Pliki cookies - czym są i jak je usunąć?

Przeczytaj także: Jak cyberprzestępcy wykorzystują pliki cookie?

Z pewnością podczas przeglądania stron internetowych niejednokrotnie wyświetlił Ci się pasek na górze lub na dole strony z informacją, że przechowuje ona pliki cookies. Zazwyczaj przy takim komunikacie wyświetla się informacja dotycząca tego, czym one są. Jednak dla wielu nadal jest to niejasne. Dlatego przyjrzyjmy się bliżej internetowym ciasteczkom i zobaczmy za co są odpowiedzialne i czy są bezpieczne?

Czym tak naprawdę są pliki cookies?

Są to niewielkie pliki, tworzone „na prośbę” określonej strony i zapisywane na naszym urządzeniu w trakcie jej przeglądania lub korzystania z jej usług. Za zarządzanie ciasteczkami odpowiada nasza przeglądarka internetowa.

Powodem, dla którego ciasteczka są tworzone, jest zbieranie informacji o użytkowniku. Brzmi to bardzo groźnie i czasami budzi kontrowersje, ale w rzeczywistości nie ma tu nic niebezpiecznego. Pliki cookies nie są szkodliwe. Informacje, które zbierają, są potrzebne tylko i wyłącznie do prawidłowego działania określonych stron internetowych i do wyświetlania odpowiednich, spersonalizowanych dla nas treści.

Istnieje kilka rodzajów plików cookies. Można je podzielić ze względu na okres ważności, pochodzenie oraz sposób działania.

Biorąc pod uwagę kategorie czasu, wyróżniamy ciasteczka sesyjne oraz stałe. Pierwsze z nich charakteryzują się bardzo krótką żywotnością. Tego typu pliki cookies tracą swoją ważność po zakończeniu sesji, czyli np. po wylogowaniu się ze strony internetowej lub po zamknięciu przeglądarki. Z kolei te stałe, mają dłuższy okres ważności i nie znikają po wyłączeniu witryny.

Natomiast te, które zależą od pochodzenia, dzielą się na własne oraz zewnętrzne. Cookies własne tworzone są bezpośrednio przez stronę internetową, którą aktualnie odwiedzamy. Wchodząc na stronę Allegro otrzymujemy ich ciasteczka, a nie innej witryny.

Przeciwieństwem są cookies zewnętrzne, które są tworzone przez zewnętrzne serwisy, których usługi są wykorzystywane na danej stronie. Przykładem są tu serwisy społecznościowe typu Facebook czy YouTube. Gdy ktoś na swoim blogu zamieści film z YouTube lub doda przycisk polubienia z Facebooka zostaną nam wygenerowane ciasteczka z tych serwisów.

Ostatnie to te, które można podzielić, ze względu na sposób działania. Należą do nich ciasteczka niezbędne, funkcjonalne oraz reklamowe. Niezbędne to takie, które są konieczne do prawidłowego działania strony i jej podstawowych funkcji. Bez nich określona strona nie mogłaby wypełnić swojego podstawowego zadania. Funkcjonalne to z kolei te, które wzbogacają działanie strony poprzez dopasowanie treści do preferencji użytkownika oraz wprowdzenie dodatkowych funkcji, które bez plików cookie nie byłyby możliwe do zaimplementowania.

Ostatni typ to ciasteczka reklamowe. Ich zadanie jest proste – służą do zbierania informacji marketingowych, dzięki którym reklamy mogą być dopasowywane i wyświetlane na podstawie preferencji i zainteresowań użytkownika.

W jaki sposób są wykorzystywane ciasteczka?

Cookies są przypisane do konkretnej witryny, którą ja utworzyła. Po otwarciu wybranej strony internetowej przeglądarka sprawdza, czy w pamięci znajdują się ciasteczka powiązane z odwiedzanym adresem internetowym. Jeśli takie pliki się znajdą, to następnie ich zawartość jest odczytywana i wykorzystywana w wymaganym celu.

Sposób wykorzystania cookies zależy od charakteru strony, którą odwiedzamy. Nie sposób wypisać tu wszystkich możliwości ich wykorzystania. Przede wszystkim z plików cookies odczytywane są niezbędne informacje, wymagane do prawidłowego działania stron internetowych. Jakie to informacje? To zależy od danej strony internetowej.

W sklepach internetowych ciasteczka pozwalają personalizować wyświetlane produkty, dzięki czemu po obejrzeniu dużej ilości t-shirtów widzimy sugestie kolejnych koszulek w sekcji „Produkty polecane dla Ciebie”. Ciasteczka pozwalają także zachowywać zawartość koszyka po przypadkowym zamknięciu przeglądarki.

Inny sposób to wykorzystywanie cookies na potrzeby reklamodawców. Przeglądasz oferty biur podróży? Pliki cookies to odczytają i na spersonalizowanych reklamach mogą pojawić się atrakcyjne oferty wycieczek. Szukasz nowego smartfona w serwisach aukcyjnych? Możesz mieć pewność, że po przejrzeniu kilkunastu aukcji zaczną pojawiać się na innych stronach reklamy sklepów, oferujących urządzenia mobilne.

Cookies podtrzymują także aktywne sesje logowania, dzięki czemu po ponownym wejściu na stronę nie musimy się w niej jeszcze raz logować. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie, gdyż dzięki temu nie musimy za każdym razem wpisywać swojego hasła.

Czy pliki cookies są bezpieczne?

Ciasteczka mają głównie charakter informacyjny i „statystyczny”. Zebrane w nich dane są w formie tekstowej i nie mają charakteru wykonywalnego – nie mogą być użyte np. do uruchomienia wirusa na naszym komputerze.

