Rady nadzorcze ciągle bez kobiet

Przeczytaj także: Kobiety na rynku pracy: stres, mikroagresja i wypalenie zawodowe

Najnowsza, piąta już edycja opracowywanego przez Deloitte raportu „Women in the Boardroom: A Global Perspective” objęła swoim zasięgiem 64 kraje i dowiodła, że w ujęciu globalnym kobiety zajmują obecnie zaledwie 15 proc. miejsc w zarządach. To dość niewiele, ale warto podkreślić, że bieżący wynik jest o 3 pp. wyższy od zanotowanego dwa lata wcześniej. W Polsce rady nadzorcze również nie są zdominowane przez panie (15,2 proc. stanowisk). Nieco lepszy wynik odnotowuje się dla całej Europy, w przypadku której wskaźnik ten sięga 22,6 proc. Na zdecydowanego lidera wyrasta Norwegia, gdzie kobiety zajmują aż 42 proc. miejsc w zarządach. Według danych z kwietnia 2016, tylko w 10 krajach UE odsetek kobiet organach nadzorujących spółki sięga 25 proc., są to:

1. Belgia,
2. Dania,
3. Niemcy,
4. Francja,
5. Włochy,
6. Łotwa,
7. Holandia,
8. Finlandia,
9. Szwecja oraz
10. Wielka Brytania

O dużej różnorodności płci trudno mówić również w odniesieniu do USA, gdzie odsetek kobiet w zarządach wynosi 14,2 proc. Najgorzej pod tym względem wypadają rady nadzorcze spółek południowoamerykańskich i azjatyckich, w których zasiada odpowiednio 7,2 i 7,8 proc. pań.

Analiza Deloitte obejmuje również podział na poszczególne branże. Najwięcej kobiet zasiada w zarządach europejskich firm reprezentujących sektor dóbr konsumenckich (25 proc.), sektor finansowy (24 proc.) oraz sektor medyczny i farmaceutyczny (23 proc.).

Polskie firmy różnorodne tylko w teorii

W Polsce kobiety zajmują 15,2 proc. miejsc w radach nadzorczych spółek giełdowych z rynku głównego, a w tych notowanych w WIG20 19 proc. W fotelu przewodniczącego rady nadzorczej kobiety zasiadają jedynie w 7,8 proc. analizowanych firm.

– Rady nadzorcze polskich spółek publicznych nie wypadają najlepiej, jeśli chodzi o zapewnienie różnorodności ze względu na płeć. Tylko jedna czwarta z nich wdrożyła politykę różnorodności, odnoszącą się do składu zarządu, rady nadzorczej oraz kluczowych stanowisk w firmie – mówi Dorota Snarska-Kuman, Partner w Sektorze Instytucji Finansowych, Lider Programu Rozwoju Rad Nadzorczych w Deloitte. – Co prawda obliguje je do tego Kodeks Dobrych Praktyk spółek notowanych na GPW, przyjęty w 2016 roku, jednak jak to zwykle bywa w takich przypadkach, spółki mogą wyłączyć ze stosowania wybrane zapisy, pod warunkiem, że poinformują o swojej decyzji inwestorów i opinię publiczną. Jednocześnie dopóki nie są zobligowane do określonych kwot czy parytetów uznają tę rekomendację za spełnioną, nawet jeśli niewielki procent w radzie nadzorczej stanowią kobiety – dodaje.

Z raportu Deloitte wynika, że odsetek kobiet na stanowisku prezesa zarządu firm giełdowych w Polsce wynosi 6,3 proc.

Kobiety zapewniają innowacyjność

Z uwagi na fakt, że firmy muszą funkcjonować w środowisku ciągłych zmian technologicznych i społecznych skutkujących transformacją wizji pracy w przyszłości, rola kierownictwa firmy będzie niezwykle ważna. W tym zakresie krytyczną rolę odegra różnorodność, zarówno w podejściu do myślenia, jak i do ludzi, a zadaniem kierownictwa firmy będzie zapewnienie świeżego spojrzenia na każde pojawiające się wyzwanie.

– Dzięki kobietom, które znalazły się w organach zarządzających spółek organizacje budują kapitał społeczny, czyli kompetencje, wiedzę i doświadczenie, co z kolei buduje innowacyjność biznesu. Kobiety w zarządach gwarantują wymierne korzyści firmom poprawiając ich konkurencyjność. Różnorodność na poziomie zarządów i rad nadzorczych wynika z racjonalności biznesowej: firmy to robią po to, aby wygrywać na rynku i motywować właściwie swoich pracowników, a nie dlatego, że tak wypada – mówi Iwona Georgijew, Partner w Deloitte, Liderka Klubu SheXO.

Kobiety promują kobiety

Jak się okazuje firmy, w których kobiety zajmują stanowisko dyrektora generalnego mają prawie dwa razy więcej kobiet w swoim zarządzie niż firmy kierowane przez mężczyzn (odpowiednio 28,8 proc. i 14,5 proc.). Wskaźniki dla Europy wynoszą odpowiednio 33 i 24,3 proc. Prawie takie same statystyki dotyczą kobiet – prezesów firm i liczby żeńskich członków w ich zarządach w porównaniu do firm, w których stanowisko prezesa piastuje mężczyzna (odpowiednio 28,5 proc. i 15,5 proc.). W Europie jest to odpowiednio 34,5 i 23,8 proc. – W przypadku, gdy zarząd firmy ma bardziej zróżnicowaną strukturę płciową, prawdopodobieństwo wyboru kobiety na stanowisko dyrektora generalnego lub prezesa jest znacznie wyższe. To działa we dwie strony. Im więcej kobiet zajmuje w firmie kluczowe stanowiska, tym większe będzie prawdopodobieństwo pozytywnego wpływu takiej struktury kierownictwa na różnorodność płciową w zarządzie – wyjaśnia Dan Konigsburg, Starszy Dyrektor Zarządzający Globalnego Centrum Zarządzania Korporacyjnego Deloitte. Jednak mimo tych optymistycznych statystyk należy pamiętać, że kobiety w perspektywie globalnej zajmują jedynie 4 proc. stanowisk dyrektorów generalnych i prezesów zarządu.

O raporcie:
Na zlecenie Deloitte Global, firma MSCI ESG Research Inc. zebrała dane dotyczące różnorodności płciowej w zarządach firm z 44 krajów. Zebrano dane odzwierciedlające stan na dzień 15 grudnia 2016 r. Ponadto, przeanalizowano poziom reprezentacji kobiet w strukturach kierownictwa firm z podziałem na sześć głównych sektorów gospodarki, tj. usług finansowych, usług konsumenckich, technologii, mediów i telekomunikacji, produkcji, nauk ścisłych i opieki zdrowotnej oraz energii i zasobów. W celu uzupełnienia tych danych, Deloitte Global zebrał informacje na temat inicjatyw promujących różnorodność płciową w zarządach firm, takich jak „diversity quotas” (zbieranie i analiza danych statystycznych / danych liczbowych dotyczących tego zagadnienia) z 20 dodatkowych krajów. Publikacja obejmuje łącznie swoim zakresem 64 kraje i ich starania zmierzające do zwiększenia różnorodności płciowej w zarządach firm.