Koniunktura przemysłowa IX 2016

Przeczytaj także: Koniunktura przemysłowa VIII 2016

Na skróty

• W większości badanych sekcji przeważają pozytywne oceny koniunktury.
• Od stycznia 2014 roku (z wyjątkiem grudnia 2014 i 2015) przetwórstwu przemysłowemu towarzyszą pozytywne opinie o koniunkturze. Obecne oceny są mniej optymistyczne niż miesiąc temu i zbliżone do tych sprzed roku.
• Budownictwo odrobinę bardziej pesymistyczne niż przed miesiącem.
• Handel hurtowy pozytywnie ocenia koniunkturę już od początku 2014 roku, we wrześniu br. nastroje podobne jak w czerwcu i w analogicznym miesiącu poprzednich 2 lat.
• Pozytywne nastroje, podobne do tych z kwietnia br., odnotowuje również handel detaliczny.
• Przedsiębiorstwa z sekcji transport i gospodarka magazynowa dobrze oceniają koniunkturę gospodarczą od lutego 2015 r., we wrześniu lepiej niż w analogicznym miesiącu ostatnich ośmiu lat.
• Wśród przedsiębiorców zajmujących się zakwaterowaniem i gastronomią dominuje optymizm, jednak jest nieco gorzej niż przed miesiącem.
• Najlepsze nastroje tradycyjnie już towarzyszą przedsiębiorstwom z sekcji finanse i ubezpieczenia.

1. Przetwórstwo przemysłowe

We wrześniu ogólny klimat koniunktury w przetwórstwie przemysłowym kształtuje się na poziomie plus 3,3 (plus 4,8 w sierpniu). Poprawę koniunktury sygnalizuje 15,3% badanych przedsiębiorstw, a jej pogorszenie – 11,9% (przed miesiącem odpowiednio 15,9% i 11,2%). Pozostałe przedsiębiorstwa uważają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.

Przedsiębiorcy oceniają, że portfel zamówień ogółem jest ograniczany, na co ma wpływ zmniejszanie się krajowego portfela zamówień. Zagraniczny portfel zamówień nie ulega zmianie. Podobnie jak przed miesiącem diagnozy produkcji są nieznacznie niekorzystne. Oceny sytuacji finansowej są mniej pesymistyczne niż w sierpniu. Należności w niewielkim stopniu rosną, a opóźnienia płatności za sprzedane produkty zwiększają się w stosunku do poprzedniego miesiąca. Stan zapasów wyrobów gotowych uznawany jest za wystarczający. Przewidywania dotyczące portfela zamówień i produkcji są nieco mniej korzystne od formułowanych w sierpniu br. Prognozy w zakresie sytuacji finansowej są nieznacznie pozytywne, zbliżone do formułowanych przed miesiącem. W przedsiębiorstwach planowane są niewielkie redukcje zatrudnienia. Dyrektorzy przedsiębiorstw zapowiadają, że ceny wyrobów przemysłowych mogą nieznacznie rosnąć.

We wrześniu podmioty małe (o liczbie pracujących od 10 do 49 osób) oceniają koniunkturę bardziej negatywnie niż przed miesiącem. Opinie dotyczące koniunktury w przedsiębiorstwach średnich i dużych (o liczbie pracujących 50 i więcej osób) są korzystne, w jednostkach średnich – zbliżone do formułowanych od marca br., a podmiotach dużych – bardziej optymistyczne niż w sierpniu.

W większości działów przetwórstwa przemysłowego oceny ogólnego klimatu koniunktury są pozytywne. Najbardziej optymistyczne opinie dotyczące koniunktury formułują producenci mebli (plus 22,2 we wrześniu, plus 17,4 w sierpniu – oceny te są bardziej optymistyczne niż we wrześniu ostatnich ośmiu lat), wyrobów farmaceutycznych (plus 20,4 we wrześniu, plus 14,2 w sierpniu – oceny te są zbliżone do sygnalizowanych przed rokiem), papieru i wyrobów z papieru (plus 17,6 we wrześniu, plus 15,7 w sierpniu), chemikaliów i wyrobów chemicznych (plus 15,2 we wrześniu, plus 17,7 w sierpniu), urządzeń elektrycznych (plus 14,3 we wrześniu, plus 12,7 w sierpniu), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (plus 13,7 we wrześniu, plus 14,1 w sierpniu – oceny te są lepsze niż we wrześniu ostatnich ośmiu lat). Najbardziej negatywne oceny koniunktury sygnalizują producenci odzieży (minus 8,3 we wrześniu, minus 9,3 w sierpniu).

