Europa: wydarzenia tygodnia 31/2016

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 30/2016

• Rekordowa liczba osób podpisała się pod skierowanym do niemieckiego Trybunału Konstytucyjnego w Karlsruhe protestem wobec umowy o wolnym handlu między Kanadą a Unią Europejską (CETA). Podobnie narasta w społeczeństwie niemieckim opór wobec obecnie negocjowanej umowie TTIP ze Stanami Zjednoczonymi. Umowa z Kanadą praktycznie znosi cła, likwiduje bariery pozataryfowe, liberalizuje handel.
• Mark Carney, szef Banku centralny Anglii (BoE) to dziś czołowa osobistość Europy. Jego wypowiedzi są analizowane tak przez polityków, jak i świat biznesu nie tylko na Starym Kontynencie. Jego celem jest obecnie utrzymanie monetarnej i finansowej stabilności Wielkiej Brytanii. Ostatnio stwierdził, że zrobi "wszystko co konieczne", by zrealizować ten cel.
• W Niemczech Federalna Agencja Pracy opublikowała informację dot. struktury osób otrzymujących pomoc socjalną. Okazuje się, że 26 proc. osób korzystających z zasiłków dla bezrobotnych to obcokrajowcy. Najczęściej są to Turcy, Syryjczycy i Polacy. To o 12,4 proc. więcej niż w roku ubiegłym.
• Europa przeżywa polityczne i gospodarcze skutki nieudanego puczu w Turcji. Zginęło co najmniej 270 osób. Aresztowano 15 tys. osób, w tym 10 tys. wojskowych. Aresztowania dotyczą wojska, urzędów, edukacji i mediów. Ok. 70 tys. osób zostało zawieszonych w pełnieniu obowiązków albo straciło pracę w w sądownictwie, urzędach, edukacji, mediach i służbie zdrowia). Jego skutki będą miały istotny wpływ na proces integracji tego kraju z Unią Europejską. My proponujemy zwrócić uwagę na skutki gospodarcze. Dotąd Turcja rozwijała się stosunkowo szybko, a na ten rok przewidywano wzrost PKB na poziomie 4,5 proc. Teraz rząd skorygował swoją prognozę do 4 proc. Liczba zagranicznych turystów w Turcji spadła o ponad 40 proc., zerwano liczne kontrakty, pojawiły się poważne perturbacje na rynkach finansowych. Agencja ratingowa Standard & Poor's obniżyła rating kredytowy Turcji z BB+/B do BB/B i obniżyła perspektywę oceny do negatywnej.
• Po trudnym okresie w stosunkach Moskwy i Ankary (po zestrzeleniu przez Turków rosyjskiego bombowca) obecnie szybko postępują rozmowy polityczno-gospodarcze. Powróciły wyjazdy turystyczne, toczą się rozmowy handlowe, a ostatnio powrócono do rozmów nt. budowy magistrali gazowej TurkStream co zaniepokoiło Brukselę.
• Polska włączyła się w ogólnoeuropejską dyskusję nt. Celowości umowy TTIP (Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji) pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Unią Europejską. Ostatnio w tej sprawie wypowiedziała się Polska Izba Rzeczników Patentowych (PIRP). Zdaniem ekspertów tej organizacji amerykańskie koncerny zyskają na europejskich rynkach znacznie większe możliwości ekspansji. Podpisanie TTIP, prowadzi do ujednolicenia systemów patentowych, co będzie bardzo niekorzystne dla naszych firm. Dysproporcja w liczbie patentów między USA i Europą jest dziś bardzo duża. Z tego wynikną poważne kłopoty, a ich próbkę widać w walce sądowej między Apple i Samsungiem.
• Kolejny etap afery LuxLeaks. Jak wiadomo sądy ukarały więzieniem i grzywnami tych, którzy ujawnili aferę, a którzy w opinii społecznej działali w interesie publicznym. Poza oskarżeniem publicznym byli politycy (w tym obecny szef KE J.C. Junker, który wówczas był premierem...), którzy umożliwili proceder uprawiany przez znaczną ilość globalnych firm, w wyniku czego w Luksemburgu płacili minimalne podatki, a na tym traciły budżety innych krajów unijnych. Wobec zgłoszonych odwołań od wyroków oskarżeni będą ponownie sądzeni.
• Jak wiadomo chińska firma wraz z francuskim konsorcjum, miałyby wybudować dwa reaktory jądrowe w Wielkiej Brytanii. Nowa premier Theresa May zablokowała podpisanie kontraktu, w który miał być zainwestowany chiński kapitał. Co prawda przyczyną są zastrzeżenia dot. kosztu i bezpieczeństwa reaktorów, a także zestawu wykonawców i inwestorów. Nieoficjalnie mówi się, że tak strategicznej inwestycji nie można powierzać firmie z kraju, który nie znajduje się w kręgu krajów sojuszniczych (wojskowo i gospodarczo) Wielkiej Brytanii.
• Indeks PMI (przygotowany przez Chartered Institute of Purchasing and Supply i Markit Economics) określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Wielkiej Brytanii, wyniósł w lipcu 48,2 pkt. (wobec 52,4 pkt. Na koniec czerwca). Indeks PMI (przygotowywany przez Markit Economics) a określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Niemiec, wyniósł w lipcu 53,8 pkt. (wobec 54,5 pkt. Na koniec czerwca). Indeks PMI (przygotowywany przez Markit Economics) a określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Francji wyniósł w lipcu 48,6 pkt. (wobec 48,3 pkt. na koniec czerwca).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

