Świat: wydarzenia tygodnia 26/2016

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 25/2016

• Mimo, że Stany Zjednoczone jeszcze mają nadzieję na zakończenie negocjacji pomiędzy USA i UE w sprawie umowy o wolnym handlu (TTIP) do końca 2016 roku, to jednak w Europie narastają coraz większe wątpliwości. Wynikają one nie tylko z Brexit-u i wzrastającej opozycji francuskiej, ale też coraz większej opozycji europejskich organizacji pozarządowych. Uważają one, że umowa w obecnym kształcie może być niekorzystna dla europejskich konsumentów żywności i rolnictwa. Mówiąc precyzyjniej chodzi o sposób rozstrzygnięcia w niej konfliktu wynikającego z dużych różnic w standardach dot. produkcji żywności i w warunkach jej dostępu do rynku w USA niż w Europie.
• Przez Kanał Panamski prowadzi dziś jedna ze strategicznych dróg transportu morskiego. Kanał ma długość 80 km i został oddany do użytku w 1914 roku. Obecnie przez Kanał Panamski przechodzi ok. 6 proc. światowego handlu. Ostatnio, aby zwiększyć jego przepustowość wybudowano dwie nowe śluzy: jedna po stronie atlantyckiej i druga od strony Pacyfiku. Koszty tej inwestycji to 5,45 mld USD. Teraz będą nim mogły przepływać statki do 366 metrów długości, szerokości do 50m, zabierające do 14 tys. kontenerów. Pozwoli to na trzykrotny wzrost wydajności kanału i zysków dla Panamy. Warto dodać, że wpływy z eksploatacji kanału stanowia dziś 40–45 proc. PKB Panamy.
• Konflikt rosyjsko-turecki zapoczątkowany przez zestrzelenie przez Turków rosyjskiego bombowca zbliża się do końca. Rosyjska blokaca kontaktów gospodarczych i turystycznych mocno uderzyły w turecką gospodarkę ( szacuje się, że w maju liczba rosyjskich turystów odwiedzających Turcję spadła o 91,82 proc. r/r). Ostatnio prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan oficjalnie przeprosił prezydenta Putina za ten incydent. W wyniku rozpoczęto procedury „normalizacji kontaktów na wszystkich poziomach współpracy”.
• Według ekspertów Coface (jest to firma zajmująca się ubezpieczeniem należności) światowy wzrost gospodarczy na 2016 r. spadnie o 0,2 pkt proc. do poziomu 2,5 proc. Firma zwraca też uwagę, że wzrasta średni poziom globalnego ryzyka. Zdaniem ekspertów decyzja Brytyjczyków o breksicie doprowadziła do wzrostu niepewności w gospodarce światowej.
• Według kongresowego Biura Analiz Ekonomicznych amerykański PKB wzrósł o 1,1% kw/kw (po wzroście o 1,4% kw/kw w IV kw. 2015 r.). Agencja ratingowa S&P potwierdziła ocenę wiarygodności kredytowej USA na poziomie AA+/A-1+, utrzymała też perspektywę stabilną.
• Wg Ministerstwa Gospodarki, Handlu i Przemysłu majowa produkcja przemysłowa w Japonii spadła o 2,3 proc. m/m.
• Prezydent Francji Francois Hollande proponuje, aby w razie wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej londyńskie City przestało być centrum unijnych transakcji finansowych i aby siedzibę niektórych instytucji tego rynku przenieść na kontynent. Jednak nie będzie to takie proste, bo szefowie banków HSBC i Barclays zadeklarowali pozostanie w Londynie.
• Deficyt budżetowy Rosji w pierwszym półroczu bieżącego roku wyniósł 4,3 proc. PKB.
• Kolejny krok zrobiła Japonia w odbudowywaniu swoich sił zbrojnych. Ostatnio poinformowano o decyzji na zakup nowych 100 myśliwców o wartości 40 mld USD. W przetargu zapowiedziały swój udział m.in. amerykańskie koncerny Boeing Co. i Lockheed Martin Corp., japońska firma Mitsubishi Heavy Industries Ltd., konsorcjum Eurofighter - Airbus Group i BAE Systems, Leonardo Finmeccanica SpA, producent myśliwców Typhooner oraz szwedzka firma Saab AB ze swoimi samolotami Gripen.
• Rosja przedłużyła do końca 2017 roku embargo na produkty żywnościowe z krajów Unii Europejskiej. To rosyjska odpowiedź na unijne sankcje będące reakcją na politykę Rosji wobec Ukrainy.
• Indie poinformowały, że zaciągną kredyt na realizację projektów inwestycyjnych o wartości 2-3 mld USD. Kredytodawca będzie Azjatycki Bank Inwestycji Infrastrukturalnych (AIIB), który powstał z inicjatywy Chin.
• Polityka swoją drogą, a biznes swoją. Amerykański gigant farmaceutyczny Pfizer zdecydował o zainwestowaniu 350 mln USD w budowę centrum biotechnologicznego w Chinach. To droga amerykańskiego koncernu na chiński rynek.
• Kolejny etap zabiegów Volkswagena, by wyjść z afery związanej z fałszowaniem pomiarów emisji spalin. Według ostatnich informacji ugoda w tej sprawie w Stanach Zjednoczonych będzie niemiecki koncern kosztować 15 mld USD. W ramach tej ugody rekompensaty w wysokości kilku tysięcy USD otrzyma każdy Amerykanin, który kupił feralne auto.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Populistyczna rewolta nie kończy się na referendum w sprawie Brexitu. Powszechnie niezadowolenie zaczęło rosnąć już w latach 2007-2008. Podwyżki stóp Fed zdecydowanie zamrożone