2. Budownictwo

We wrześniu ogólny klimat koniunktury w budownictwie kształtuje się na poziomie minus 5,4 (przed miesiącem minus 3,3). Poprawę koniunktury sygnalizuje 12,0% przedsiębiorstw, a jej pogorszenie – 17,5% (przed miesiącem odpowiednio 13,2% i 16,6%). Pozostałe przedsiębiorstwa uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.

Oceny dotyczące portfela zamówień są bardziej negatywne od zgłaszanych w ostatnich czterech miesiącach. Utrzymują się niekorzystne diagnozy produkcji budowlano-montażowej i sytuacji finansowej. Prognozy portfela zamówień i produkcji budowlano-montażowej są pesymistyczne po raz pierwszy od lutego br. Przewidywania dotyczące sytuacji finansowej są bardziej negatywne od oczekiwań formułowanych w ubiegłym miesiącu. Nadal sygnalizowany jest wzrost opóźnień płatności za wykonane roboty budowlano-montażowe. Redukcje zatrudnienia mogą być bardziej znaczące od planowanych w ostatnich trzech miesiącach. Zapowiadany niewielki spadek cen robót budowlano-montażowych jest zbliżony do oczekiwanego od maja br.

Spośród badanych podmiotów 25,8% (przed rokiem 23,5%) planuje prowadzenie prac budowlano-montażowych za granicą. Wrzesień jest drugim miesiącem, w którym dyrektorzy tych przedsiębiorstw spodziewają się niewielkiego spadku portfela zamówień na roboty budowlano-montażowe na rynkach zagranicznych.

We wrześniu oceny ogólnego klimatu koniunktury w jednostkach dużych (o liczbie pracujących 250 i więcej osób) są nieco bardziej korzystne od zgłaszanych w ubiegłym miesiącu. W pozostałych klasach wielkości opinie w tym zakresie są negatywne. Diagnozy portfela zamówień i produkcji budowlano-montażowej zgłaszane przez dyrektorów przedsiębiorstw dużych (o liczbie pracujących 250 i więcej osób) są mniej korzystne niż w ostatnich czterech miesiącach, natomiast oceny jednostek z pozostałych klas wielkości są negatywne. We wszystkich klasach wielkości diagnozy sytuacji finansowej są niekorzystne – w jednostkach średnich (o liczbie pracujących od 50 do 249 osób) są bardziej negatywne od ocen zgłaszanych w analogicznym miesiącu ostatnich dwóch lat, natomiast w przedsiębiorstwach dużych (o liczbie pracujących 250 i więcej osób) – bardziej pesymistyczne niż we wrześniu ostatnich trzech lat. Odpowiednie prognozy formułowane przez jednostki o liczbie pracujących do 249 osób są pesymistyczne, gorsze niż w sierpniu. W przedsiębiorstwach dużych (o liczbie pracujących 250 i więcej osób) przewidywania na najbliższe trzy miesiące są nadal optymistyczne.

We wrześniu 4,4% przedsiębiorców deklaruje, że nie napotyka na bariery w prowadzeniu bieżącej działalności (4,6% przed rokiem). Od 2013 r. utrzymuje się wysoki odsetek firm zgłaszających bariery związane z kosztami zatrudnienia (61,1% we wrześniu br., 62,2% przed rokiem) i wysokimi obciążeniami na rzecz budżetu (41,3% we wrześniu br., 41,4% w analogicznym miesiącu ub. r.), a od 2014 r. – bariery związanej z niejasnymi i niespójnymi przepisami prawnymi (31,8% we wrześniu br., 30,4% przed rokiem). Od połowy 2013 r. stopniowo rośnie znaczenie bariery związanej z niedoborem wykwalifikowanych pracowników (29,2% we wrześniu br., 22,4% przed rokiem), natomiast maleje – bariery związanej z kosztami materiałów (28,1% we wrześniu br., 30,6% w analogicznym miesiącu ub. r.).

