Technologie i brak pracowników. Tego boją się średnie firmy

Przeczytaj także: Polskie startupy, czyli młodość, wykształcenie i duża pewność siebie

Przez nami wyniki EY Growth Barometer. To pierwszy tego rodzaju globalny projekt, który bierze pod lupę opinie 2 340 liderów, którzy zarządzają średnimi firmami w 30 krajach, w tym również w Polsce.

- Średnie firmy to bardzo istotny element współczesnych gospodarek. Są one nie tylko siłą napędową wzrostu gospodarczego na świecie, ale również w znacznej mierze przyczyniają się do sukcesu ekonomicznego, rozwoju przedsiębiorczości i innowacji. W sumie tworzą prawie 45% światowego PKB - mówi Jerzy Buzek, Partner w Dziale Audytu EY.

Na świecie bez spowolnienia

Mimo niepewności geopolitycznej, wśród badanych średnich firm na świecie, nie ma oznak spowolnienia. Ponad ⅓ (34%) przedsiębiorstw tej wielkości planuje w tym roku średnioroczny wzrost na poziomie 6-10%. To znacznie bardziej optymistyczne założenia niż prognozy Banku Światowego, który przewiduje wzrost gospodarczy na poziomie 2,7%. Co więcej, 14% wszystkich badanych firm planuje tegoroczny wzrost na poziomie przekraczającym 16%.

Europa korzysta z nowych szans

Natomiast, aż 89% zarządzających widzi, że dzisiejsza niepewność jest dobrą podstawą do wzrostu.

- W Europie 38% badanych firm planuje swój tegoroczny wzrost na poziomie 6-10%, natomiast, co czwarta oczekuje wzrostu przekraczającego 11% - podkreśla Jerzy Buzek. – Firmy poprawiły swoje wyniki finansowe, korzystają z nowych szans, jakie stwarzają technologie cyfrowe i koncentrują się na znaczeniu innowacji, poszukiwaniu źródeł wzrostu oraz przyciąganiu talentów – dodaje.

Biorąc pod uwagę specyfikę europejskiego rynku i jego wzajemne powiązania między krajami, nie jest zaskoczeniem, że wśród priorytetów służących wzrostowi firm średniej wielkości w regionie, znalazło się wchodzenie na nowe rynki oraz fuzje i przejęcia – oba czynniki wskazał co 5. ankietowany.

– Potwierdzają to wyniki badania EY Atrakcyjność Inwestycyjna Europy, z którego wynika, że większość inwestycji zagranicznych na Starym Kontynencie pochodzi z wewnątrz kontynentu – z Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii – mówi Jerzy Buzek.

Dynamiczny jak brytyjski start-up

Mimo widma Brexitu, brytyjskie start-upy, wykazują największy poziom pewności wśród badanych krajów. 26% z badanych start-upów planuje wzrost na poziomie 11-25%, a 23% przewiduje wzrost przekraczający 26%.
Patrząc na większe rynki, można zauważyć znaczne różnice między Stanami Zjednoczonymi – największą gospodarką świata, gdzie nieco powyżej 1/3 (35%) wszystkich firm planuje umiarkowany wzrost poniżej 5%, a dwoma azjatyckimi tygrysami – Chinami i Indiami, gdzie łącznie 42% przedsiębiorstw przewiduje wzrost 6-10-procentowy. Co więcej, co 4. firma w tych krajach planuje wzrost na poziomie 11-15%.

Główne wyzwania: technologia i brak pracowników

Zdaniem zarządów średnich firm, technologia i talenty to nie tylko dwa największe wyzwania stojące przed nimi, ale równocześnie czynniki, od których zależy ich dalszy, prężny rozwój. Talenty są wymieniane jako główny priorytet przez 23% badanych. Na drugim miejscu znalazła się poprawa działalności operacyjnej z 21% wskazań, na kolejnym ograniczenie biurokracji (12%) i korzystne umowy (8%) w zestawieniu kluczowych kwestii niezbędnych do osiągnięcia wzrostu.

