Europa: wydarzenia tygodnia 49/2015

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 48/2015

• Kilka lat temu KE proponowała podatek od transakcji finansowych (FTT) w całej Unii. Jednak nie doszło do porozumienia. Teraz nad wprowadzeniem takiego podatku dyskutuje, przy wsparciu Komisji, 11 krajów, w tym cztery największe gospodarki strefy euro (Francja, Niemcy, Włochy i Hiszpania).
• Według unijnej komisarz ds. polityki regionalnej Corina Cretu jest już zbyt późno na rozmowy o wydłużeniu okresu rozliczania funduszy europejskich z lat 2007-2013, aby zapewnić pełne wykorzystanie środków. To także odpowiedź na wniosek Polski, która zabiegała o przesunięcie terminu.
• Według premiera Wielkiej Brytanii Davida Cameronamałe są szanse aby podczas grudniowego spotkania Rady Europejskiej zostały uzgodnione reformy UE proponowane przez Londyn. Ta wypowiedź miała miejsce już po jego rozmowie telefonicznej z kanclerz Niemiec Angelą Merkel.
• Po zestrzeleni rosyjskiego bombowca uczestniczącego w walkach z państwem islamskim, Rosja zawiesiła rozmowy z Turcją w sprawie budowy gazociągu Turecki Potok, którym rosyjski gaz miał płynąć do Turcji oraz krajów Europy południowo-wschodniej. Jest to decyzja podjęta w ramach rozporządzenie rządu Rosji o zawieszeniu współpracy gospodarczej i naukowo-technicznej z Turcją. Nie oznacza to jednak rezygnacji z realizacji projektu. Nie wiadomo też jaka jest przyszłości projektu elektrowni atomowej w Akkuyu w Turcji, która miała być realizowana przez rosyjskie firmy. Jak wiadomo gazociąg Turkish Stream (Turecki Potok), miał być alternatywą dla zablokowanego przez Komisję Europejską projektu South Stream. Jego zdolność przesyłowa miała wynieść 63 mld metrów sześciennych gazu ziemnego rocznie, z czego 16 mld miało trafiać na rynek turecki, a 47 mld metrów sześciennych do centralnego węzła tranzytu surowca położonego na granicy turecko-greckiej. Projekt miał być zrealizowany do 2019 roku.
• W trakcie paryskiej konferencji COP21 wiceprezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego tego Jonathan Taylor poinformował, że w ciągu najbliższych 5 lat (EBI) ma zamiar pożyczyć na projekty sprzyjające klimatowi co najmniej 100 mld USD.EBI w coraz większym stopniu angażuje się we współpracę z lokalnymi bankami w Europie Środkowej (także w Polsce) aby zapewnić więcej inwestycji w efektywność energetyczną. Warto dodać, że w 2014 roku Polska otrzymała z EBI 5,5 mld euro, przy czym 48 proc. kredytów przeznaczono na infrastrukturę transportu i telekomunikacji, 23 proc. trafiło do MŚP i firm o średniej kapitalizacji, a 18 proc. przypadło sektorowi infrastruktury miejskiej.
• W trakcie szczytu klimatycznego ONZ w Paryżu (COP21) poinformowano, że Europejskie instytucje finansowe i fundusze emerytalne włączą się w dekarbonizację swoich portfoliów inwestycyjnych. Oznacza to, że ulegną zmniejszeniu inwestycje w aktywa węglowe i inne paliwa kopalne. W to przedsięwzięcie związane z dekarbonizacją gospodarki zaangażowanych jest 1000 inwestorów o aktywach wysokości 30 mld euro.
• Rada Prezesów Europejskiego Banku Centralnego zdecydowała o przedłużeniu programu skupu aktywów co najmniej do marca 2017 r. Bank rozszerzy też skup o obligacje emitowane przez władze regionalne. Program skupu aktywów został uruchomiony w marcu 2015 r. Jego miesięczną wartość ustalono na 60 mld euro. Wcześniej EBC obniżył depozytową stopę procentową do minus 0,3 proc. z minus 0,2 proc. i pozostawił główną stopę oraz stopę kredytu bez zmian.
• Według urzędu statystycznego Unii Europejskiej Eurostat, stopa bezrobocia w strefie euro w październiku (po uwzględnieniu czynników sezonowych) wyniosła 10,7 proc., wobec 10,8 proc. w poprzednim miesiącu.
• Przełamano impas w sprawie przystąpienia Turcji do UE. Wkrótce zostanie otwarty nowy rozdział negocjacji akcesyjnych. Przyspieszone będą też prace zmierzające do zniesienia wiz. Ustalono też zwiększenie unijnej pomocy dla uchodźców syryjskich w Turcji o 3 mld euro. Natomiast Turcja ma pomóc w opanowaniu kryzysu migracyjnego.
• Francja - gospodarz szczytu klimatycznego ONZ COP21 daje dobry przykład innym krajom i obiecuje Afryce 2 mld euro do 2020 roku na energię odnawialną. Prezydent Francois Hollande potwierdza słuszność opinii że świat ma ekologiczny dług wobec Afryki.
• Wobec wstrzymania realizacji gazociągu Turkish Stream (Turecki Potok) na nowo odżyło zainteresowanie gazociągiem transanatolijskim TANAP. Ma on zapewnić UE 20 proc. potrzebnego gazu i zmniejszyć jej zależność od Rosji. Może on być gotowy już w 2018 r. W tej sprawie Turcja kontaktuje się z Azerbejdżanem i ma dojść do ws. przyspieszenia budowy tego gazociągu.
• Kolejny powód do wzrostu napięcia między Ukraina i Rosją. Po zniszczeniu części linii energetycznych przesyłających energię z Ukrainy na Krym (jest on od trzech tygodni jest odcięty od prądu z Ukrainy) Rosja . uruchomiła pierwszą nitkę mostu energetycznego z Kraju Krasnodarskiego na półwysep.
• Rząd Ukrainy poinformował, że w 2016 roku przeznaczy 5 proc. swojego PKB na obronę. Prezydent Ukrainy już podpisał odpowiedni dekret, zgodnie z którym na wojsko zostanie przeznaczone ok. 4 mld euro.
• Kłopotów Volkswagena ciąg dalszy. Prokuratura w Brunszwiku wszczęła następne dochodzenie ws. podejrzenia dot. oszustw skarbowych. Równocześnie potwierdzono pogłoski, że afera spalinowa dotyczy także manipulowania oprogramowaniem w większych samochodach, a także w samochodach audi i porsche. Według Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego (KBA) ogółem 2,4 mln samochodów musi zgłosić się do warsztatów. W całej Europie do warsztatów musi wrócić 8 mln pojazdów, na całym świecie może to być to nawet 11 mln.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Komentarz makro-walutowy na koniec tygodnia. EURO NAJDROŻSZE OD STYCZNIA