Od 2013 r. zwiększało się stopniowo wykorzystanie mocy produkcyjnych (75,5% we wrześniu 2013 r., 79,3% rok później). We wrześniu br. jest ono oceniane na poziomie zbliżonym do odnotowanego w analogicznym miesiącu ub. r. (80,0% we wrześniu br., 79,5% przed rokiem).

We wrześniu 13,5% przedsiębiorstw budowlanych ocenia swoje aktualne moce produkcyjne (przy posiadanym portfelu zamówień i przewidywanych zmianach popytu) jako zbyt duże, 75,5% jako wystarczające, a 11,0% jako zbyt małe (przed rokiem odpowiednio 13,6%, 75,6%, 10,8%).

3. Handel hurtowy

Ogólny klimat koniunktury w handlu hurtowym kształtuje się we wrześniu na poziomie plus 7,1 (plus 8,0 w sierpniu). Poprawę koniunktury sygnalizuje 17,3% badanych przedsiębiorstw, pogorszenie – 10,3% (przed miesiącem odpowiednio 17,7% i 9,7%). Pozostałe podmioty uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.

Diagnozy sprzedaży są bardziej optymistyczne niż w sierpniu. Utrzymują się korzystne prognozy w tym zakresie. Oceny bieżącej sytuacji finansowej poprawiają się, ale są nadal nieznacznie pesymistyczne. Od marca br. prze-widywania dotyczące sytuacji finansowej są optymistyczne. Stan zapasów towarów pozostaje nadmierny. Wzrost poziomu zamówień towarów u dostawców może być nieco mniejszy niż planowano w sierpniu. Możliwy jest nie-wielki wzrost zatrudnienia, podobny do zapowiadanego miesiąc wcześniej. Ceny towarów mogą rosnąć w tempie zbliżonym do oczekiwanego w sierpniu.

Spośród badanych jednostek, we wrześniu 5,7% podmiotów nie odczuwa żadnych barier w prowadzeniu bieżącej działalności (5,3% przed rokiem). Największe trudności napotykane przez przedsiębiorców zgłaszających występowanie barier związane są z konkurencją na rynku (barierę tę sygnalizuje we wrześniu br. 58,3% przedsiębiorstw, 59,1% w analogicznym miesiącu ub. r.). Przedsiębiorcy odnotowują wzrost istotności bariery dotyczącej niedoboru pracowników, która osiągnęła najwyższą wartość od początku 2011 roku (11,6% we wrześniu br., 6,5% w analogicznym miesiącu ub. r.).

4. Handel detaliczny

Ogólny klimat koniunktury w handlu detalicznym kształtuje się we wrześniu na poziomie plus 4,8 (plus 4,0 w sierpniu). Poprawę koniunktury sygnalizuje 16,3% badanych przedsiębiorstw, pogorszenie – 11,5% (przed miesiącem odpowiednio 15,4% i 11,4%). Pozostałe podmioty uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.

Diagnozy sprzedaży od kwietnia br. są optymistyczne; w bieżącym miesiącu są one zbliżone do zgłaszanych w sierpniu. Prognozy w tym zakresie są korzystne, najlepsze od trzech miesięcy. Utrzymują się niekorzystne oceny sytuacji finansowej. Odpowiednie przewidywania są nieznacznie optymistyczne. Stan zapasów towarów po-zostaje nadal nadmierny. Prognozowany jest wzrost poziomu zamówień towarów u dostawców, zbliżony do oczekiwanego w sierpniu. Skala wzrostu zatrudnienia może być mniejsza od planowanej miesiąc wcześniej. Ceny towarów mogą rosnąć w tempie podobnym do oczekiwanego w sierpniu.

W poszczególnych branżach handlowych oceny koniunktury są zróżnicowane. We wrześniu koniunktura oceniana jest optymistycznie przez dyrektorów następujących branż: tekstylia, odzież, obuwie (plus 20,7 we wrześniu, plus 21,3 przed miesiącem), pojazdy samochodowe (plus 7,6 we wrześniu, plus 5,4 w sierpniu) oraz artykuły gospodarstwa domowego ogółem (plus 6,8 we wrześniu, plus 10,5 miesiąc wcześniej). Jedynie przedstawiciele branży żywnościowej zgłaszają negatywne oceny w tym zakresie (minus 3,9 we wrześniu, minus 5,2 w sierpniu).