Ponad ¼ badanych (27%) do osiągnięcia celów związanych ze wzrostem przedsiębiorstw planuje zwiększenie stałego zatrudnienia, a dalsze 14% chce zwiększyć liczbę pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin. Podążając za zmieniającymi się trendami na rynku pracy, prawie jedna na pięć firm chce korzystać z wolnych strzelców, aby skorzystać z wyspecjalizowanej wiedzy. Aż 93% zarządów uważa, że za sprawą technologii uda im się pozyskać talenty.

- Najbardziej prężne średnie firmy korzystają z technologii żeby przyciągnąć i utrzymać najlepszych pracowników, przyspieszyć wzrost, poprawić produktywność i zwiększyć zyskowność. Niepewność to nowa normalność. Ryzyka geopolityczne czy bariery handlowe to istotne czynniki, ale mimo to, średnie firmy idą do przodu i zatrudniają – podsumowuje Jerzy Buzek.

Na świecie widać jednak wyraźne różnice w zakresie planów zatrudnienia. Większość firm w Stanach Zjednoczonych (55%) zamierza utrzymać poziom zatrudnienia na obecnym poziomie, w porównaniu z 31% całej próby. Z kolei aż 53% start-upów planuje zwiększyć zatrudnienie pracowników pełnoetatowych. Blisko ¼ wszystkich start-upów chce zatrudnić wolnych strzelców i podwykonawców.

- W Europie firmy z branży motoryzacyjnej (24%), nieruchomości (23%) i handlowej (15%) planują zmniejszenie zatrudnienia. Natomiast w usługach finansowych i sektorze technologicznym odpowiednio 36% i 39% ankietowanych zamierza zwiększyć liczbę etatów – mówi Jerzy Buzek.

Roboty nie zastąpią talentów

Jak wynika z badania EY Growth Barometer, zaledwie 6% badanych stosuje Zrobotyzowaną Automatyzację Procesów (Robotic Process Automation - RPA) w niektórych obszarach. Zdaniem 15% wdrożenie automatyzacji i robotyzacji będzie skutkowało 10-procentowym zmniejszeniem liczby miejsc pracy. To pokazuje, że zarządzający firmami średniej wielkości planują częściowe wdrożenie tych rozwiązań, które pozwolą na wyręczenie ludzi przy wykonywaniu rutynowych czynności, ale ma to być pomoc dla pracowników a nie zastępstwo za nich.

Czynniki ryzyka

Co 5. badany wskazał rosnącą konkurencję, jako główne zagrożenie dla planów wzrostu. Na drugim miejscu znalazła się geopolityczna niestabilność (17%) oraz koszt i dostępność finansowania (12%). Te ryzyka były wymieniane znacznie częściej niż rosnące stopy procentowe (8%), zmienność kursów walut (8%) i surowców (6%). Członkowie zarządów dwa razy częściej wymieniali konkurencję niż ryzyko spowolnienia światowego wzrostu.

Przedsiębiorca Roku

W badaniu EY Growth Barometer wzięło udział także 220 przedsiębiorców biorących udział w programie EY Przedsiębiorca Roku. Po ponad 30 latach lokalne edycje konkursu odbywają się w ponad 60 krajach i 145 miastach na całym świecie. Biorą w nich udział przedsiębiorcy, którzy dynamicznie się rozwijają. Zakładają oni wyższe stopy wzrostu niż średnia. Jedna na pięć ankietowanych firm planuje, że będzie on na poziomie 6-10%, kolejne 20% przewiduje 11-15%, tyle samo twierdzi, że będzie to 16-25%. Kolejna grupa przewiduje wzrost wyższy niż 26%. Prawie 2/3 ankietowanych (61%) planuje zwiększenie zatrudnienia stałych pracowników, a 9% freelancerów.

O badaniu:
EY Growth Barometer to pierwsza edycja badania przygotowanego wspólnie z Euromoney Institutional Investor na grupie 2 340 członków zarządów – w tym 60% prezesów, założycieli i dyrektorów zarządzających w przedsiębiorstwach z 30 krajów, z firm o przychodach na poziomie 1mln-3 mld USD. Część badanych stanowili uczestnicy programu EY Przedsiębiorca Roku. Badanie zostało przeprowadzone między 31 marca a 12 maja 2017 roku.