Ocena ryzyka krajów wg Coface I 2017

Przeczytaj także: Ocena ryzyka krajów wg Coface X 2016

Światowy handel pod groźbą protekcjonizmu

Po dwóch latach spowolnienia bieżący rok powinien przynieść światowemu wzrostowi gospodarczemu lekką poprawę. Coface prognozuje, że realnym wynikiem jest 2,7%, wobec 2,5% w minionym roku. Za taki obrót spraw odpowiadać będzie obserwowane w krajach rozwijających się odbicie w biznesie (wzrost 4,1%), które jest efektem ożywienia w Brazylii i Rosji. Kraje rozwinięte mają osiągnąć stabilny wzrost na poziomie 1,6%.

Światowy handel nie rozwija się w tempie, które mogłoby zasługiwać na owacje. Prognoza na 2017 r. zakłada wzrost o 2,4%, co nie jest najlepszym wynikiem biorąc pod uwagę średnie z lat 2008-2015 (2,2%) oraz średnie 2002-2007 (7%). Negatywny wpływ na wyniki handlu może mieć pojawienie środków protekcjonistycznych po wyborze Donalda Trumpa. W perspektywie krótkoterminowej środki te będą mieć mniejszy wpływ na gospodarkę amerykańską pod koniec cyklu (+1,8%) niż na kraje, które intensywnie wysyłają swoje towary do USA: Amerykę Środkową (szczególnie Honduras, Salwador, Meksyk i Ekwador) oraz niektóre państwa azjatyckie (takie jak Wietnam i Tajlandia).

Silna zależność Meksyku od eksportu do Stanów Zjednoczonych (stanowiącego 7% jego PKB) oraz wyższa inflacja i spadający poziomu inwestycji zaowocował obniżeniem oceny tego kraju B. Argentyna ma nie poddawać się w znacznym stopniu „efektowi Trumpa” i po trudnym roku powinna zacząć czerpać korzyści z przeprowadzonych reform. Coface podnosi zatem ocenę kraju w przypadku Argentyny do poziomu B.

2017 pod znakiem rekordowo wysokiego globalnego ryzyka politycznego

W 2017 roku ryzyko polityczne będzie nadal głównym powodem do niepokoju.

Spośród gospodarek rozwiniętych to Europa stoi przed największymi politycznymi znakami zapytania, ponieważ czeka ją szereg decydujących starć wyborczych, jak również informacja o dokładnych warunkach Brexitu. Przez ostatni rok europejski wskaźnik ryzyka politycznego Coface wzrósł średnio o 13 pkt w przypadku Niemiec, Francji, Włoch, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Jeżeli doszłoby do kolejnego wstrząsu na scenie politycznej, o skali podobnej do brytyjskiego referendum, europejski wzrost mógłby zwolnić średnio o 0,5 pkt.

Ryzyko polityczne w krajach wschodzących jest wyższe niż kiedykolwiek za sprawą niezadowolenia społecznego i zwiększonego zagrożenia bezpieczeństwa. W gronie najważniejszych gospodarek wchodzących najwyższy poziom ryzyka odnotowuje się we Wspólnocie Niepodległych Państw (za sprawą Rosji, której wynik to 63proc. na 100 proc. w 2016 r.) oraz w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie (gdzie Turcja i Arabia Saudyjska odnotowują wynik 62 proc.). Wzrost poziomu frustracji politycznej i społecznej w Republice Południowej Afryki przyczynił się – jako jeden z czynników – do obniżenia oceny tego państwa do C, co następuje w klimacie bardzo słabego wzrostu.

Zagrożenie bezpieczeństwa, uwzględniające ataki terrorystyczne, konflikty i zabójstwa, to nowy czynnik wskaźnika wyłaniającego się ryzyka politycznego. Jak można się spodziewać, najwyższy jest on w Rosji i Turcji.

Ryzyko kredytowe: wysoki poziom zadłużenia przedsiębiorstw zagrożeniem dla sektora bankowego w krajach wschodzących

Zwiększone ryzyko kredytowe może przybierać różną postać w zależności od państwa.

Poziom niewypłacalności przedsiębiorstw w gospodarkach rozwiniętych powinien nadal spadać. Negatywnym aspektem jest jednak to, że liczba nowych przedsiębiorstw jest często niższa niż przed kryzysem (zmiana -19,8 proc. w Niemczech, -5,1 proc. w USA i -4,1% proc. we Włoszech między rokiem 2015 a najwyższymi poziomami przed kryzysem). Pożyczki i kredyty udzielane mocno zadłużonym przedsiębiorstwom nadwyrężają zasoby dostępne dla szybko rozwijających się, młodych przedsiębiorstw.

Nadmierne zadłużenie firm to także problem krajów rozwijających się. Przedsiębiorstwa w Chinach mają najwyższy poziom zadłużenia (równy ponad 160 proc. PKB), które wzrosło o 12 pkt PKB między II kw. 2015 r. a II kw. 2016 r. Poziom nieściągalnego zadłużenia w sektorze bankowym gwałtownie rośnie w Rosji, Indiach, Brazylii i Chinach, a warunki uzyskania kredytów są coraz bardziej rygorystyczne.

Poprawa w Europie i Afryce Subsaharyjskiej

Po raz pierwszy od połowy 2015 r. Coface przy ocenie ryzyka kraju dokonał większej liczby podwyższeń ocen niż obniżeń.

Ocenę Hiszpanii podniesiono do A3, a Islandii i Cyprowi (gdzie spada ryzyko związane z kontrolą przepływu kapitału) nadano teraz odpowiednio oceny A2 i B. Państwa Europy Środkowej nadal poprawiają swoją pozycję w rankingu 160 państw ocenianych przez Coface.
Estonia (A2), Serbia (B) oraz Bośnia i Hercegowina (C) odnotowały poprawę środowiska biznesowego, a wzrost w tych państwach osiąga bezpieczny poziom. Bułgaria (A4) potwierdziła powrót do formy dzięki umiarkowanemu wzrostowi i dalszej konsolidacji sektora bankowego.

W Afryce Subsaharyjskiej mniejsze państwa radzą sobie zdecydowanie lepiej niż większe gospodarki. Dwa państwa osiągające najlepsze wyniki to Ghana (B) , która w grudniu zdała sprawdzian z dojrzałości demokratycznej i w której obecnie obserwuje się dobre zarządzenia finansami publicznymi, a także Kenia (A4) , gdzie odnotowano gwałtowny wzrost turystyki i zwiększony poziom inwestycji publicznych.