Rady nadzorcze 2016

Przeczytaj także: Rady nadzorcze 2013

Badanie przeprowadzone wśród przeszło 100 członków zarządów, właścicieli oraz rad nadzorczych polskich spółek giełdowych nie pozostawia złudzeń - oczekiwania rad i ich roli nie przestają rosnąć. Ankietowanych poproszono o wskazanie najważniejszych kompetencji wzorowego członka zarządu. Ich odpowiedzi jednoznacznie wskazują, że postawy i umiejętności mają obecnie istotną przewagę nad wiedzą i doświadczeniem. To dobitny dowód na to, że właściciele, zarządy i członkowie rad nadzorczych uważają, że nadzorcza rola rady już nie wystarcza - w dzisiejszych czasach liczy się również rola doradcza.

Zdaniem zarządów, rady nadzorcze powinny wspierać je w zarządzaniu ryzykiem, budowaniu i realizacji strategii. Zdaniem członków rad, ogromne znaczenie ma odwaga w przedstawianiu swojego punktu widzenia i obronie wyznawanych przekonań. To szczególnie ważne w kontekście niezależnego członka rad nadzorczych z perspektywy akcjonariuszy mniejszościowych, biorąc pod uwagę fakt, że większość polskich spółek giełdowych ma dominującego akcjonariusza prywatnego lub pakiet kontrolny należy do Skarbu Państwa. Właściciele, wśród najważniejszych ich zdaniem dziesięciu kompetencji, wymieniają natomiast doświadczenie biznesowe i siłę przekonywania.

Dzięki zestawieniu trzech punktów widzenia, autorzy raportu wytypowali zestaw ośmiu kompetencji uznawanych za kluczowe przez właścicieli, zarządy i rady nadzorcze. Osoba o takim profilu powinna być akceptowana jako dobry kandydat na członka rady nadzorczej przez każdą z zainteresowanych grup.

Jak wynika z przeprowadzonej analizy obecnie w 120 największych spółkach giełdowych od 60% do 80% członków rad nadzorczych ma doświadczenie biznesowe zdobyte w spółkach o podobnej skali do firm, w których radzie zasiadają. Dodatkowo, 53% osób z doświadczeniem biznesowym to eksperci branżowi. W spółkach WIG20 18% to przedstawiciele środowiska akademickiego.

„W kontekście kompetencji warto zwrócić uwagę na niezależnych członków rad nadzorczych. To oni są poddawani szczególnej weryfikacji pod kątem posiadanych kompetencji, doświadczenia i wartości, którą mogą wnieść do spółki. Wymogi ustawowe spowodowały, iż najwięcej niezależnych członków spotkamy w komitetach audytów. Liczymy na to, że zdefiniowany przez Forum Rad Nadzorczych katalog ośmiu kluczowych kompetencji, będzie jednym z elementów oceny kandydatów do pracy w radach nadzorczych” – mówi Krzysztof Szułdrzyński, partner zarządzający działem audytu PwC.

Przed radami szereg zmian regulacyjnych

W połowie roku zacznie obowiązywać rozporządzenie Market Abuse Regulation. Przywołany akt prawny ustanawia sankcję finansową o wysokości do 1 miliona euro, która może być nałożona także na członka rady nadzorczej z pominięciem drogi sądowej. Kumulatywnie kwota ta może być wielokrotnie większa, najczęściej dochodzi do jednoczesnego złamania kilku przepisów, które są podstawą do nałożenia kary. Ponadto, do najważniejszych zmian regulacyjnych należą: nowe regulacje w zakresie wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych, które będą obowiązywać od 17 czerwca br. oraz nowe brzmienie Kodeksu dobrych praktyk spółek notowanych na GPW, które obowiązują już od 1 stycznia tego roku.

„3 lipca 2016 przyniesie spółkom giełdowym nie tylko gigantyczną rewolucję w raportowaniu, ale również drastycznie zmieni położenie członków zarządów i rad nadzorczych. Rozporządzenia MAR przewiduje bardzo wysokie kary za nieprawidłowości w raportowaniu, które mogą być m.in. nałożone na członka rady nadzorczej jako osobę fizyczną. Jeżeli dołożymy do tego nowe przepisy, które wymagają od spółek prowadzenia szczegółowych list osób blisko związanych rodzinnie i biznesowo z członkami organów, może okazać się, że zawód członka RN znacznie straci na atrakcyjności” – mówi dr Mirosław Kachniewski, Prezes Zarządu, Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych.

Cyfrowa transformacja to wyzwanie także dla rad nadzorczych

Eksperci w raporcie podkreślają w raporcie także znaczenie transformacji cyfrowej dla zarządów i rad nadzorczych. Według nich transformacja cyfrowa to nie tylko wdrożenie nowych technologii o imponujących możliwościach obliczeniowych lub o digitalizacja procesów. Chodzi o kompleksowe zmiany obejmują cały łańcuch wartości przedsiębiorstwa: od projektowania produktu lub usługi, przez produkcję, pozyskanie klienta, aż po obsługę posprzedażną i budowanie jego zaufania po dokonaniu zakupu.