Czy Brexit wpłynie na polski rynek biurowy?

Przeczytaj także: Rynek biurowy: jakie trudności napotykają deweloperzy?

Jarosław Zagórski, dyrektor handlowy i rozwoju Ghelamco Poland

Brexit będzie miał ogromne znaczenie dla rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce, głównie w krótkim i średnim horyzoncie czasowym. Jednak wbrew pozorom, może mieć on pozytywne skutki. Już teraz widzimy, że instytucje finansowe wykorzystują Brexit jako wymówkę do wyprowadzenia się z londyńskiego City, które jest po prostu drogie. Przed referendum taka decyzja była w pewien sposób niepolityczna, a przecież wiele firm już kilka lat temu dostrzegło duże korzyści płynące z lokacji biura chociażby w Polsce. Okazuje się bowiem, że kwalifikacje pracowników w sektorze finansowym w Polsce są często porównywalne, a nawet wyższe niż w londyńskim City, koszt nieruchomości w Warszawie to 1/3 kosztów w Londynie, a koszty pracy są o połowę niższe. Widzimy to po ilości zapytań od banków i instytucji finansowych, które przyglądają się Warszawie w poszukiwaniu potencjalnej siedziby dla swoich operacji.

Ewelina Kałużna, dyrektor ds. wynajmu i zarządzania portfelem budynków w Skanska Property Poland

Z uwagą obserwujemy reakcje globalnych inwestorów na przygotowania Brytyjczyków do wyjścia z Unii Europejskiej. Rozmawiając z partnerami biznesowymi widzimy, że Polska jest nadal jedną z lokalizacji na tzw. short liście inwestorów m.in. z sektora usług biznesowych i IT. Mamy więc szansę na przyjęcie strumienia inwestycji zagranicznych, w tym zaawansowanych procesów opartych na wiedzy. Polski rynek biurowy w Warszawie i miastach regionalnych jest do tego dobrze przygotowany.

Małgorzata Danek, członek zarządu LC Corp

Dziś ciężko jest określić jednoznacznie wpływ Brexitu na popyt na powierzchnie biurowe w Polsce. Jeżeli okazałoby się, iż firmy z Wielkiej Brytanii zdecydują się na przeniesienie biznesu do Polski, będą mogły znaleźć w naszych zasobach powierzchnię o parametrach porównywalnych lub nawet lepszych niż w GB.

Maciej Jankiewicz, prezes zarządu Polskiego Holdingu Nieruchomości S.A.

Przewidujemy, iż wyjście Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej może mieć negatywne skutki dla Polski z uwagi na to, że jest to ważny partner dla naszego kraju, zarówno w relacjach dwustronnych, jak i w ramach Unii Europejskiej. Natomiast spodziewamy się, że Brexit będzie miał pozytywny wpływ na nasz rynek nieruchomości. Należy mieć na uwadze, iż Brexit zwiększy niepewność globalnych inwestorów, co spowoduje, iż niezwykle drogie brytyjskie nieruchomości, szczególnie w Londynie, z dużym prawdopodobieństwem czeka przecena spowodowana ich mniejszą atrakcyjnością oraz spodziewanym spowolnieniem gospodarczym. Zanim inwestorzy zagraniczni pozyskają więcej informacji umożliwiających ocenę ryzyka związanego z nową rzeczywistością zapewne wstrzymana zostanie część inwestycji na terenie Wielkiej Brytanii. To z kolei może skutkować wzrostem atrakcyjności biurowych nieruchomości położonych w Europie, w tym również w Polsce. Przewiduje się również, iż wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej może przyczynić się do wzrostu zainteresowania nabywaniem w Polsce nieruchomości mieszkaniowych, zarówno na potrzeby własne, jak również w formie inwestycji i lokowania kapitału.

Tomasz Sujak, członek zarządu Archicom S.A.

Brexit może być jednym z czynników wpływających na koniunkturę rynku komercyjnego w Polsce. Duże miasta, takie jak Wrocław, będą mocnymi graczami w walce konkurencyjnej o zagraniczny kapitał. Stolica Dolnego Śląska prężnie się rozwija i już niebawem przekroczy 1 mln nowoczesnej powierzchni biurowej. Dobre zaplecze edukacyjne, sprawne połączenia drogowe, kolejowe i lotnicze z zachodnią Europą oraz dostępność wykwalifikowanej kadry specjalistów, świadczących wysokiej jakości usługi w konkurencyjnych cenach sprawia, że Wrocław to dla inwestorów atrakcyjne miejsce na otwarcie filii. Strategiczne położenie Polski, na skrzyżowaniu głównych szlaków komunikacyjnych Europy daje szanse rozwoju biznesu zarówno na zachodzie, jak i rynkach wschodnich. Dzięki temu Polska może stać się optymalnym wyborem dla instytucji, firm i organizacji, które w związku z wyjściem Wielkiej Brytanii z UE będą poszukiwać nowej lokalizacji dla swojej siedziby. Brexit może przyczynić się do wzrostu zainteresowania powierzchnią biurową i inwestowania w nieruchomości komercyjne w ogóle, ale nie jest to jedyny czynnik wpływający na zainteresowanie powierzchniami komercyjnymi w kraju.

Rynek polski jest postrzegany korzystnie przez zagranicznych inwestorów dzięki licznym historiom sukcesu, które docierają do zagranicznych inwestorów oraz relatywnie niskim kosztom prowadzenia działalności utrzymującym się od ponad 20 lat, jak również wzrostowi PKB mimo światowych kryzysów. Polski rynek nieruchomości jest stabilnym i bezpiecznym miejscem do inwestowania, oferuje atrakcyjniejsze niż w Europie Zachodniej stopy zwrotu przy akceptowalnym poziomie ryzyka.

Mirosław Łoziński, prezes zarządu Waryński S.A. Grupa Holdingowa

Brexit był bez wątpienia jednym z kluczowych wydarzeń na rynku biurowym w ubiegłym roku. Mimo, iż prognozami i analizami konsekwencji wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej zajmuje się wielu ekspertów, bardzo ciężko jest nadal wyrokować, jaki wpływ będzie miał Brexit na segment nieruchomości komercyjnych w Polsce. Tym bardziej trudno jest wskazać konkretne korzyści lub negatywne konsekwencje. Z całą pewnością pojawią się jednak zarówno nowe możliwości inwestycyjne, jak i zagrożenia. Polska, a zwłaszcza Warszawa, już teraz uważana jest za jedną z najbardziej atrakcyjnych i „przyszłościowych” lokalizacji biurowych. Stolica Polski jest głównym punktem na mapie Europy Środkowo-Wschodniej, w którym to rejonie wiele firm skupia swoją ekspansję. Brexit może okazać się kolejnym czynnikiem, który skłoni je do ulokowania swoich siedzib właśnie w Warszawie. Z całą pewnością, nasz lokalny rynek biurowy z szeroką ofertą nowoczesnej powierzchni jest przygotowany na taką ewentualność.

Kamil Niedźwiedzki, analityk serwisu