D. Rosiński O BRYTYJSKICH PRZYGOTOWANIACH DO BREXITU. BANK ANGLII WYTOCZYŁ CIĘŻKIE DZIAŁA, ZAPOWIADA KOLEJNE DECYZJE...

Skala reakcji Banku Anglii (BoE) na głosowanie w referendum imponuje. Planuje się wstrzyknięcie 170 mld GBP środków w krwiobieg gospodarki. W reakcji na rozszerzenie QE funt stracił na wartości i będzie utrzymywał niską wartość jeszcze co najmniej kilka miesięcy. Nastroje na rynkach nadal bardzo dobre. Złoty zachowuje zyski i może dalej zyskiwać.

Bank Anglii zgodnie z oczekiwaniami obniżył stopy procentowe o 25 pkt bazowych do 0,25 proc. Zapowiedział ponadto, zakrojone na szeroką skalę, działania wspierające aktywność. Zamierza skupić w ciągu najbliższych 6 miesięcy obligacje skarbowe za kwotę 60 mld GBP, a także przeznaczyć, w ciągu nadchodzących 18 miesięcy, 10 mld GBP na zakupy obligacji korporacyjnych „mających żywotny wpływ na brytyjską gospodarkę”. Bank zapowiedział ponadto pożyczki dla banków w wysokości 100 mld GBP. Łącznie skala interwencji osiąga więc kwotę 170 mld GBP, czyli ponad 15 proc. rocznego brytyjskiego PKB. Zarówno decyzja o nowych zakupach papierów skarbowych, a tym bardziej obligacji przedsiębiorstw nie była w pełni oczekiwana przez rynek. Nie było także jednogłośności w gronie 9 członków Rady Polityki Pieniężnej. Przeciw rozszerzeniu QE o obligacje skarbowe głosowało 3 przedstawicieli, przeciw rozszerzeniu go o papiery korporacyjne jedna. Funt zareagował na ogłoszenie planu spadkiem. W relacji do dolara wartość brytyjskiej waluty obniżyła się w ciągu dnia nawet o 1,6-proc.

Ale to nie koniec. BoE zapowiedział wprost kolejną obniżkę stóp w dalszej części roku. „(…) mamy środki do dalszego działania” – głosi komunikat. „Jeśli założone prognozy makroekonomiczne (znacznie obniżone co do PKB, podwyższone, jeśli chodzi o inflację – przyp.) się wypełnią, większość członków oczekuje dalszego cięcia stóp do dolnego limitu, który jest blisko, ale nieco powyżej 0 proc.” – dodano. Ponieważ Bank założył w swych projekcjach główną stopę procentową między IV kw. bieżącego, a III kw. 2018 r. na poziomie 0,1 proc., można zakładać, że właśnie taką formę przyjmą kolejne cięcia (0,15 pkt proc).

Działania BoE dowodzą ogromnej skali obaw, którą bankierzy centralni wyrażają w stosunku do kondycji gospodarki po Brexicie. Zakres interwencji jest imponujący. Oczekiwania rynków, co do skali pakietu stymulacji zostały wypełnione z nawiązką. O tym, że członkowie BoE poważnie martwią się o przyszłość koniunktury na Wyspach, świadczy wymiar obniżki prognoz PKB. Łącznie do 2019 r. jest to 2,5 pkt proc. – największa redukcja od 20 lat. BoE zaznacza, że jest to ponadto uderzenie w gospodarkę, które w większości pozostaje poza zasięgiem oddziaływania polityki monetarnej.

Siła przeceny funta w reakcji na “pakiet Carney’a” nie może zatem dziwić. Okres dostosowań kursu walutowego GBP nie został jeszcze wypełniony. Z powodu ogłoszonych wczoraj działań może wręcz potrwać dłużej, niż zakładane przez nas dotąd kolejne 4-5 miesięcy. Słabość najpewniej przedłuży się do początków 2017 r. (jak termin skupu obligacji skarbowych?). Nadal nie spodziewamy się jednak, by dolar wart był więcej, niż 0,8 funta (GBP/USD poniżej 1,25).

Damian Rosiński, Dom Maklerski AFS