Polscy studenci walczą o pracę z Ukraińcami?

Przeczytaj także: Praca dla studenta: najwięcej ofert w call center

Przed nami pierwsze wyniki najświeższej edycji raportu "Student w pracy 2017" (pełna jego treść zostanie opublikowana 5 października). Opracowanie zbiera wyniki ankiet, które agencja badawcza SW Research przeprowadziła wśród przeszło 1000 polskich studentów reprezentujących sześć największych ośrodków akademickich w naszym kraju. Do jakich wniosków prowadzi?

Z pierwszych udostępnionych przez Jobsquare danych wynika, że polscy studenci boją się ukraińskiej konkurencji. Największe poczucie zagrożenia towarzyszy żakom z Wrocławia, wśród których obawy zgłasza aż 7 na 10 ankietowanych. W Warszawie niepokój wyraża 59 proc. badanych. W Krakowie odsetek ten wynosi 51 proc., a w Poznaniu i Trójmieście odpowiednio po 52 proc. Najmniej przestraszeni pozycją Ukraińców są studenci z Katowic, w przypadku których rzesza zaniepokojonych to 40 proc. ogółu.

Średnia liczona dla całego kraju sięga 54,1 proc. 21 proc. badanych nie potrafi udzielić jednoznacznej odpowiedzi, a co czwarty wskazuje, że pracownicy z Ukrainy w żaden sposób nie zagrażają jego pozycji na rynku pracy.

Ukraiński budowlaniec jak polski hydraulik we Francji?

Według ostatnich danych szacunkowych nad Wisłą może pracować ponad 1 mln Ukraińców. Raport NBP z grudnia 2016 roku mówił o 1,2 mln wniosków o zapotrzebowanie na cudzoziemskich pracowników złożonych przez polskich pracodawców w urzędach pracy.

Czy dziś pracownicy zza naszej wschodniej granicy rzeczywiście stanowią konkurencję dla wchodzących na rynek pracy studentów? Pierwsze wnioski z raportu Jobsquare wskazują, że problemy studentów z pracą związane są głównie z różnicami pomiędzy oczekiwaniami studentów, a ofertą pracodawców. A przysłowiowy ukraiński budowlaniec zaczyna pełnić rolę polskiego hydraulika, który kilka lat temu był oskarżany o problemy z zatrudnieniem we Francji.

We Wrocławiu największe obawy

Największy lęk przed Ukraińcami na rynku pracy wskazywali studenci z Wrocławia – ponad 70 proc. Być może jest to związane z mniejszością obywateli Ukrainy, która szacowana jest na blisko 10 proc. wszystkich mieszkańców Wrocławia. Jest to najwyższy odsetek w całym kraju. Wysoki procent odpowiedzi potwierdzających lęk przed ukraińskimi pracownikami badacze uzyskali w Warszawie, gdzie społeczność ukraińska należy do najliczniejszych w kraju. Do tego uwagę zwraca fakt, że zmienia się profil demograficzny ukraińskich pracowników. Jeszcze kilka lat temu były to panie, a średnia ich wieku oscylowała wokół 43 lat. Dziś częściej są to mężczyźni do 33 roku życia.

Zabierają pracę, biorą niższe stawki?

Wiele wskazuje, że Ukraińcy zmieniają polski rynek pracy w ten sam sposób, w który Polacy zmieniali rynek brytyjski. Tam też pojawianie się 2 mln naszych rodaków wywołało wiele uprzedzeń i zarzutów o „odbieranie pracy” rodowitym Brytyjczykom i zaniżanie stawek.

- Tak jak Polacy na wyspach, tak Ukraińcy w Polsce wchodzą do najmniej atrakcyjnych branż, zaledwie 4 do 5 proc. to specjaliści – wyjaśnia Marcin Fiedziukiewicz ekspert Jobsquare – ale doświadczenie pokazuje, że pracodawca w pierwszej kolejności zdecyduje się na angaż rodaka. Dopiero, gdy nie ma chętnych wśród Polaków decyduje się na obcokrajowca – dodaje Fiedziukiewicz.

Coraz częściej pojawiają się zarzuty, że Ukraińcy pracują za dużo niższe stawki psując rynek zatrudnienia. Tymczasem raporty pokazują, że stawki oferowane Polakom i Ukraińcom nie różnią się. Dodatkowo w ostatnich miesiącach w związku z otwarciem innych europejskich rynków pracy pojawiła się presja płacowa wywierana przez naszych wschodnich sąsiadów na pracodawców.

Czego boją się polscy studenci?

Czy to oznacza, że polski student może bać się o pracę, bo musi konkurować z sąsiadami zza wschodniej granicy?

– Wyniki naszego tegorocznego badania Student w pracy 2017 pokazują, że te lęki są nieuzasadnione. Polscy studenci nieźle sobie radzą z pracą, a ich rzeczywistym problemem nie jest ukraiński pracownik tylko różnice między oczekiwaniami a ofertą rynku pracy. – tłumaczy Marcin Fiedziukiewicz.

Informacje o badaniu
Badanie zostało zrealizowane w dniach 08.08-14.09.2017 przez agencję SW RESEARCH na zlecenie aplikacji rekrutacyjnej Jobsquare metodą wywiadów on-line (CAWI) na panelu internetowym SW Panel.W ramach badania przeprowadzono 1002 ankiety ze studentami, którzy pracują, w sześciu kluczowych ośrodkach akademickich: Warszawa, Kraków, Katowice / aglomeracja Śląska, Poznań, Wrocław, Trójmiasto.