Polskie firmy 2016: warunki prowadzenia biznesu

Przeczytaj także: Polskie firmy 2015: warunki prowadzenia biznesu

W raporcie Global Competitiveness, pod względem niezależności sądów Polska została oceniona jako 54. kraj spośród 140 branych pod uwagę. Gorzej było jeśli chodzi o ocenę efektywności ram prawnych odnoszących się do rozwiązywania sporów sądowych – w tej kategorii Polska została ulokowana dokładnie w połowie tabeli, na 70. miejscu. Jeśli chodzi o niezależność sądów lokata jest taka sama jak rok wcześniej, jednak znaczny postęp trzeba zauważyć w zakresie efektywności ram prawnych rozwiązywania sporów sądowych – w edycji raportu 2014-2015 Polska zajęła pod tym względem 118. miejsce na 144 państwa brane pod uwagę. Okazuje się zatem, że rozczarowująca 70. lokata stanowi i tak poważny awans względem lat poprzednich.

Wydaje się, że sprawność funkcjonowania aparatu sądowego w odniesieniu do spraw gospodarczych stanowi jeden z obszarów, co do których kolejne polskie rządy będą dysponowały sporym polem do popisu. Analizując bowiem porównania międzynarodowe, wydaje się, że Polska na tle innych państw, zwłaszcza europejskich, wypada całkiem nieźle. Jeśli jednak spojrzeć na krajowe statystyki, ukazujące liczbę spraw gospodarczych zalegających w sądach i coraz dłuższy czas trwania postępowań, wyłaniający się obraz staje się dalece mniej optymistyczny. Wprowadzenie w życie kilku elementarnych reform, takich jak np. zasada, zgodnie z którą procesy w sprawach gospodarczych toczyłyby się dzień po dniu, bez zbędnych przerw wydłużających postępowanie, czy dopracowanie postępowania uproszczonego w kodeksie postępowania cywilnego, w taki sposób, by drobne sprawy gospodarcze między przedsiębiorcami (o wartości przedmiotu sporu nieprzekraczającej kilkudziesięciu tysięcy złotych) mogły być rozpatrywane szybko, sprawnie i bez zwłoki.

2.3. BIUROKRACJA I PROCEDURY

Liczba urzędników w Polsce wynosi ponad 440 tysięcy osób i od lat systematycznie rośnie . Wydawałoby się zatem, że istnieje bezpośrednie przełożenie tych danych na tempo załatwiania spraw w urzędach, między innymi przez przedsiębiorców. Tymczasem według sondażu przeprowadzonego w 2015 roku przez Tax Care, wśród osób prowadzących działalność gospodarczą, aż 43 proc. ankietowanych uważa, że najczęściej spotykanym w urzędach absurdem jest nadmiar biurokracji, a kolejne 28 proc. narzeka na brak wiedzy urzędników i odsyłanie interesantów od jednego okienka do drugiego. Ponadto, jak wynika z badania przeprowadzonego przez Dom Badawczy Maison, na zlecenie Związku Przedsiębiorców i Pracodawców, w nadmiarze obowiązków biurokratycznych upatruje jedną z największych przeszkód w prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce aż 61 proc. respondentów, a bezpośrednio na urzędy i urzędników wskazuje niemal 40 proc. z nich . Na pierwszy rzut oka wydaje się zatem, że zdecydowanie jest nad czym pracować w dziedzinie upraszczania procedur i poprawiania relacji urzędników z obywatelami.

Wydaje się, że jednymi z istotniejszych procedur, przez które musi albo może przejść przedsiębiorca, są założenie firmy i uzyskanie pozwolenia na budowę. Sprawność i kosztowność obu z nich zostały ocenione w rankingu Doing Business.

W zestawieniu Doing Business 2016 Polska zajęła 85. miejsce, na 189 państw branych pod uwagę w kategorii zakładania działalności gospodarczej (wskaźnik ten dotyczy ściśle zakładania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). Według analityków Banku Światowego, procedura założenia firmy trwa w Polsce 30 dni i wiąże się z poniesieniem kosztu w wysokości 12,2 proc. dochodu per capita (w ubiegłorocznej edycji raportu, koszt wynosił 12,9 proc. dochodu per capita). Warto zaznaczyć, że jest to najgorsza lokata Polski spośród wszystkich kategorii ujętych w rankingu. Wynik jest zatem kiepski, nawet mimo obniżenia minimalnej kwoty kapitału zakładowego i wprowadzeniu „jednego okienka”. O wiele lepszym, niż tradycyjne rozwiązaniem jest rejestracja spółki przez Internet, za pośrednictwem systemu S24, jednak poza Poznaniem, zainteresowanie tą możliwością pozostaje niewystarczające. Dla porównania, w Estonii (15. miejsce w rankingu) procedura trwa 3,5 dnia i kosztuje 1,3 proc. dochodu per capita, a w Gruzji (6. miejsce w rankingu) firmę można założyć w dwa dni, dysponując 3,1 proc. dochodu per capita.