Społeczeństwo informacyjne, globalizacja i innowacje a inteligentny rozwój

Przeczytaj także: Projekty innowacyjne: systemy wsparcia w UE

Rozwój społeczeństwa informacyjnego w Europie rozpoczął się w 1994 r., po publikacji raportu byłego komisarza odpowiedzialnego za rozwój telekomunikacji i technologii informacyjnych. Martin Bangemann sporządził dokument pt.: „Europa i społeczeństwo globalnej informacji. Zalecenia dla Rady Europy”. Raport zainicjował publiczną debatę na temat znaczenia przepływu informacji oraz dalszego rozwoju technologii umożliwiającej budowanie społeczeństwa opartego na wiedzy. Nowe podejście do informacji wymaga stosowania nowych technik gromadzenia, przetwarzania, przekazywania i użytkowania informacji.

MCS ma świadomość jak istotne jest zarządzanie wiedzą, jej jakość, szybkość przepływu są zasadniczymi czynnikami konkurencyjności zarówno w przemyśle, jak i w usługach, a stopień rozwoju wymaga stosowania nowych technik gromadzenia, przetwarzania, przekazywania i użytkowania informacji. Zdobyta wiedza prowadzi bezpośrednio do powstania innowacji czyli do ulepszenia technologicznego, lepszej metody czy sposobu wykonywania danej rzeczy. Nie zawężamy pojęcia innowacji wyłącznie do technologii, wiemy, że innowacja może się przejawiać zarówno w zmianach produktu albo procesu, nowych podejściach do marketingu, nowych formach dystrybucji lub innych rozwiązaniach organizacyjnych. Pojęcie to jest żywe, zmienia się na przełomie lat oraz ewoluuje wraz ze społeczeństwem. Dlatego też Twórcy podręcznika Oslo manual wydawali kolejne edycje, które zawierały poprawione definicje. Ostatnia definicja innowacji, według której jest to wdrożenie nowego lub znacząco udoskonalonego produktu (wyrobu lub usługi) lub procesu, nowej metody marketingowej lub nowej metody organizacyjnej w praktyce gospodarczej, organizacji miejsca pracy lub stosunkach z otoczeniem, została rozszerzona o opis działalności innowacyjnej i jej znaczenia gospodarczego, uwzględniono proces globalizacji oraz powstanie nowych rynków. Działalność Twórcza musi być wdrożona i skomercjalizowana w celu efektywnego wykorzystania idei. Najkorzystniejszym modelem współpracy jest ten, w którym zachodzi transfer zarówno ze sfery naukowej do gospodarcze, jak i z biznesu do nauki, musi nastąpić interakcja pomiędzy zapotrzebowaniem i szansami stwarzanymi przez rynek, a bazą naukowo-techniczną i możliwościami przedsiębiorstwa.

Globalizacja ma wpływ na dziedziny gospodarcze, społeczne i naukowe naszego życia, które wyzwalają postęp techniczny, innowacyjny i informatyczny. Postęp technologiczny i globalizacja napędzają się wzajemnie oraz jedno nie może istnieć bez drugiego. Rozwój technologii informatycznych, Internetu oraz telefonii komórkowej niwelują bariery geograficzne i społecznościowe. Jednakże trendy rozwojowe oraz postępująca globalizacja powodują, że trwały rozwój może zagwarantować jedynie budowanie przewagi konkurencyjnej przez przedsiębiorstwa opierające swoją działalność na innowacyjnych rozwiązaniach, nowych produktach i nowoczesnych procesach. Oznacza to, iż przedsiębiorstwa chcące sprostać międzynarodowej konkurencji powinny inwestować w najnowsze rozwiązania pozwalające wzmacniać ich pozycję konkurencyjną na rynku.

Efektem jednoczesnego i wzajemnie warunkującego się działania procesów globalizacji, konkurencji i innowacji jest pogłębiający się podział gospodarki światowej na segment „wysoki”, zdolny do wytwarzania innowacji, konkurujący jakością i nowością oraz „niski”, w którym konkurencja odbywa się głównie poprzez ceny. Należy przypuszczać, że proces ten będzie się pogłębiał w obliczu stale przyspieszającego postępu technicznego. Osiąganie Europejskiej konkurencyjności może się dokonywać przez takie siły jak: badania, innowacje, inwestowanie w kapitał ludzki i na tym koncentruje się Europejska polityka jednolitego rynku. Budowanie gospodarki opartej na informacjach i wiedzy (według OECD „knowledge-based economy”) należy uznać za jeden z 3 głównych czynników otoczenia zewnętrznego (obok globalizacji i regionalizacji), które decydują dzisiaj o przemianach w działalności korporacji transnarodowych.

Coraz lepsza, szybsza i tańsza komunikacja oraz rosnąca otwartość globalnej gospodarki powodują, że mniejszą rolę odgrywa to, gdzie owe czynniki są zlokalizowane, a bardziej, jakie przewagi konkurencyjne można dzięki nim osiągnąć. Stąd gotowość poszczególnych przedsiębiorców do podejmowania inwestycji na rynkach zagranicznych, nawet w niektórych wypadkach, kosztem zaniechania działalności na rynku macierzystym. Wybierając najkorzystniejsze miejsce na świecie zarówno do podjęcia samej działalności gospodarczej, jak i do płacenia podatków. Ten proces dochodzenia do nowoczesności jest zagrożeniem dla państw rozwijających się. Jest pewnym paradoksem, że sukces w świadczeniu na odległość usług, zwłaszcza tych wymagających udziału najwyższych technologii i co się z tym wiąże kadry o najwyższych kwalifikacjach jest zagrożeniem dla wysoko rozwiniętych rynków, z których się one wywodzą, a stają się szansą dla dotychczas niedomagających. Wciąż aktualny pozostaje problem zrównoważonego rozwoju, który będzie łączył postęp technologiczny, innowacyjną produkcję, rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy i ochronę środowiska. Bez wątpienia osiągnięcie solidnych makroekonomicznych podstaw, wespół ze wzrostem inwestycji i zatrudnienia, znalazłoby przełożenie na politykę postępu. Połączenie społeczeństwa informacyjnego, gospodarki opartej na wiedzy, globalizacji poprowadzi do powstania inteligentnego rozwoju.

Unia Europejska ma świadomość, że jedynie nowoczesne przedsiębiorstwa będą konkurencyjne na globalnym rynku, dlatego postanowiła wesprzeć działalność takich podmiotów. Polityka UE na lata 2020 przewiduje dofinansowanie innowacji na poziomie międzynarodowym, krajowym oraz regionalnym. Jedynie wdrażanie innowacji umożliwi zbudowanie stabilnej pozycji i stanie się liderem w danej branży. Obecna perspektywa nabiera tempa i coraz więcej narzędzi z funduszy strukturalnych jest uruchamianych, w celu wsparcia przedsiębiorczości, w której tkwi olbrzymi potencjał.