Nieruchomości komercyjne: inwestorzy ostrożni, ale nie bierni

Przeczytaj także: Magazyny i nieruchomości handlowe wciąż dają zarobić

Sentiment Index Interviews to wywiady, które firma Deloitte przeprowadziła wśród 40 czołowych reprezentantów branży nieruchomości w Polsce. W gronie respondentów znaleźli się zarówno inwestorzy, jak i ich doradcy, deweloperzy oraz agenci nieruchomości.

„Ogólnej sytuacji na rynku nieruchomości nasi respondenci nie oceniają negatywnie, jednak udzielone przez nich odpowiedzi wskazują na dość sporą ostrożność. Jest to przede wszystkim następstwo trzech czynników: ogólnego cyklu rynku nieruchomości, ruchu kapitału inwestycyjnego w Europie oraz sytuacji politycznej w Polsce” – podsumowuje Marta Kamionowska, Dyrektor w Dziale Doradztwa Finansowego w Deloitte.

Najmniej optymistyczne nastroje ankietowanych dotyczą rynku nieruchomości biurowych. Wynikają one z obserwowanego wzrostu podaży, któremu nie towarzyszy odpowiednio dynamiczne zwiększenie popytu, co skutkuje spadkiem stawek czynszu ofertowego oraz szerokim wachlarzem zachęt na rzecz najemców. Z kolei z perspektywy tych ostatnich, jest to idealny moment na znalezienie nowego lokalu zamiast przedłużania umowy najmu, gdyż nowobudowane budynki oferują lepsze warunki niż te, które oddano do użytkowania trzy czy pięć lat temu. Nowa koncepcja organizacji przestrzeni biurowej, zielone budynki, przestrzenie wspólne i dodatkowe funkcje przyciągają najemców.

Jednak niezależnie od tego co oferuje rynek biurowy, decyzje najemców co do parametrów umowy najmu nadal nie wykraczają poza wieloletnie standardy: umowy najmu podpisuje się na okres nie dłuższy niż pięć lat i zazwyczaj dotyczą one co najwyżej 2 tys. metrów kwadratowych.

„Od czasów światowego kryzysu ekonomicznego w 2008 roku, gdy wzrosło ryzyko działalności operacyjnej, krótsze okresy najmu stały się bardziej bezpieczne z punktu widzenia najemcy. I choć dziś mamy do czynienia z wyższym poziomem stabilności, to mimo wszystko preferowany jest przez nich najem na okres nieprzekraczający pięciu lat. W zaistniałej sytuacji, właściciele nieruchomości elastyczniej reagują na oczekiwania i potrzeby najemców” – wyjaśnia Izabela Potrykus-Czachowicz, Partner i Dyrektor Regionalny w firmie Knight Frank.

Jak wynika z przeprowadzonych przez Deloitte wywiadów, inwestorzy z branży nieruchomości i ich doradcy są umiarkowanymi optymistami. Utrudnienia, jakie dostrzegają na polskim rynku jest „ryzyko niestabilnej sytuacji politycznej i jej wpływu na gospodarkę” oraz „brak dostępnych na rynku prestiżowych nieruchomości”. Trudno stwierdzić czy przekłada się to na coraz częściej wyrażaną chęć opuszczenia polskiego rynku, którą deklarują dziś niektórzy z inwestorów. Z drugiej strony większość z nich dostrzega nowe możliwości inwestycyjne w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej, co skutkuje tym, że planują wejść na te rynki.

Sektory nieruchomości biurowych i handlowych w Polsce są postrzegane przez respondentów jako obszary „średniego ryzyka”, podczas gdy – co ciekawe –ankietowani uważają, że sektor logistyki niesie ze sobą duże ryzyko i ma niski potencjał rozwoju. Ta ostatnia ocena diametralnie odbiega od opinii, jakie głoszą doradcy inwestorów, według których logistyka ma wysoki albo przynajmniej średni potencjał.

Wyniki badania wskazują, że sektor mieszkaniowy w dalszym ciągu uznaje się za przeciętny w kategoriach ryzyka i potencjału inwestycyjnego.