W podziale na klasy wielkości, we wrześniu oceny ogólnego klimatu koniunktury w przedsiębiorstwach o liczbie pracujących do 49 osób są negatywne, zbliżone do zgłaszanych przed miesiącem. Korzystne opinie w tym zakresie zgłaszają przedstawiciele jednostek średnich i dużych (o liczbie pracujących 50 i więcej osób).

Spośród badanych jednostek, we wrześniu 6,4% podmiotów nie odczuwa żadnych barier w prowadzeniu bieżącej działalności (5,6% przed rokiem). Wciąż największe trudności napotykane przez przedsiębiorców zgłaszających występowanie barier związane są z konkurencją na rynku (barierę tę sygnalizuje we wrześniu br. 63,1% przedsiębiorstw, 66,1% w analogicznym miesiącu ub. r.) oraz kosztami zatrudnienia (56,9% we wrześniu br., 56,2% przed rokiem). Od początku 2013 r. przedstawiciele badanych firm sygnalizują stopniowy spadek występowania trudności związanych z niedostatecznym popytem (34,7% we wrześniu br., 40,8% w analogicznym miesiącu ub. r. – jest to bariera, której znaczenie w ujęciu rocznym spadło w największym stopniu). Barierą, której znaczenie najbardziej wzrosło w skali roku jest niedobór pracowników (z 7,1% do 15,2%).

5. Usługi

We wrześniu wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w sekcji transport i gospodarka magazynowa kształtuje się na poziomie plus 7,7 (przed miesiącem plus 8,2). Poprawę koniunktury odnotowuje 16,7% badanych firm, a jej pogorszenie – 9,0% (w sierpniu odpowiednio 17,4% i 9,3%). Pozostałe jednostki uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.

Diagnozy popytu, sprzedaży oraz sytuacji finansowej są korzystne i lepsze niż przed miesiącem, przy utrzymujących się optymistycznych prognozach w tym zakresie. Odnotowywany jest nieco wolniejszy niż przed miesiącem wzrost opóźnień płatności za wykonane usługi. Kierujący jednostkami zapowiadają wzrost zatrudnienia. Podobnie jak w sierpniu, przedsiębiorcy oczekują niewielkiego spadku cen.

We wrześniu 7,7% badanych przedsiębiorstw (przed rokiem 7,2%) deklaruje, że nie napotyka na bariery w pro-wadzeniu bieżącej działalności. Największe trudności wskazywane przez firmy zgłaszające bariery związane są z kosztami zatrudnienia (53,4% we wrześniu br., 52,6% przed rokiem) oraz konkurencją firm krajowych (49,3% we wrześniu br., 50,7% przed rokiem). Od czerwca br. utrzymuje się na zbliżonym poziomie uciążliwość bariery związanej z niedoborem wykwalifikowanych pracowników (26,0% we wrześniu br., 18,1% przed rokiem – jest to bariera, której znaczenie w skali roku wzrosło w największym stopniu).

We wrześniu wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w sekcji zakwaterowanie i gastronomia kształtuje się na poziomie plus 0,3 (przed miesiącem plus 5,0). Poprawę koniunktury odnotowuje 13,4% badanych firm, a jej pogorszenie – 13,2% (w sierpniu odpowiednio 15,3% i 10,3%). Pozostałe jednostki uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.

Bieżący popyt, sprzedaż oraz sytuacja finansowa oceniane są mniej korzystnie niż w sierpniu, prognozy w tym zakresie są bardziej pesymistyczne od formułowanych w ubiegłym miesiącu. Odnotowywany jest spadek opóźnień płatności za wykonane usługi. Dyrektorzy jednostek spodziewają się dalszych redukcji zatrudnienia. Zapowiadany nieznaczny spadek cen jest nieco większy od spodziewanego w sierpniu.

