PKPP Lewiatan: Czarna Lista Barier 2015

Przeczytaj także: PKPP Lewiatan: Czarna Lista Barier 2014

Tegoroczna Czarna Lista Barier dowodzi wprawdzie pewnej poprawy, ale nie pozostawia również złudzeń co do tego, że biurokracja i szkodliwe przepisy ciągle istnieją, a na niektórych płaszczyznach mają się nawet wyśmienicie.

Najbardziej problematyczne dla polskich przedsiębiorców okazują się m.in.:

• wysokie i pogmatwane podatki oraz składki ZUS,
• szara strefa,
• zbyt mało elastyczne przepisy z zakresu prawa pracy,
• nazbyt skomplikowane procedury administracyjne,
• brak stabilności regulacji prawnych,
• niedostosowanie kierunków kształcenia do realnych zapotrzebowań gospodarki.

Dobrze byłoby, gdyby tę listę można było zakończyć już tutaj. Niestety tak nie jest. Polski biznes narzeka również na ogranczony dostęp do usług publicznych, w tym zwłaszcza do opieki zdrowotnej. A gdyby jeszcze tego było mało, to eksperci dorzucają tu:

• niski poziom oszczędności, szczególnie długoterminowych, ograniczający możliwość finansowania inwestycji,
• interwencje rządu prowadzące do nieefektywnej alokacji zasobów pracy i kapitału, jak np. dotowanie niskowydajnego rolnictwa i górnictwa, kosztem nowoczesnych branż,
• bezplanową urbanizację, obniżającą efektywność inwestycji w infrastrukturę techniczną i społeczną,
• niską efektywność wydatkowania pomocy z UE.

Z międzynarodowych rankingów wynika, że warunki prowadzenia działalności gospodarczej w naszym kraju poprawiają się. Do metodologii tych rankingów można mieć zastrzeżenia i nie należy ich przeceniać, ale nie powinniśmy ich także bagatelizować.

W ostatnim rankingu „Doing Business” Banku Światowego, oceniającym łatwość prowadzenia działalności gospodarczej, Polska awansowała na 25 miejsce wśród 189 państw. Skróceniu uległ czas uzyskania pozwolenia na budowę i czas wypełniania obowiązków podatkowych, dzięki upowszechnieniu elektronicznego rozliczanie podatków. Czas rozstrzygania sporów gospodarczych w sądach- 685 dni- jest nadal znacznie dłuższy niż np. w Niemczech- 429 dni.

W ostatnim rankingu World Economic Forum, oceniającym konkurencyjność gospodarki, awansowaliśmy na 41 miejsce wśród 140 państw dzięki rozbudowie infrastruktury. Szczególnie negatywnie oceniany jest nadmiar regulacji i wzajemny brak zaufania pracowników i pracodawców.

Rozbieżność opinii odnośnie warunków prowadzenia działalności gospodarczej w naszym kraju wynika z różnej sytuacji firm na rynku w zależności od ich wielkości, branży, profilu działalności. Inwestorzy zagraniczni szczególnie negatywnie oceniają: niską efektywność sądownictwa gospodarczego, małą przewidywalność prawa i skomplikowanie podatków. Małe polskie firmy również krytykują skomplikowanie podatków, ale przede wszystkim ich wysokość. Jest to zrozumiałe, bo muszą konkurować z szarą strefą, a jest to tym trudniejsze im wyższe są podatki.

Jeżeli uznamy, że najbardziej syntetyczną oceną klimatu dla biznesu jest poziom inwestycji, to nie ma powodu do dumy. Udział inwestycji w PKB oscyluje w naszym kraju wokół 20%, wobec 30% w państwach, które rozwijały się szybko przez długi czas.

Bariery hamujące rozwój przedsiębiorstw - szczegóły

Zbyt wysokie, biorąc pod uwagę potrzebę akumulacji kapitału i jakość otoczenia biznesu, podatki. A do tego niejasne przepisy podatkowe prowadzące do licznych konfliktów między przedsiębiorcami i organami skarbowymi.

Podatki ograniczają możliwości oszczędzania i inwestowania oraz skłaniają do działania w szarej strefie, co zakłóca uczciwą konkurencję i utrudnia efektywną alokację kapitału. W Polsce podatki są na poziomie zbliżonym do średniej europejskiej, a powinny być wyraźnie niższe biorąc pod uwagę większe potrzeby inwestycyjne przedsiębiorstw. Polscy przedsiębiorcy dysponują kapitałem na jednego zatrudnionego trzy razy mniejszym niż ich niemieccy konkurenci: 47 tysięcy euro w Polsce wobec 135 tysięcy euro w Niemczech.

W ostatnim rankingu „Paying Taxes”, prowadzonym przez Bank Światowy i PwC, Polska zajęła dopiero 58 miejsce na 189 państw i to pomimo znacznego awansu. O miejscu w rankingu decyduje wysokość podatków i ich skomplikowanie. Podatki wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne stanowią w naszym kraju 40% zysku handlowego przedsiębiorstw, czyli tyle, ile średnio w UE i EFTA. Polski przedsiębiorca poświęca średnio na rozliczenie podatków 271 godzin, czyli znacznie więcej niż średnio 173 godziny w UE i EFTA.