Wszystkie dane z plików cookies są odczytywane jedynie przez powiązane z nimi strony internetowe – żaden człowiek nie odczytuje tej zawartości „własnoręcznie”. Cookies nie są również udostępniane z jednej strony do drugiej. Ciasteczka ze strony A nie mogą być odczytane przez stronę B.

Ze względu na to, że pliki cookies zbierają dane na nasz temat, to zgodnie z prawem każda strona musi wyświetlić użytkownikowi informację o ich użyciu – stąd ten komunikat na prawie każdej stronie.

Zdania na temat bezpieczeństwa korzystania z plików cookies są jednak podzielone. Główną kwestią sporną jest podtrzymywanie aktywnych sesji logowania do poczty elektronicznej, portali społecznościowych oraz innych usług internetowych. O ile samo korzystanie z ciasteczek można uznać za znikome zagrożenie to zdecydowanie wzrasta ono w przypadku nieodpowiednio zabezpieczonego komputera. Największe ryzyko pojawia się sytuacji, w której osoba nieupoważniona włamie się do naszego urządzenia lub w jakikolwiek inny sposób uzyska dostęp do naszego systemu operacyjnego. Ryzyko stwarzają również różnego rodzaju złośliwe oprogramowania, które użytkownik może nieświadomie pobrać z Internetu. Przy tego typu zdarzeniach dostęp do naszych automatycznie logujących się usług internetowych może uzyskać osoba nieuprawniona, która na rzecz właściciela konta najprawdopodobniej dopuści się wykonania różnego rodzaju przykrych czynności.
– mówi Damian Gąska, Fundacja Wiedza To bezpieczeństwo.

Podsumowanie

Ciasteczka w przeglądarce internetowej nie są rzeczą, która powinna budzić nasze wielkie obawy. Pliki cookies zbierają, owszem, różnego rodzaju informacje na nasz temat, jednak są to dane przeznaczone jedynie do prawidłowego działania konkretnej strony internetowej oraz powiązanych z nią usług np. w celu wyświetlania odpowiednio dopasowanej do użytkownika zawartości lub zebrania informacji statystycznych.

To dzięki nim sklepy internetowe mogą wyświetlać oferty i produkty, które spełniają indywidualne wymagania lub zapamiętają nasz koszyk mimo zamknięcia przeglądarki. Reklamodawcy mają także możliwość dotarcia do sprecyzowanej grupy użytkowników o konkretnych zainteresowaniach, które są odczytywane z naszych plików cookies.

Ciasteczka nie są jedynie narzędziem dla twórców stron i marketingowców. Stanowią również znaczne ułatwienia dla samego użytkownika - dzięki nim nie musimy za każdym razem logować się w serwisach społecznościowych lub na koncie pocztowym, gdyż odpowiadają one za automatyzację tego procesu poprzez podtrzymanie sesji logowania. Jeśli na stronie można ustawić wersję językową i dostosować opcje wyglądu witryny, to ciasteczka również będą odpowiadać za to, aby zapamiętać te ustawienia i zastosować je po ponownym włączeniu przeglądarki.

Nagromadzenie dużej ilości plików cookies nie powinno w żaden sposób wpłynąć na szybkość działania komputera lub samej przeglądarki internetowej. Są to bardzo małe pliki, których rozmiar jest praktycznie nieistotny w dobie dzisiejszych komputerów. Są jednak sytuacje, kiedy możemy nie chcieć korzystać z plików cookies, np. wtedy, gdy nie interesują nas jakiekolwiek reklamy i nie chcemy „dać się śledzić” przez ciasteczka reklamowe. W takich wypadkach można usuwać pliki cookies.

Jak pozbyć się ciasteczek z przeglądarki internetowej?

Pliki cookie są zwykłymi plikami w przeglądarce, więc bez problemu można je usunąć. Proces ten różni się w zależności od przeglądarki, z której korzystamy. Poniżej podpowiadamy jak je wyczyścić w tych najpopularniejszych.

Google Chrome
Wysuń menu w górnym prawym rogu przeglądarki i wybierz „Ustawienia”. Za pomocą wyszukiwarki znajdź opcję o nazwie „Wyczyść dane przeglądania”.

Kliknij w tę opcję i w nowym oknie odznacz wszystko z listy. Zaznacz jedynie pozycję „Pliki cookie i inne dane witryn”. Następnie kliknij w przycisk „Wyczyść dane przeglądania”.

Mozilla Firefox
Uruchom Firefoksa, a następnie wysuń menu w górnym prawym rogu i wejdź do opcji programu. Gdy wyświetlą się opcję, to z lewego menu bocznego wybierz zakładkę „Prywatność i bezpieczeństwo”.

Na liście dostępnych opcji znajdź odnośnik o nazwie „usuń pojedyncze ciasteczka”. Pojawi się nowe okno usuwania ciasteczek. Wybierz w tym miejscu opcję „Usuń wszystkie”, aby wykasować wszystkie pliki cookies z przeglądarki.

Internet Explorer
Uruchom przeglądarkę Internet Explorer i wysuń menu w górnym prawym rogu. Z rozwijanej listy wybierz „Opcje internetowe”. Otworzy się nowe okno opcji, ustawione na zakładkę „Ogólne”. W tej zakładce na samym dole znajdziesz opcję „Usuń” w sekcji „Historia przeglądania”.

Kliknij tę opcję. Pojawi się nowe okno usuwania danych z przeglądarki. Zaznacz na liście tylko pliki cookies i potwierdź usunięcie danych.

Autorem jest , partner kampanii Potencjalnie nieBezpieczni.