Odsetek przedsiębiorców nieodczuwających żadnych barier w prowadzeniu bieżącej działalności kształtuje się na poziomie 7,1% (przed rokiem 7,8%). Największe trudności napotykane przez jednostki zgłaszające bariery związane są z kosztami zatrudnienia (68,0% we wrześniu br., 62,8% przed rokiem). W stosunku do września 2015 r. w największym stopniu wzrosło znaczenie barier związanych z niedoborem wykwalifikowanych pracowników (z 19,3% do 25,3% – od czerwca br. znaczenie tej bariery kształtuje się na zbliżonym poziomie), kosztami zatrudnienia oraz niejasnymi i niespójnymi przepisami prawnymi (z 24,0% do 29,1%). W skali roku najbardziej spadła uciążliwość bariery związanej z niedostatecznym popytem (z 43,6% do 33,6%).

We wrześniu wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w sekcji informacja i komunikacja kształtuje się na poziomie plus 15,0 (przed miesiącem plus 14,8). Poprawę koniunktury odnotowuje 21,5% badanych firm, a jej pogorszenie – 6,4% (w sierpniu odpowiednio 22,1% i 7,3%). Pozostałe jednostki uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.

Utrzymują się korzystne diagnozy popytu, sprzedaży oraz sytuacji finansowej. W najbliższych trzech miesiącach można się spodziewać, że popyt będzie rosnąć podobnie jak tego oczekiwano w sierpniu. Prognozy sprzedaży i sytuacji finansowej są bardziej optymistyczne od formułowanych przed miesiącem. Odnotowywany jest nieco mniejszy niż w sierpniu wzrost opóźnień płatności za wykonane usługi. Dyrektorzy jednostek zapowiadają wzrost zatrudnienia (nieznacznie mniejszy od prognozowanego przed miesiącem) oraz spadek cen.

Odsetek przedsiębiorców nieodczuwających żadnych barier w prowadzeniu bieżącej działalności kształtuje się na poziomie 10,3% (przed rokiem 10,7%). Największe trudności sygnalizowane przez firmy zgłaszające bariery związane są z kosztami zatrudnienia (48,2% we wrześniu br., 51,8% przed rokiem). Rosnąca od połowy 2012 r. uciążliwość bariery związanej z niedoborem wykwalifikowanych pracowników od początku bieżącego roku kształtuje się na zbliżonym poziomie (we wrześniu br. wskazuje ją 24,4% firm).

We wrześniu wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w sekcji działalność finansowa i ubezpieczeniowa kształtuje się na poziomie plus 24,0 (przed miesiącem plus 28,5). Poprawę koniunktury odnotowuje 28,6% badanych firm, a jej pogorszenie – 4,7% (w sierpniu odpowiednio 32,0% i 3,5%). Pozostałe jednostki uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.

Choć bieżący popyt oceniany jest pozytywnie i podobnie jak przed miesiącem, to diagnozy sprzedaży i sytuacji finansowej są mniej optymistyczne od sygnalizowanych w sierpniu. Odpowiednie prognozy są korzystne, choć sprzedaży lepsze, a popytu i sytuacji finansowej – nieznacznie gorsze od formułowanych przed miesiącem. Odnotowywany jest spadek opóźnień płatności za wykonane usługi. Dyrektorzy jednostek zapowiadają redukcje zatrudnienia, większe od planowanych w sierpniu. W najbliższych trzech miesiącach można spodziewać się dalszego wzrostu cen usług.

Odsetek przedsiębiorców nieodczuwających żadnych barier w prowadzeniu bieżącej działalności kształtuje się na poziomie 3,0% (przed rokiem 1,7%). Największe trudności napotykane przez przedsiębiorstwa zgłaszające bariery związane są z konkurencją firm krajowych (69,8% we wrześniu br., 69,1% przed rokiem). W porównaniu z wrześniem ubiegłego roku w największym stopniu wzrosła uciążliwość bariery związanej z wysokimi obciążenia-mi na rzecz budżetu (z 28,2% do 41,1%).

W firmach o liczbie pracujących do 9 osób utrzymują się we wrześniu nieznacznie niekorzystne opinie dotyczące koniunktury. W pozostałych klasach wielkości koniunktura oceniana jest pozytywnie, ale ostrożniej niż w sierpniu.

