Praca w Polsce I-XII 2016

Przeczytaj także: Praca w Polsce I-IX 2016

Wyniki najświeższego badania popytu na pracę w IV kwartale 2016 roku są reprezentatywne dla 706,6 tys. podmiotów, z czego 69,9% stanowią jednostki o liczbie pracujących do 9 osób. Wśród badanych jednostek 9 na 10 podmiotów to "prywaciarze".

Spośród ogólnej liczby 706,6 tys. podmiotów tylko 27,1 tys., tj. 3,8%, dysponowało w końcu IV kwartału br. wolnymi miejscami pracy, z tego 87,6% stanowiły jednostki sektora prywatnego, najczęściej (54,0%) były to jednostki o liczbie pracujących do 9 osób.

Dane GUS wskazują, że pod koniec grudnia liczba wolnych miejsc pracy sięgnęła 78,0 tys. Koncentrowały się przeważnie w sektorze prywatnym (87,2%) oraz w jednostkach zatrudniających powyżej 49 osób (50,6%). Sektorem, który najbardziej potrzebował pracowników było przetwórstwo przemysłowe (26,2%), tuż za nim uplasowały się handel; naprawa pojazdów samochodowych (17,6%) oraz transport i gospodarka magazynowa (8,1%). Najczęściej poszukiwanymi pracownikami okazali się robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (21,9%), a także specjaliści (20,4%) oraz operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (14,9%).

W końcu IV kwartału 2016 r. największą liczbą ofert pracy dysponowało województwo mazowieckie (23,6%), wielkopolskie (11,4%) i śląskie (11,3%), a najskromniejsza oferta wolnych miejsc pracy wystąpiła w województwie podlaskim (1,0%), świętokrzyskim (1,8%) oraz warmińsko-mazurskim (1,9%).

W ciągu 2016 roku powstało 618,7 tys. nowych miejsc pracy, z tego 9,5% w sektorze publicznym, a 90,5% w sektorze prywatnym. Nowe miejsca pracy zostały utworzone najliczniej w zbiorowości podmiotów zatrudniających do 9 osób (43,6%). W 2016 r. najwięcej nowych miejsc pracy powstało w województwie mazowieckim – 122,7 tys. (19,8%), małopolskim – 68,6 tys. (11,1%) oraz śląskim – 67,3 tys. (10,9%). Najmniej nowo utworzonych miejsc pracy wystąpiło w województwie podlaskim – 10,9 tys. (1,8%), świętokrzyskim – 13,0 tys. (2,1%), oraz lubuskim – 13,1 tys. (2,1%). Nowo utworzone miejsca pracy powstały głównie w jednostkach prowadzących działalność w zakresie handlu; naprawy pojazdów samochodowych (25,2%), przetwórstwa przemysłowego (20,2%) oraz budownictwa (10,4%).

W końcu IV kwartału 2016 r. nie obsadzone było jeszcze 19,7 tys. (3,2%) nowo utworzonych miejsc pracy, głównie w sektorze prywatnym (92,6%) oraz w jednostkach o liczbie pracujących powyżej 49 osób (49,7%). Najwięcej wolnych nowo utworzonych miejsc pracy pozostało w województwie mazowieckim – 4,9 tys. (25,1%), dolnośląskim – 3,1 tys. (15,9%) oraz wielkopolskim – 2,3 tys. (11,7%), najmniej zaś w województwie podlaskim i świętokrzyskim – po 0,1 tys. (0,4%) oraz warmińsko-mazurskim – 0,2 tys. (0,9%). Nowo utworzone miejsca pracy były nie obsadzone głównie w jednostkach prowadzących działalność w zakresie przetwórstwa przemysłowego (23,0%), handlu; napraw pojazdów samochodowych (19,2%), oraz informacji i komunikacji (13,6%). Przeznaczone były one głównie dla specjalistów (26,6%), robotników przemysłowych i rzemieślników (16,3%) oraz pracowników usług i sprzedawców (14,1%).

W ciągu 2016 roku zlikwidowano 284,2 tys. miejsc pracy, głównie w sektorze prywatnym (90,5%) oraz jednostkach o liczbie pracujących do 9 osób (40,7%). Najwięcej zlikwidowanych miejsc pracy zanotowano w województwie mazowieckim – 59,9 tys. (21,1%), śląskim – 34,9 tys. (12,3%), małopolskim – 29,6 tys. (10,4%), a najmniej w województwie opolskim – 4,1 tys. (1,5%), podlaskim – 5,1 tys. (1,8%) i lubuskim – 5,2 tys. (1,8%).

Z analizy danych dla okresu I kwartał 2012 – IV kwartał 2016 roku wynika, że tylko w jednym kwartale liczba zlikwidowanych miejsc pracy była wyższa od nowo utworzonych (IV kwartał 2012 r.), natomiast we wszystkich pozostałych kwartałach tendencja była odwrotna (przeważała liczba nowo utworzonych miejsc pracy). Począwszy od I kwartału 2014 roku, w porównaniu z latami poprzednimi, liczba nowo utworzonych miejsc pracy była znacznie wyższa od liczby zlikwidowanych miejsc pracy. Na wzrost lub spadek liczby nowo utworzonych i zlikwidowanych miejsc pracy oprócz sytuacji gospodarczej ma wpływ również sezonowy charakter prac w niektórych rodzajach działalności.

Źródłem zaprezentowanych danych jest reprezentacyjne badanie popytu na pracę, realizowane z częstotliwością kwartalną w podmiotach zatrudniających co najmniej 1 osobę. Podstawowymi informacjami, jakie uzyskujemy z badania przedsiębiorstw na formularzu Z–05, jest popyt zrealizowany i niezrealizowany, czyli pracujący i wolne miejsca pracy według zawodów oraz dane na temat liczby nowo utworzonych oraz zlikwidowanych miejsc pracy w okresie sprawozdawczym według cech charakteryzujących zakłady pracy, a mianowicie rozmieszczenia przestrzennego, sektorów własności, rodzajów działalności oraz wielkości jednostek.

Uwagi metodyczne:
Wolne miejsca pracy – to miejsca pracy powstałe w wyniku ruchu zatrudnionych, bądź nowo utworzone, w stosunku do których spełnione zostały jednocześnie trzy warunki: 1) miejsca pracy w dniu sprawozdawczym były faktycznie nie obsadzone, 2) pracodawca czynił starania, aby znaleźć osoby chętne do podjęcia pracy, 3) w przypadku znalezienia właściwych kandydatów, pracodawca byłby gotów do natychmiastowego przyjęcia tych osób. Nowo utworzone miejsca pracy – to miejsca pracy powstałe w wyniku zmian organizacyjnych, rozszerzenia lub zmiany profilu działalności oraz wszystkie miejsca pracy w jednostkach nowo powstałych.