Świat: wydarzenia tygodnia 19/2016

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 18/2016

• KE jeszcze w pierwszej połowie tego roku będzie musiała podjąć decyzję w sprawie uznania Chin za gospodarkę rynkową w ramach WTO. Politycy obawiają się, że pozytywna decyzja spowoduje duże zagrożenie dla unijnego przemysłu. Nic więc dziwnego, że w tej sytuacji Parlament Europejski wypowiedział się przeciwko uznaniu Chin za gospodarkę rynkową. Jego zdaniem UE powinna w odpowiedzi na chińskie praktyki stosować procedurę antydumpingową.
• Problemy korupcyjne i oszustwa podatkowe to dziś dwa słabe punkty światowej polityki. Według raportu Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) łapówki pochłaniają co roku na świecie od 1,5 do 2 bln USD. Odpowiada to ok. 2 proc. światowego PKB.
• Oszacowano, że globalne wydatki na reklamę sięgną w tym roku 538 mld USD. W tym obszarze pozycja internetu oraz mediów cyfrowych jako motorów wzrostu rynku reklamowego jest niezagrożona. W tym i przyszłym roku wydatki na tego rodzaju działalność będą wzrastać o kilkanaście procent rocznie. Równocześnie stracą media drukowane.
• Cyberprzestępstwa to obecnie bardzo poważne zagrożenie dla biznesu. Według eksperckiej firmy Fortinet w ciągu czterech miesięcy w 400 amerykańskich firmach zanotowano 32 mln prób ataków. Oznacza to ok. 700 ataków dziennie na każdą z sieci korporacyjnych. Z badań wynika, że 40 proc. prób przejęcia danych skierowane zostało w firmy z sektora finansowego. Zagrożone są także sektory edukacyjny i ochrony zdrowia.
• W Brazylii na poważne osłabienie się brazylijskiej gospodarki nałożył się poważny kryzys polityczny. Gospodarką kraju wstrząsa potężna afera korupcyjna, w którą zamieszane są środowiska polityczne i biznesowe. Dodatkowo senat Brazylii zdecydował wszczęciu procedury impeachmentu wobec prezydent kraju Dilmy Rousseff. Przyczyną było ukrywanie złego stanu finansów publicznych.
• Według amerykańskiego Departamentu Pracy stopa bezrobocia (poza rolnictwem) w USA wyniosła w kwietniu 2016 r. 5 proc. (podobnie jak w poprzednim miesiącu).
• Według szacunków PwC wartość światowego rynku technologii dronowych na 2020 rok jest szacowana na ponad 127 mld USD. Z raportu wynika, że z tej technologii najczęściej będą korzystać sektory infrastrukturalny, rolnictwa czy transportu.
• Czołowy chiński koncert technologiczny Lenovo poinformowało, że zainwestuje 500 mld USD w specjalny fundusz rozwojowy. Będzie on przeznaczony na wspieranie i rozwijanie startupów, współdziałających z projektami realizowanymi przez Lenovo.
• Facebook przegrał pierwszą rozprawę w procesie, w którym został pozwany o "bezprawne" gromadzenie biometrycznych danych pozyskanych dzięki funkcji rozpoznawania twarzy z fotografii opublikowanych w tym popularnym portalu społecznościowym.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

PRÓBA WNIOSKÓW Z MIĘDZYNARODOWEGO PROCEDERU UNIKANIA PŁACENIA PODATKÓW (tzw. afera "Panama Papers")

Jak wiadomo afera ta rozpoczęła się wyciekiem ok. 11,5 mln dokumentów z kancelarii Mossack Fonseca. Wskazują one na międzynarodowe towarzystwo osób, które na dużą skalę działały na rzecz unikania płacenia podatków w swoich krajach.

Minęło nieco czasu od dnia, kiedy to Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych (ICIJ) przedstawiło w internecie dokumenty, zawierające zbiór aż 200 tys. firm, funduszy i fundacji, które prowadziły swoje interesy w 21 rajach podatkowych.

Nie ulega wątpliwości, że materiały te należy traktować z ostrożnością. Nie można bowiem osób, firm lub innych podmiotów znajdujących się w tym zbiorze automatycznie traktować jako tych, które złamały prawo lub działały niestosownie. Zresztą takie zastrzeżenie autorzy z ICIJ zawarli we wstępie do publikowanego zbioru. Werdykt zgodności z prawem wydadzą dopiero służby finansowe poszczególnych krajów.

Nasz kraj jest też obecny w tym zbiorze. Na liście pod hasłem „Polska” znajduje się 161 pozycji. Są tam też osoby bezpośrednio, lub pośrednio związane z tym nagłośnionym i napiętnowanym w mediach procederem. Działa też specjalna komisja.

Jakie wnioski można już dziś wyciągnąć?

• Na liście opublikowanej przez Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych (ICIJ) są ludzie, firmy oraz instytucje praktycznie z całego świata. Można zakładać, że są to ludzie na ogół bogaci, a przynajmniej związani z biznesem i przez to dysponujący odpowiednio wysokimi środkami finansowymi.
• Na pewno wiedzieli oni, co w sensie prawnym, ale i wizerunkowym oznacza wykorzystanie „ścieżki” pomnażania pieniędzy, przez unikanie płacenia podatków (na pewno większych) we własnym kraju.
• Listę otwierają niestety ludzie, którzy często są wzorcem dla innych (a przynajmniej takimi powinni być), których głównym atutem w społeczeństwie jest ich wizerunek, zaufanie do nich. Okazało się, że w tym gronie są tam politycy najwyższego szczebla (premier i prezydent), szefowie organizacji ( europejskiej w piłce nożnej).
• Nasz niepokój powinien wzrosnąć, gdy dowiadujemy się, że na tej liście są banki (30 niemieckich banków).

Nie sądzę, aby uczestnicy omawianych „interesów” nie mieli świadomości o strukturze budżetu swojego kraju, sposobie jego powstawania i jego roli. Jeśli ktoś w ten sposób unika uczestniczenia we wspólnym finansowaniu wydatków budżetowych, to nie można tego nazywać stosunkowo niewinnym określeniem „cwaniactwo”. A nawet gdyby to nie było związane z oczywistym naruszeniem krajowych reguł prawnych, to moim zdaniem jest to coś znacznie więcej niż cwaniactwo!

Na koniec uwaga generalna.

Wiele się mówi o moralnych i etycznych aspektach współczesnego, kapitalistycznego biznesu. Mam w tych tematach coś do powiedzenie, ale nie jest tu miejsce do pogłębionych tego typu rozważań. Uważam jednak, że biznes to skomplikowana działalność, nie zawsze poddająca się prostej, westernowej ocenie. A więc co sugerowałbym?

Uważam, że w pierwszej kolejności odpowiedzialność za zasygnalizowaną sytuację i jej naprawę ponoszą rządzący. Oni odpowiadają za prawo podatkowe, sposoby jego egzekwowania i procedury karne. Odpowiadają też za reguły na międzynarodowym (już dziś globalnym) rynku produktów, usług i finansów. Naiwnością byłoby myślenie, że dopiero publikacja autorstwa ICIJ otworzyła oczy rządzącym. Oni o tym wiedzieli...

Aby jeszcze mocniej zaakcentować powyższy wniosek proponuję przypomnieć sobie przyczyny światowego kryzysu finansowego, który wybuchł w 2007 r...

Także radzę przypomnieć proceder wykorzystywania możliwości unikania płacenia podatków przez ok. 300 międzynarodowych koncernów przez wykorzystywanie Luksemburga jako „platformy-przystanku” dla zysków na ich drodze do beneficjentów. Czy o tej „ścieżce” też nie wiedział ówczesny premier tego kraju J.C. Junker – obecnie kierujący Komisją Europejską w Brukseli...

Henryk S. Kolka-TUSZYŃSKI