Rekordowe zatrudnienie cudzoziemców: czy zmiana przepisów zahamuje ten trend?

Przeczytaj także: Do Polski za chlebem. Obcokrajowcy zalewają rynek pracy?

Szacuje się, że w ciągu najbliższych 15 lat w Polsce zapotrzebowanie na siłę roboczą wzrośnie do 20 milionów pracowników. Jak wynika ze wstępnych analiz, polskie społeczeństwo tylko w zeszłym roku zmniejszyło się o 33 tys. obywateli. Sytuacja ta jest następstwem ujemnego przyrostu naturalnego oraz nasilającej się z roku na rok migracji zarobkowej. Według analiz ekspertów do 2030 roku czynna zawodowo pozostanie zaledwie część naszych rodaków. Powstałą na rynku zatrudnienia lukę będą w stanie zapełnić jedynie obcokrajowcy.

Na liczbę zatrudnianych w naszym kraju cudzoziemców wpływa również kondycja polskiej gospodarki, która znajduje się wśród najbardziej dynamicznie rozwijających się państw UE. W ubiegłym roku polski PKB zwiększył się o 3,6 proc., co stanowi najlepszy wynik zanotowany w ciągu ostatnich czterech lat. Także sytuacja na rynku pracy uległa polepszeniu. Pod koniec 2014 roku stopa bezrobocia wynosiła 11,4 proc., dwanaście miesięcy później zaledwie 9,8 proc. Według raportu GUS w zeszłym roku powstało ponad 601 tys. etatów, ponadto, jak wynika z danych zebranych w okresie I kwartał 2012 - IV kwartał 2015 r., w Polsce liczba nowo powstałych miejsc pracy znacznie przewyższała liczbę tych zlikwidowanych.

Nie bez znaczenia pozostaje także sytuacja polityczno-gospodarcza w Europie Wschodniej. W wyniku ochłodzenia relacji pomiędzy Ukrainą a Federacją Rosyjską, Rosja przestała być traktowana jako główny rynek pracy dla migrantów sezonowych, jej miejsce natomiast zajęła Polska. Ukraina stanowiąca największy rynek delegujący cudzoziemców do Polski znajduje się obecnie w stanie głębokiej recesji. Według ekspertów potrzeba co najmniej siedmiu lat, aby kraj powrócił do stanu sprzed 2013 roku. Hrywna od początku konfliktu z Rosją traci na wartości, zbliżając się do historycznego minimum. Szacuje się również, że poziom bezrobocia w tym kraju może osiągnąć nawet poziom 50 proc.

Wszystkie te czynniki sprawiają, że polski rynek pracy jest chłonny jak nigdy wcześniej. W 2015 roku w Powiatowych Urzędach Pracy zarejestrowano 782 222 oświadczenia, na podstawie których obywatele Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy mogą wykonywać pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie do 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Dla porównania – rok wcześniej było ich 387 398. Niezmiennie największa część oświadczeń (762 700, czyli około 97,5 proc. ogółu) przypada na obywateli Ukrainy.

Dwa sektory, które w największym stopniu skorzystały z procedur uproszczonych, to rolnictwo oraz działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca. W 2015 roku zarejestrowano 276 916 wniosków dla firm z branży rolnej, co oznacza wzrost o 55 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim. Także firmy z sektora administracyjnego zanotowały rekordowy, bo prawie czterokrotny przyrost zarejestrowanych oświadczeń (33 007 w 2014 roku oraz 125 102 w 2015 roku).

Wzrost rynku zatrudnienia obcokrajowców nie odnosi się wyłącznie do liczby wydanych oświadczeń, ale także liczby zezwoleń na pracę. W ubiegłym roku Urzędy Wojewódzkie wydały ich 65 786, co stanowi 50 proc. wzrost w porównaniu do roku poprzedniego (43 663). Podobnie jak w przypadku oświadczeń o zamiarze powierzenia pracy największa część zezwoleń (50 465) przypada na obywateli Ukrainy. Tuż za nimi plasują się mieszkańcy Białorusi (2037) oraz Mołdawii (1488).

Warto zaznaczyć, że polscy pracodawcy wykazują coraz większe zainteresowanie pracownikami wyższego szczebla. W 2015 roku wydano aż 6190 oświadczeń dla firm z sektora Informacji i komunikacji. Dla porównania rok wcześniej było ich zaledwie 3227. Gwałtowny wzrost zapotrzebowania na specjalistów z zagranicy przełożył się także na liczbę wydanych zezwoleń na pracę dla informatyków spoza granic naszego kraju. W 2014 roku było ich 469, rok później aż 1579. Wszystko za sprawą dynamicznie rozwijającego się sektora IT, który jest najmłodszym, a zarazem jednym z najszybciej rozwijających się w naszym kraju. Dzięki temu Polska jest obecnie jednym z największych zagłębi IT w Europie, a zagraniczne firmy z sektora teleinformatycznego coraz chętniej lokują w naszym kraju swój kapitał.