Tydzień 18/2006 (01-07.05.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 17/2006 (24-30.04.2006)

• W roku 2000 Stany Zjednoczone wprowadziły tzw. antydumpingową poprawkę Byrda, którą WTO uznała za sprzeczną z regułami światowego handlu. Na mocy tej poprawki USA same nakładają wysokie cła na towary, których ceny uważają za zbyt niskie. Uzyskane środki są kierowane dla wspierania amerykańskich eksporterów. Tak dodatkowe cła, jak i subsydia dla eksporterów (przedłużone teraz o dwa lata) deformują światowy rynek. Mimo, że na początku 2006 roku zablokowano tę ustawę, to jednak eksporterzy korzystają dalej z dotacji. Unia z tego tytułu uzyskała prawo nałożenia na USA sankcji finansowych. Wprowadziła więc cła na towary z USA (m.in. odzież, tekstylia, maszyny, produkty z papieru, kukurydzę).
• Według Eurostatu inflacja w strefie euro wzrosła w kwietniu do 2,4% r/r. (w marcu była na poziomie 2,2% r/r).
• Zmiany podatków w Niemczech. Od 1 stycznia 2006 roku osoby, których roczne zarobki przekroczą 250 000 euro będą płaciły podatek dochodowy wyższy o trzy punkty procentowe (wzrost z 42% do 45%. W 2008 roku będzie wprowadzony nowy system opodatkowania dochodów firm. Planuje się obniżenie podatków lokalnych dla firm z 25 do 16 procent. Jest to element planowanej reformy podatkowej. Całe obciążenie podatkowe ma spaść z 39 obecnie do 30 proc. - łącznie z tzw. podatkiem przemysłowym (Gewerbesteuer). By zachęcić któregoś z rodziców do opieki nad nowonarodzonym dzieckiem wprowadza się z dniem 1 stycznia 2007 r. wypłacany przez dwanaście miesięcy od urodzenia dziecka dodatek. Jego wysokość ma stanowić 67% dotychczasowego wynagrodzenia jednego z rodziców, lecz nie może jednak przekraczać kwoty 1800 euro. Okres jego wypłacania zasiłku może być przedłużony o dwa miesiące, jeśli także drugi rodzic zdecyduje się na opiekę nad dzieckiem.
• Według Federalnego Urzędu Pracy bezrobocie w Niemczech w kwietniu spadło do 11,3% z 11,4% w marcu.
• Najnowsze dane wskazują, że w 2005 roku Francji udało się obniżyć poziom deficytu budżetowego do 2,9%, czyli poniżej limitu 3%. W całej strefie euro ten wskaźnik wynosi 2,3%. Wzrósł też do 67% PKB poziom francuskiego długu publicznego (górny poziom w strefie euro wynosi 60% PKB). W 2005 roku wzrost gospodarczy był na poziomie 1,5%. Poziom bezrobocia jest w dalszym ciągu na poziomie 9,5%, lecz bezrobocie wśród młodzieży wynosi ok. 23%. Rozwój francuskiej gospodarki hamuje dziś opiekuńczy charakter państwa, wysoki poziom wynagrodzeń i emerytur oraz osłon socjalnych.
• Komisja Europejska wszczęła procedurę karną przeciwko rządowi w Madrycie za przyjęcia niezgodnych z unijnym prawem dekretów mających na celu uniemożliwienia przejęcia przez niemiecki E.ON hiszpańskiego producenta energii elektrycznej Endesy. Madryt przyjął dekret o kontroli sektora energetycznego, który Komisja Europejska uznała za protekcjonistyczny. Dekret ten przyznaje narodowemu urzędowi regulacji sektora energetycznego prawo skontrolowania każdej operacji, która dotyczy sprzedaży co najmniej 10% akcji przedsiębiorstw tego sektora. Celem dekretu jest ochrona "interesu publicznego" przed "poważnym zagrożeniem". Jak wiadomo Komisja Europejska wyraziła zgodę na zakupienie przez E.ON hiszpańskiej Edesy. Ta dyscyplinująca procedura może zakończyć się nałożeniem kary finansowej na hiszpański rząd.
• Komisja Europejska oskarża też Francję o protekcjonizm w sektorze energetycznym. Paryż przeszkadza w przejęciu belgijsko-francuskiego Suezu przez włoski Enel, faworyzując przejęcie Suezu przez francuski Gaz de France.
• Prawie 53% Duńczyków popiera przystąpienie do strefy euro, W referendum w 2000 roku za przyjęciem unijnej waluty było 47% głosujących. Dania spełnia wszystkie gospodarcze kryteria wstąpienia do strefy euro.
• W okolicy Sankt Petersburga japoński Nissan wybuduje fabrykę samochodów.
• Koncern Fiata jest zadłużony na 18 mld euro. Przez cztery lata do 2004 włącznie przynosił poważne straty. W 2005 osiągnął 1,4 mld czystego zysku. Jest szansa, że w tym roku może być jeszcze lepiej.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

OFENSYWA REALIZOWANA PRZEZ GAZPROM TO TYLKO WIELKI BIZNES CZY TAKŻE WAŻNY ELEMENT ROSYJSKIEJ POLITYKI

To oczywiste, że w stosunkach międzynarodowych kraje wywierają presję na innych tymi atutami, którymi realnie dysponują i które mogą być skuteczne. Nie jest też żadnym odkryciem, że w światowej polityce większą rolę odgrywają dziś atuty gospodarcze, niż militarne. Taką presję gospodarczą na innych wywierają czołowe gospodarczo kraje świata, a także ci, którzy mają przewagę w dziedzinach powszechnie uznawanych za strategiczne. Nic dziwnego, że inni starają się przeciwstawić tym działaniom, lub czynią wiele, by skuteczność tych nacisków zmniejszyć. Obszarem „szczególnej troski” współczesnych rządów jest obecnie rynek surowców energetycznych. Stabilizacja cen i niezawodność ich dostaw to w tym zakresie główne zadanie rządzących.

Rosja posiada największe w świecie złoża gazu, a eksploatuje je Gazprom - piąty co do wartości koncern świata. Na potrzeby innych krajów (Unii Europejskiej i WNP) przeznacza obecnie 39,8% swojego rocznego wydobycia (215 mld m sześciennych rocznie). Udział rosyjskiego gazu w zaspokojeniu potrzeb unijnych wynosi dziś ok. 25%, a w poszczególnych europejskich krajach jest następujący: Słowacja (100%), Austria (63%), Polska (51%), Białoruś (55%), Niemcy (33%), