Świat: wydarzenia tygodnia 46/2016

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 45/2016

• Sygnały z amerykańskiej gospodarki. Długi Stanów Zjednoczonych są obecnie na poziomie 19 bln USD. Rośną one systematycznie (corocznie wysoki deficyt finansów publicznych). Wysoki deficyt handlowy skłania USA do podpisania porozumienia o wolnym handlu – USA czy Unia Europejska. Według amerykańskiego Departamentu Pracy ceny konsumpcyjne (CPI - consumer price index) w USA w październiku wzrosły o 0,4 proc. w ujęciu m/m.
• Wzrasta indeks cen żywności FAO. W październiku br. ten indeks zyskał 0,7 proc., wzrastając do 172,6 punktów. Oznacza to, że był najwyższy od marca 2015 r. W skali roku ceny żywność poszły w górę o 9,1 proc. Wzrost cen napędzały produkty mleczne, a także cukier i zboża, a ceny obniżają mięso i jego przetwory oraz oleje.
• Wieści z chińskiej gospodarki. Wzrost chińskiego PKB (licząc r/r) jest ostatnio niższy niż to było w poprzednich dekadach. Nie oznacza to jeszcze zagrożenia dla Chin i globalnej gospodarki. Widać pozytywne skutki reform, których celem jest uczynienie z rynku wewnętrznego drugiej oprócz eksportu siły napędowej chińskiej gospodarki. Biuro statystyczne w Pekinie poinformowało, że październikowa sprzedaż detaliczna w Chinach wzrosła o 10,0 proc. r/r.
• Transpacyficzna umowa handlowa (TPP) zagrożona. Informowaliśmy już o podpisaniu umowy TPP obejmującej USA i 11 krajów Azji i Pacyfiku. Zmiany polityczne w USA powstałe w USA po wyborach spowodowały, że ostatnio Stany Zjednoczone zawiesiły przedłożenie TPP Kongresowi. Jest poważne niebezpieczeństwo, że ta inicjatywa zakończy się porażką (jego konsekwencjami byłoby zagrożenie utratą wielu miejsc pracy). Równocześnie fiasko TPP (będące skutkiem tendencji protekcjonistycznych) jest na rękę Chin, które nie brały udziału w przygotowaniu umowy TPP i planują własną umowę handlową z krajami w regionie. Amerykańska koncepcja TPP była ważnym elementem programu będącego przeciwwagą dla rosnącej potęgi Chin.
• D. Trump zapowiada wojnę handlową z Chinami. Pekin ostrzega Stany Zjednoczone wskazując na poważne konsekwencje i skutki dla amerykańskiej gospodarki w przypadku ewentualnej wojny handlowej.
• Stopy procentowe w USA. Janet Yellen - szefowa banku centralnego USA (Fed) poinformowała, że bank rozważa "w miarę szybkie" podniesienie stóp procentowych. Tłumaczy to dobrymi danymi z amerykańskiej gospodarki. Analitycy prognozują, że może to mieć miejsce w grudniu.
• Nowe złoża ropy w USA? Amerykańska Agencja Badań Geologicznych (USGS) poinformowała, że w zachodnim Teksasie odkryto największe na terytorium Stanów Zjednoczonych złoża ropy naftowej i gazu ziemnego. Złoża ropy szacuje się na ok. 75 mld baryłek ropy z łupków i 16 bilionów metrów sześciennych gazu ziemnego oraz 1,700 mld baryłek kondensatu gazowego.
• Sankcje wobec Rosji. Wszystko wskazuje na to, że przed końcem roku Unia Europejska przedłuży sankcje wobec Rosji spowodowane kryzysem na Ukrainie. Zagrożeniem dla unijnej polityki wobec Rosji jest jeszcze nieznane stanowisko D. Trumpa, który zapowiedział ocieplenie stosunków z Rosją.
• Kredyty dla Egiptu. Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) zatwierdził kredyt dla Egiptu w wysokości 12 mld USD. Ma on finansować walkę z kryzysem egipskiej gospodarki.
• Afery "panamskiej" ciąg dalszy. Pół roku temu opublikowano listę osób, które unikały podatków za pośrednictwem kancelarii prawnej w Panamie wyspecjalizowanej w zakładaniu firm w rajach podatkowych. Ciąg dalszy ma miejsce we Francji, gdzie Ministerstwo Finansów zapowiedziało dokonanie 560 inspekcji.
• Toyota wchodzi w sektor samochodów elektrycznych. Rozwijając produkcję samochodów hybrydowych japoński koncern dotąd nie wprowadził do swojej oferty aut o napędzie elektrycznym. Teraz uznano to za błąd i poinformowano, że Toyota tworzy wewnętrzną firmę, która rozpoczyna prace tego typu autami.
• Bank JPMorgan ukarany. Ugodą zakończył się spór banku z amerykańskim resortem sprawiedliwości. Bank zgodził się zapłacić grzywnę w wysokości 264,4 mld USD. To kara za zatrudnianie dzieci i przyjaciół wpływowych Chińczyków, w celu łatwiejszego pozyskiwania bardzo korzystnych kontraktów w Chinach.
• Brazylijskiej afery korupcyjnej ciąg dalszy. Gubernator Rio de Janeiro (2007-2014) Sergio Cabral miał w trakcie swojej kadencji przyjąć od przedsiębiorców budowlanych ok. 66 mln USD łapówek. To kolejne aresztowanie.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Z zaciekawieniem obserwujemy sytuację w USA. Widzimy tam że szefowa amerykańskiego Fed-u YELLEN NIE ZDOŁAŁA USPOKOIĆ RYNKÓW i....