W ubiegłotygodniowym historycznym i sensacyjnym referendum brytyjski elektorat zadał cios politycznemu establishmentowi i zagłosował za opuszczeniem Unii Europejskiej. Zaskakująca decyzja wywołała chaos po obydwu stronach areny politycznej i panikę na rynkach finansowych.

Na reakcję rynków niewątpliwie wpłynął również fakt, iż niemal wszyscy bukmacherzy i eksperci (a podobno nawet i sam Boris Johnson) do momentu ogłoszenia pierwszych wyników obstawiało, że Brytyjczycy będą woleli pozostać w Unii.

Tak zaskakujący wynik spowodowany był powszechną niechęcią do polityków i establishmentu w sensie ogólnym. W efekcie decyzja ta może mieć znacznie większy wpływ na przyszłość polityczno-gospodarczą reszty Europy, biorąc pod uwagę czekające nas wybory w Niemczech, Francji, być może również we Włoszech, a teraz również i w Zjednoczonym Królestwie (nie wspominając o wyborach w Stanach Zjednoczonych w listopadzie tego roku).

Przyczyny tych nastrojów sięgają okresu po kryzysie finansowym, kiedy to na podatników przerzucono ciężar wyrównania rachunków za chaos wywołany przez chciwych, działających bez ograniczeń bankierów i podsycony przez banki centralne i polityków; widać to dobrze również i dziś, biorąc pod uwagę nadal niewielki wzrost gospodarczy.

Dodatkowymi czynnikami były utrzymujący się kryzys imigracyjny i wzrost globalizacji, które łącznie stanowią coraz większe zagrożenie dla europejskich systemów socjalnych.

Decyzja bardziej polityczna, niż ekonomiczna

Mimo iż reakcje polityczne są obecnie przedmiotem intensywnych spekulacji (i przyczyną niepewności), a faktyczne wyjście Zjednoczonego Królestwa z UE może wręcz stać pod znakiem zapytania, nadal uważamy, że we wspólnym interesie leży pokojowe rozstrzygnięcie tego problemu tak, by najważniejsze porozumienia handlowe pozostały niezmienione.

Z perspektywy inwestora bardziej interesująca jest jednak reakcja ekonomiczna banków centralnych.

Zgodnie z przewidywaniami inwestorów, kolejna podwyżka stóp procentowych przez amerykańską Rezerwę Federalną została odsunięta w nieokreśloną przyszłość, a w kontekście każdego z trzech kolejnych posiedzeń w sprawie polityki pieniężnej w Waszyngtonie coraz wyżej szacuje się prawdopodobieństwo obniżki stóp.

Michael Boye z Saxo Banku