkurencyjne B787 Dreamliner ma już zamówienia na 235 sztuk.
• BP zaczyna eksploatować azerskie złoża na Morzu Kaspijskim.
• Po konflikcie rosyjsko-ukraińskim o ceny gazu i sposób rozliczania się za tranzyt teraz zapowiadają się równie trudne rozmowy Gazpromu z Bułgaria i Rumunią, a także z Armenią. Rosja chce zmienić dotychczasowe umowy i chce gotówkowo regulować opłaty za dostawy gazu i chce płacić gotówką za tranzyt. Chce też uzyskać wpływ na rurociągi w tych krajach.
• W tym roku wzrost gospodarczy Czech jest planowany na poziomie 5,1% (w 2005 wyniósł 5%).
• Litewska waluta-lit jest od 2002 roku na sztywno związana z euro. W połowie ubiegłego roku Litwa weszła do ERM-2 i robi wszystko, by w 2007 roku wejść do strefy euro. W 2007 roku, gdy Litwa zmieni już swoją walutę, będzie produkowała tylko monety, banknoty będzie dostarczał Europejski Bank Centralny. Także szef banku centralnego będzie powoływany w inny niż dotąd sposób (nie przez parlament), bo ma to być stanowisko niepolityczne.
• Deficyt finansów publicznych w 2005 roku w gospodarce węgierskiej wyniósł 6,1%
• GM w 2005 roku sprzedał w Europie 1,98 mln aut (wzrost o 1,1% r/r) i jego udział w tym rynku wzrósł do 9,5%.
• Mołdawia to jeden z najbiedniejszych krajów Europy. Ma kłopoty z Gazpromem, który żąda zgody na dwukrotny wzrost cen do 160 USD/1000 m sześciennych gazu. Mołdawia odrzuca to żądanie, ale jest skłonna do kompromisu i proponuje Gazpromowi kolejne 13,4% akcji mołdawskiej firmy gazowniczej (dystrybutor gazu w Mołdawii), w której rosyjski gigant ma już 50% akcji.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

UNIA EUROPEJSKA, CZYLI NISKI POZIOM WZROSTU GOSPODARCZEGO, DEFICYT BUDŻETPWY, WZRASTAJACY POZIOM DŁUGU PUBLICZNEGO

Już 11 państw unijnych ma kłopot w wydatkami publicznymi i poziomem deficytu budżetowego. Do tego grona dołączyła też Wielka Brytania, której deficyt w roku fiskalnym 2004/5 wyniósł 3,3%PKB. Według ocen Brukseli w roku fiskalnym 2005/6 jej deficyt wyniesie również ponad 3% PKB. Niemcy, które od kilku już lat zmagają się a wyższym niż dopuszcza to traktat z Maastricht poinformowały o planach zmniejszenia swojego deficytu do poziomu 3%PKB, do końca 2007 roku. Ostatnio Bruksela ostro wystąpiła wobec Węgier, by podjęły działania zmniejszające poziom deficytu budżetowego (w 2005 był on na poziomie 6,1% PKB). Włochy zadeklarowały, że w tym roku ich deficyt wyniesie 3,5% PKB.

A co we Francji, która podobnie jak Niemcy od kilku lat zmaga się z deficytem budżetowym?
Zanim odpowiem na to pytanie warto kilka słów powiedzieć o unijnych koncepcjach w Paryżu. Minister Sarkozy - poważny kandydat na przyszłego prezydenta proponuje, by siłą napadową Unii były kraje: Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Hiszpania, Włochy i Polska. Proponuje zamrozić rozmowy o przystąpieniu do Unii z Chorwacją, Macedonią i krajami bałkańskimi. Nie widzi w Unii miejsca dla Turcji i Ukrainy. Z niechęcią, ale akceptuje doprowadzenie do końca procesu akcesyjnego z Bułgaria i Rumunią.

A teraz powróćmy do głównego tematu.
Francja to jeden z inicjatorów założenia wspólnoty krajów Starego Kontynentu i jedna z trzech największych, unijnych gospodarek. Jednak ten kraj od kilku już lat przeżywa spore kłopoty rozwojowe. Mimo, że wiele francuskich firm śmiało można umieścić w czołówce światowej (szczególnie w zaawansowanych technologiach), to jednak cała francuska gospodarka od kilku już lat nie może wejść na ścieżkę szybkiego wzrostu. Jej problemem był dotąd niski poziom wzrostu gospodarczego, nadmierny deficyt budżetowy i wzrastający poziom długu publicznego. Do tego ostatnio dołączył się wzrastający poziom deficytu handlowego (za 11 miesięcy 2005 roku-ok. 22 mld euro).

Problemem obecnego napięcia między Paryżem i Bruksela jest francuski deficyt i odległy termin, w którym Francja zobowiązała się zmniejszać swój dług publiczny. Przez trzy ostatnie lata poziom deficytu przekraczał 3%, a w tym roku wg francuskiego rządu będzie niższy , „na styk” z wymaganiami traktatowymi (optymiści mówią nawet o poziomie 2,9%PKB). Dalsza obniżka deficytu powiązana ze znaczna obniżką wydatków publicznych według francuskiego rządu będzie trwała 4 lata do 2010 roku.

Paryż zamierza poziom swojego długu publicznego ustabilizować w 2007 roku, a poziom traktatowy 60%PKB chce osiągnąć w 2011 roku, przy średnim wzroście gospodarczym w tym okresie na poziomie 2,25%. Dziś dług publiczny jest na poziomie 66%PKB.

Inne unijne kraje też z różnym skutkiem walczą z zasygnalizowanymi problemami swoich gospodarek. Belgia już szósty kolejny raz ma zrównoważony budżet. Podobnie Holandia. Ta pierwsza zresztą nie ma innego wyjścia, bo do 1999 roku wzrósł on do poziomu 110%PKB! W roku 2005 był on już na poziomie 94,3% PKB.