Koniec tygodnia to dogodny moment na zakończenie obecnej paniki. Wzrost rynkowych stóp procentowych w USA zmniejsza presję na Fed, by przyspieszać zacieśnianie polityki pieniężnej, a EBC, by wydłużać QE w obecnej formie. Wkrótce rynki uświadomią sobie to, że aprecjacja dolara w krótkim terminie zaszła za daleko.

W wystąpieniu przed Komitetem Ekonomicznym połączonych izb Kongresu, prezes Fed J. Yellen przybliżyła scenariusz podwyżki stopy funduszy federalnych w grudniu. W jej ocenie wzrost oprocentowania nastąpi relatywnie szybko, jeśli napływające dane potwierdzą osiągnięcie statutowych celów Fed (te z ostatnich tygodni aż nadto pokazały rozpędzanie się amerykańskiej gospodarki). Powtórzyła wcześniejszą zapowiedź, że cykl zacieśniania polityki pieniężnej będzie łagodny. To niejako odpowiedź na to, co dzieje się obecnie na rynkach, kiedy inwestorzy zaczęli panicznie bać się, że zapowiadane rozluźnienie fiskalne – obniżki podatków i wzrost wydatków na infrastrukturę – spowoduje wzrost inflacji i konieczność szybszego zacieśniania polityki monetarnej przez bank centralny. Zapewniła też, że nie ma zagrożenia, iż gospodarka znajduje się poza punktem przegięcia (dosł. „behind the curve”), czyli w miejscu, gdzie zbyt niskie stopy procentowe powodują przegrzanie skutkujące m.in. tworzeniem się baniek spekulacyjnych. Jest tak, ponieważ, jej zdaniem, polityka pieniężna pozostaje obecnie jedynie umiarkowanie akomodacyjna. Z drugiej strony, podkreśliła, że zbyt długie zwlekanie z podwyżkami może oznaczać konieczność szybszego podnoszenia stóp w przyszłości, by nie dopuścić do przestrzelenia celów, a także zachęcać do zbyt intensywnej pogoni za ryzykiem, co z kolei zagrażałoby stabilności na rynkach finansowych.

Wystąpienie J. Yellen potwierdza podwyżkę stóp o 25 pkt bazowych w grudniu, ale niewiele mówi o tym, co wydarzy się w kolejnych miesiącach. Póki co nie widać symptomów tego, by do kolejnej, tej do przedziału 0,75-1 proc., miało dojść szybciej, niż w II poł. 2017 r. Część członków Fedjest wręcz zdania (J. Bullard), że przy stopie funduszy federalnych na ok. 0,7 proc. przez 2-3 lata gospodarka będzie utrzymywać się równowadze i kolejne nie będą potrzebne. To się oczywiście może zmienić. Niemniej, obecnie rynki zachowują się tak, jakby za rok o tej porze stopy miały być co najmniej 1 pkt proc. wyższe, niż obecnie. Naszym zdaniem to przesada i doszło do przereagowania.

W IV kw. br., ale także licząc tylko od początku listopada i wyłączając zdewaluowanego na początku miesiąca egipskiego funta, złoty jest drugą najsłabszą walutą świata. Stracił w tym okresie do dolara ok. 8,5 proc. wartości. Gorzej zachowywała się w tym czasie jedynie turecka lira. Inwestorzy ponownie zaczęli więc uwzględniać w wycenie polskiej waluty dodatkową premię za ryzyko polityczne. To m.in. efekt takich czynników jak przyjęcie ustawy obniżającej wiek emerytalny. Obniża to potencjał rozwojowy polskiej gospodarki w długim terminie, a w krótkim jest istotnym elementem zagrażającym wysokości ratingu. Tym bardziej w sytuacji pogorszenia wyników gospodarczych, nawet jeśli są efektem przejściowego zahamowania projektów infrastrukturalnych czy osłabienia klimatu inwestycyjnego. W efekcie, brakuje, charakterystycznej dla złotego w poprzednich latach, względnej odporności na wyprzedaż w sytuacjach podobnych do obecnej, kiedy następuje gwałtowny odwrót od aktywów emerging markets w skali globalnej.

Damian Rosiński, Dom Maklerski AFS