Globalne zagrożenia 2018. Przed nami rok większej niepewności

Przeczytaj także: Migracje ludności groźniejsze niż klęski żywiołowe?

Sytuacja geopolityczna jest dziś co najmniej delikatna, a pesymistyczne przewidywania co do jej rozwoju nie pozostają obojętne dla opinii ekspertów, którzy w znakomitej większości (93%) spodziewają się wzrostu występowania konfliktów politycznych i gospodarczych, a 80% z nich mówi wręcz o zagrożeniu wojną z udziałem głównych światowych mocarstw.

Za najbardziej istotny problem, podobnie zresztą jak w minionym roku, uznano kwestie środowiskowe. Ekspertów poproszono o wskazanie priorytetów (pod względem prawdopodobieństwa i konsekwencji wystąpienia) dla pięciu największych zagrożeń, w tym ekstremalnych warunków pogodowych; utraty różnorodności biologicznej i załamania się ekosystemu; klęsk żywiołowych; katastrof ekologicznych spowodowanych przez człowieka oraz zmian klimatycznych. Wszystkie z nich uplasowały się na wysokich pozycjach w obu rankingach, ale największe znaczenie przypisano ekstremalnym zjawiskom pogodowym.

Zagrożenia cybernetyczne stają się coraz ważniejsze - cyberataki na dużą skalę zajmują obecnie trzecie miejsce pod względem prawdopodobieństwa wystąpienia, natomiast rosnąca zależność od technologii jest drugim najbardziej znaczącym czynnikiem kształtującym globalny krajobraz ryzyk w ciągu najbliższych 10 lat.

Ryzyka ekonomiczne nie zdominowały tegorocznego raportu, jednakże eksperci obawiają się, że poprawa globalnych stóp wzrostu PKB może prowadzić do zagrożeń strukturalnych w światowych systemach gospodarczych i finansowych. Nierówności zajmują trzecie miejsce wśród kluczowych ryzyk, a najczęściej wymienianym powiązaniem są niekorzystne konsekwencje postępu technologicznego i wysokiego bezrobocia lub niepełnego zatrudnienia.

Artur Grześkowiak - Prezes Marsh Polska podsumowuje:

„Tegoroczny raport dostarcza wielu informacji na temat dynamicznych zmian technologicznych i jednocześnie niepewności w sferze politycznej i geopolitycznej. Wskazuje również na trudności związane z nadążaniem za przyspieszającym tempem zmian. Rozwój technologiczny i upolitycznienie wielu obszarów potwierdzają, że istnieje potrzeba przewidywania zjawisk w szerokim zakresie - od praktyk biznesowych po globalne relacje pomiędzy państwami.

Ataki cybernetyczne wpływają na reputację przedsiębiorstw oraz osób odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem w firmach. Konflikty geopolityczne przyczyniają się do wzrostu skali ich występowania. Ponadto, prawdopodobieństwo wystąpienia ataku cybernetycznego rośnie wraz ze wzrostem zależności firm od nowoczesnych technologii. Świadomość w zakresie zarządzania ryzykiem cybernetycznym w przedsiębiorstwach wzrasta, jednak cyber bezpieczeństwo wymaga ścisłej współpracy rządu z biznesem i ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania tym zagrożeniom.

W obliczu tych zmian może okazać się, że firmy będą potrzebować nowego podejścia do identyfikacji ryzyka i ustalania priorytetów, które powinny opierać się na gruntownej analizie zjawisk rynkowych i pozarynkowych w celu skuteczniejszego przewidywania i rozpoznania możliwości wystąpienia konkretnych zjawisk w przyszłości.”

W tegorocznej edycji Global Risks Report 2018 zostało także przedstawionych 10 scenariuszy, które stanowią punkt wyjścia do oceny potencjalnych zagrożeń w środowisku biznesowym:

• Kryzys handlu: Wojny handlowe rosną w siłę.
• Ponure żniwa: Klęski dotykające w tym samym czasie różne tereny zaopatrujące w żywność całe regiony, zagrażają stabilności globalnego systemu zaopatrzenia.
• Splątana sieć: Rozprzestrzeniająca się sztuczna inteligencja zagraża wydajności Internetu.
• Kryzys handlu: Wojny handlowe rosną w siłę, co sprawia, że światowym organizacjom coraz trudniej jest odpowiednio i szybko reagować.
• Wyłom w demokracji: Nowe fale populizmu zagrażają porządkowi społecznemu w dojrzałych demokracjach.
• Całkowite wyniszczenie: Drony sterowane sztuczną inteligencją pilotują kutry rybackie zajmujące się nielegalnymi połowami na niekontrolowaną skalę.
• Chaos gospodarczy: Kolejny kryzys finansowy narusza stabilność polityczną i wywołuje chaos.
• Pogłębiające się nierówności: Bioinżynieria i substancje wzmacniające funkcje poznawcze tworzą przepaść pomiędzy „posiadającymi” i „nieposiadającymi”.
• Brak jasnych reguł gry: Konflikty pomiędzy państwami mogą nasilać się w nieprzewidziany sposób, w związku z brakiem uzgodnionych zasad cyberwojennych.
• Tożsamość geopolityczna: W obliczu zmian geopolitycznych tożsamość narodowa staje się coraz większym źródłem napięć wokół spornych granic.
• Odgrodzenie: Cyberataki, protekcjonizm gospodarczy i rozbieżności regulacyjne prowadzą do zjawiska bałkanizacji Internetu.

O raporcie
Global Risks Report 2018 powstał we współpracy ze Światowym Forum Ekonomicznym. Partnerami Strategicznymi Raportu są: Marsh & McLennan Companies oraz Zurich Insurance Group, a w gronie doradców znaleźli się: Oxford Martin School (Uniwersytet w Oxfordzie), Uniwersytet w Singapurze oraz the Wharton Risk Management and Decision Processes Center (Uniwersytet w Pensylwanii).