Dobra wizualizacja: 5 kroków do sukcesu

Przeczytaj także: Business Intelligence: trendy 2014

Większość tradycyjnych rozwiązań Business Intelligence opiera swoją funkcjonalność na wielowymiarowych kostkach analitycznych OLAP, do których „podłączone” są dziesiątki, setki, a nierzadko i tysiące statycznych raportów, zawierających tabele proste i przestawne, wykresy słupkowe, kołowe czy nawet wskaźniki. Dokumenty takie zakładają wprawdzie dostęp do sporej dawki informacji przedstawionych w graficznej formie, ale czy kilkunastostronicowy dokument, zawierający te wszystkie rzeczy, może być wartościowy? Obecnie biznes oczekuje odpowiedzi na zadawane pytania w czasie niemalże rzeczywistym, bez konieczności „produkowania” kolejnych raportów i tabel cząstkowych, pośród których bardzo trudno jest odnaleźć pożądane informacje, a tym bardziej je zinterpretować i w sposób intuicyjny odszukać między nimi zależności, potrzebne do wyciągnięcia wniosków.

Od dziesięcioleci używamy wykresów, aby łatwiej zrozumieć´ informacje biznesowe. Jednak nawet jeśli dane różnią się między sobą, to same wykresy pozostają do siebie bardzo podobne. Właśnie to sprawia, że stają się one nieczytelne i mało intuicyjne. Projektanci czy analitycy często koncentrują się na danych, zamiast pomyśleć o ujednoliceniu samych analiz, co pozwoliłoby na ich intuicyjny odbiór.

Z pomocą przychodzą nowoczesne rozwiązania, które skupiając się na analizie i wizualizacji, pozwalają nam pracować bezpośrednio na wyświetlanych danych. Dzięki temu możemy aktywnie wykorzystywać´ obiekty wizualizacji, aby dowiedzieć się więcej. Dodana do takiego oprogramowania możliwość przeszukiwania rekordów, udostępnia wszystkie nasze informacje jak nigdy dotąd – nagle wszystkie skomplikowane dane stają się bardziej zrozumiałe i przystępne, dzięki czemu możemy zauważyć elementy odstające, wzory, trendy i korelacje. Nie widać tego w zwykłych wierszach i kolumnach, czy nawet w tak uwielbianych wykresach 3D, które wprowadzają jedynie szum informacyjny od natłoku grafiki.

– Nowoczesne systemy Business Intelligence zapewniają użytkownikom pełną kontrolę nad analizą danych i umożliwiają podejmowanie strategicznych decyzji biznesowych. Wspierają firmy w zakresie sprawnej analizy i wizualizacji danych, umożliwiając wykonywanie analiz cross i up-sellingowych, wyznaczanie trendów i sezonowości oraz złożoną segmentację klientów w analizach sprzedaży – tłumaczy Artur Buła, Managing Director w Novacura Poland.

Jak, wobec powyższego, możemy ułatwić sobie wyciąganie z posiadanych informacji poprawnych wniosków i podejmowanie słusznych decyzji? By analiza nie nastręczała nam problemów, w czasie projektowania kokpitów analitycznych należy zwrócić uwagę na kilka istotnych zasad:

1. Starannie dobierz kolory do wizualizacji

Stosowanie niewłaściwych kolorów lub ich nadużywanie dezorientuje odbiorców, a nawet może doprowadzić do błędnych interpretacji. Przykładowo, jeżeli stosujemy gradient kolorów od zielonego do czerwonego, to musimy mieć na uwadze, że ludzki mózg postrzega kolor czerwony jako ostrzeżenie. Dlatego też najwyższe wartości, np. marży, nie powinny być czerwone, tylko zmierzać w stronę zielonego, z odpowiednio dobraną skalą zmiany barw w poszczególnych grupach wartości. Projektując wizualizacje z wykorzystaniem kolorów starajmy się również pamiętać, że nie wszyscy postrzegamy barwy w identyczny sposób, a osoby dotknięte tzw. ślepotą barw powinny móc we właściwy sposób je zinterpretować. Dlatego też używajmy kształtów oraz kolorów, które dla większości ludzi będą najłatwiej widoczne.

2. Używaj wykresów zgodnie z ich przeznaczeniem

Wykresy kołowe najlepiej sprawdzają się w przypadku ograniczonych zestawów danych, które pozwalają łatwo odróżnić każdy wycinek koła. Zaprezentowanie na takim diagramie kilkudziesięciu obiektów spowoduje, że będzie on kompletnie nieczytelny. Pamiętać należy również o tym, aby używać wykresów kołowych do porównywania elementów całości, a nie, jak to często ma miejsce, do porównywania różnych zestawów danych. Warto uporządkować wycinki od największego do najmniejszego, co znacznie ułatwi ich porównanie.

3. Unikaj chaosu

Wyszukiwanie informacji na nieuporządkowanej i chaotycznej wizualizacji jest jak szukanie igły w stogu siana. Nadmierna liczba wskaźników na kokpicie rozprasza i odciąga uwagę od rzeczy istotnych. Niepotrzebne elementy utrudniają wyłapanie meritum, a stąd już tylko krok do niewłaściwych wniosków. Na nic przepiękne kolory, gdy od nadmiaru informacji diagram traci przejrzystość i staje się bezużyteczny. Pamiętajmy zatem, że „więcej nie znaczy lepiej”! W wizualizacji danych najważniejsza jest prostota przekazywanych informacji. Dobrą praktyką jest stosowanie w kokpicie maksymalnie do 9 wskaźników KPI. Im mniej danych do zinterpretowania, tym łatwiej je zrozumieć.

4. Dbaj o wartość

Efektywne wizualizacje wykorzystują najlepsze praktyki projektowania w celu poprawy przejrzystości danych. Bardzo często za stronę wizualną odpowiedzialni są profesjonalni projektanci, którzy wspierają właściwe połączenie analiz w jedną spójną całość. Przed przystąpieniem do realizacji projektu, warto przygotować prototyp diagramów i spróbować „opowiedzieć” dane. W procesie projektowania i prototypowania pamiętajmy o słynnych słowach, wypowiedzianych niegdyś przez Steve’a Jobsa: „We wzornictwie nie chodzi tylko o wygląd zewnętrzny. Projekt ma stanowić odzwierciedlenie istoty produktu”. To, że wizualizacja jest ładna, kolorowa i wszystko na niej migocze, nie oznacza niestety, że jest równie przydatna.

5. Przeanalizuj i zweryfikuj dane

By nie paść ofiarą błędu, nie zapominajmy o sprawdzeniu poprawności treści prezentowanych w raportach. Czym innym jest odkrywanie zależności pomiędzy danymi i odkrywanie danych, zwłaszcza w trakcie prezentacji, a czy innym jest nieumyślny błąd, który wprowadza użytkownika w dezorientację i powoduje dezinformację. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby za pomocą analizy odkrywać błędy w danych, ważne jest jedynie to, aby wyeliminować je przez prezentacją.

Firmy zbierają dziś ogromne ilości danych o swojej działalności i klientach. Prawdziwym wyzwaniem staje się właściwe ich zaprezentowanie i poprawna analiza. Odejście od tradycyjnych metod raportowania na rzecz obrazowego prezentowania danych jest obecnie najważniejszym trendem w Business Intelligence. Ten kierunek rozwoju analityki biznesowej nie powinien nikogo dziwić – wszak nie od dziś mówi się, że jeden obraz przedstawia więcej niż tysiąc słów.

Damian Skipioł - Senior Solution Manager w firmie