Czwartkowe posiedzenie Europejskiego Banku Centralnego przyniosło niespodziewane osłabienie się walut rynków wschodzących na parze ze wspólną walutą europejską. Para EUR/PLN udała się na 10-miesięczne maksima w okolice 4,33 PLN/EUR ukazując po raz kolejny, zauważalną już od października, największą słabość polskiego złotego pośród walut CEE.

Wydaje się, że komunikat EBC okazał się niewystarczająco gołębi. Europejski Bank Centralny zdecydował się na obcięcie stopy depozytowej o 0,1 pkt do -0,3%, jednak skala wykupu papierów wartościowych nie została powiększona, mimo że konsensus zakładał miesięczny wzrost o 15-20 milionów EUR. W wyniku decyzji EBC eurodolar wzrósł w czwartek w okolice 1,0950 wracając do poziomu z początku listopada br. Efektem ubocznym posiedzenia EBC okazały się spadki na parach walut Europy Środkowej z amerykańską walutą.

W czwartek para USD/PLN była notowana poniżej 3,95 PLN/USD. W środę miało miejsce publiczne wystąpienie przewodniczącej Rady Gubernatorów FED, Janet Yellen, które wywołało spekulacje dotyczące zakresu oraz interwałów spodziewanych podwyżek po grudniowym posiedzeniu FED.

Jednocześnie listopadowy raport ADP okazał się znacznie lepszy od konsensusu, w USA powstało 217 tys. nowych miejsc pracy przy prognozach na poziomie 190 tys. W przypadku podobnie optymistycznego rządowego raportu NFP w piątkowe popołudnie możemy spodziewać się próby odreagowania ostatnich spadków na USD/PLN.

Monika Krzywda, analityczka instytucji płatniczej AKCENTA