Nieznacznie poprawiają się negatywne oceny koniunktury formułowane przez jednostki o liczbie pracujących do 9 osób. W pozostałych klasach wielkości koniunktura oceniana jest ostrożniej niż w sierpniu.

Poza jednostkami o liczbie pracujących do 9 osób podmioty wszystkich klas wielkości oceniają koniunkturę pozytywnie. Utrzymują się korzystne opinie formułowane przez jednostki małe (o liczbie pracujących od 10 do 49 osób), a oceny firm średnich i dużych (o liczbie pracujących 50 i więcej osób) są lepsze od notowanych przed miesiącem.

6. Ogólny klimat koniunktury według województw (dane wg siedziby przedsiębiorstwa

Najbardziej korzystne oceny formułują jednostki prowadzące działalność w zakresie przetwórstwa przemysłowego z województw małopolskiego, zachodnio-pomorskiego, mazowieckiego i lubuskiego. Najmniej pozytywne opinie zgłaszają przedsiębiorstwa z województw pomorskiego i dolnośląskiego.

Jednostki z większości województw prowadzące działalność w zakresie budownictwa formułują we wrześniu negatywne oceny koniunktury. Najbardziej pesymistyczne oceny koniunktury zgłaszają jednostki z województw kujawsko-pomorskiego i dolnośląskiego, natomiast najbardziej optymistyczne – z województw lubuskiego i podlaskiego.

Jednostki z większości województw prowadzące działalność w zakresie handlu hurtowego oceniają we wrześniu koniunkturę pozytywnie. Najbardziej optymistycznie koniunkturę oceniają jednostki z województwa opolskiego. Negatywne oceny w tym zakresie zgłaszają jednostki z województw świętokrzyskiego i lubuskiego.

Najbardziej optymistycznie koniunkturę w handlu detalicznym oceniają przedsiębiorstwa, których siedziba znajduje się w województwie wielkopolskim, dolnośląskim i mazowieckim. Najbardziej pesymistyczne oceny w tym zakresie zgłaszają przedsiębiorstwa z województw podkarpackiego i lubelskiego.

W większości województw podmioty z sekcji transport i gospodarka magazynowa oceniają we wrześniu koniunkturę pozytywnie. Najbardziej optymistyczne oceny zgłaszają jednostki mające siedzibę w województwie świętokrzyskim, mazowieckim oraz lubuskim. Najbardziej pesymistycznie oceniają koniunkturę podmioty z siedzibą w województwie podlaskim.

W większości województw podmioty prowadzące działalność związaną z zakwaterowaniem i gastronomią oceniają we wrześniu koniunkturę negatywnie. Najbardziej pesymistycznie i gorzej niż w sierpniu oceniają koniunkturę podmioty z województwa kujawsko-pomorskiego. Najbardziej korzystne, choć gorsze niż przed miesiącem oceny koniunktury formułują jednostki, których siedziba znajduje się w województwie śląskim.

W większości województw podmioty z sekcji informacja i komunikacja oceniają we wrześniu koniunkturę pozytywnie. Najbardziej optymistyczne oceny koniunktury odnotowują podmioty mające siedzibę w województwie podkarpackim, lubelskim oraz łódzkim. Najbardziej negatywne opinie zgłaszają firmy z województwa opolskiego.

7. Wskaźnik syntetyczny koniunktury gospodarczej (SI)

Wskaźnik syntetyczny koniunktury gospodarczej (SI) kształtuje się we wrześniu na poziomie wyższym odnotowanego przed miesiącem i przed rokiem.

Składowe dotyczące przemysłu, budownictwa i handlu detalicznego przyjmują wartości powyżej średniej długookresowej. W porównaniu z sierpniem br. składowe z zakresu przemysłu, budownictwa i handlu detalicznego kształtują się na wyższym poziomie (w przypadku budownictwa – nieznacznie wyższym), a odnosząca się do usług – na poziomie zbliżonym. Wartości składowych dotyczących przemysłu, budownictwa i usług są wyższe od zgłaszanych we wrześniu 2015 r., a handlu detalicznego – podobna do odnotowanej przed rokiem.

Wartości składowej diagnostycznej oraz prognostycznej są wyższe w stosunku do sygnalizowanych w sierpniu bieżącego i we wrześniu ubiegłego roku.