Polski rynek nieruchomości handlowych 2016

Przeczytaj także: Polski rynek nieruchomości handlowych III kw. 2016

„W ciągu 12 miesięcy minionego roku na rynek trafiło 470 000 mkw. nowoczesnej powierzchni handlowej, z czego znakomita większość, bo ok. 336 000 mkw. przypadło na 14 centrów handlowych. Ubiegłoroczna podaż w ramach galerii handlowych spolaryzowała się pomiędzy głównymi aglomeracjami - 65%, a miastami poniżej 75 000 mieszkańców - 35%. Najbliższe dwa lata nadal będą czasem koncentracji deweloperów na największych rynkach w kraju. W bieżącym roku rynek centrów handlowych ma szanse powiększyć się o kolejne 400 000 mkw. nowej powierzchni, z czego większość oddana zostanie do użytku właśnie w głównych aglomeracjach”, wymienia Agnieszka Tarajko-Bąk, Starszy Analityk w Dziale Badań Rynku i Doradztwa, JLL.

Miniony rok obfitował ukończeniem wielu projektów handlowych w mniejszych miastach. Warto wymienić tu chociażby Grodzisk Mazowiecki, Legionowo, Mielec, Nowy Dwór Mazowiecki, Sandomierz, Tomaszów Mazowiecki, Wołomin i Zambrów, które zyskały swoje pierwsze galerie handlowe.

Ubiegłoroczna podaż zdołała zwiększyć nasycenie powierzchnią handlową w Polsce do poziomu 248 mkw. / 1 000 mieszkańców. To więcej niż średnia europejska (206 mkw.), ale ciągle mniej niż wynik liczony dla krajów Europy Zachodniej (264 mkw.). Co jednak istotne, statystyki te uwzględniają tylko powierzchnię centrów handlowych, pomijając np. powierzchnie zlokalizowane przy głównych ulicach handlowych, które są niezwykle ważnym komponentem zachodnioeuropejskiego rynku.

„Całość podaży nowoczesnych powierzchni handlowych w naszym kraju sięga obecnie 13,4 mln mkw. Same centra handlowe to ponad 9,5 mln mkw. przypadających na 406 obiektów. Pozostałe formaty to parki handlowe i wolnostojące obiekty handlowe: 3,6 mln mkw. oraz centra wyprzedażowe: 0,21 mln mkw.”, wymienia Agnieszka Tarajko – Bąk.

„Sektor handlowy w Polsce staje się coraz bardziej konkurencyjny. Wciąż jednak istnieje szereg możliwości inwestycyjnych, chociaż kluczowa jest tu znajomość rynku oraz potrzeb klienta, jak również umiejętność przewidywania przyszłych trendów, kreowania nowych opcji rozwoju. Unikalne projekty handlowo-gastronomiczne, takie jak m.in. Hala Koszyki, Soho Factory, Koneser, powstają dziś głównie w stolicy, choć również inne miasta mają się czym pochwalić, czego najlepszym przykładem jest Łódź i koncept Off Piotrkowska. Takie przedsięwzięcia odświeżają tkankę miejską i wnoszą nową jakość do przestrzeni publicznej. Obserwujemy również nasilający się trend poszerzania oferty gastronomicznej, rekreacyjnej i rozrywkowej, co jest oczywiście odzwierciedleniem rosnącego popytu na tego typu usługi. Dotyczy to zarówno nowo powstających, jak i istniejących obiektów handlowych, takich jak chociażby Posnania w Poznaniu, Galeria Mokotów czy Arkadia w Warszawie”, wyjaśnia Edyta Potera, Dyrektor, Dział Wynajmu Powierzchni Handlowych, JLL.

Kiedyś gastronomia i rozrywka zajmowały ok. 5-7% powierzchni centrum, obecnie współczynnik ten w wiodących centrach w dużych miastach wzrósł do ok. 10-15%, a w pojedynczych przypadkach nawet do 20%.

„Spodziewamy się dalszego rozwoju mniejszych formatów typu osiedlowe centra handlowe czy małe parki handlowe. Widać też spore zainteresowanie ze strony niektórych deweloperów formatem centrów wyprzedażowych, m.in. w Bydgoszczy, Toruniu, Krakowie, Rzeszowie czy Gliwicach”, dodaje Edyta Potera.

Popyt i czynsze

W 2016 r. działalność w Polsce rozpoczęło 17 zagranicznych marek. Najgłośniejsze modowe debiuty minionego roku to: amerykańska marka Forever 21 (w łódzkiej Manufakturze), szwedzka & Other Stories i hiszpańska Uterqüe (obie w Galerii Mokotów w Warszawie). W tym samym czasie kilka sieci, takich jak np. American Eagle, Mothercare, czy Burberry postanowiło zakończyć działalność na polskim rynku. Do zamknięcia swoich sklepów szykuje się również sieć Marks&Spencer.

Czynsze „prime”, które dotyczą najlepszych lokali handlowych o powierzchni 100 mkw. przeznaczonych dla branży moda i dodatki, zlokalizowanych w wiodących centrach, są tradycyjnie najwyższe w Warszawie (do 130 euro za mkw. miesięcznie).

Agnieszka Kołat, Dyrektor, Dział Rynków Kapitałowych Nieruchomości Handlowych w Europie Środkowo – Wschodniej, JLL, informuje:

„W 2016 r. właściciela zmieniły obiekty handlowe o łącznej wartości ok. 1,96 mld euro. To trzeci co do wielkości wynik w historii polskiego rynku. Największe ubiegłoroczne transakcje inwestycyjne to sprzedaż 75% udziałów w portfelu nieruchomości komercyjnych Echo Investment w Polsce, obejmującym takie obiekty handlowe jak Galeria Amber w Kaliszu, Galaxy i Outlet Park w Szczecinie, Galeria Echo w Kielcach, Galeria Olimpia i CH Echo w Bełchatowie, Pasaż Grunwaldzki we Wrocławiu, Galeria Sudecka w Jeleniej Górze, Galeria Veneda w Łomży oraz CH Echo w Przemyślu – na rzecz Redefine. Największą transakcją, którą stanowił pojedynczy obiekt była sprzedaż przez TPG do Rockcastle centrum Bonarka City Center w Krakowie za 361 mln euro. W 2016 r. najbardziej aktywni w segmencie nieruchomości handlowych byli inwestorzy z Republiki Południowej Afryki, w tym Redefine, Rockcastle oraz Prime Kapital”.

Stopy kapitalizacji za najlepsze centra handlowe pozostają na poziomie 5,0%, zaś za parki handlowe na poziomie ok. 7,0%.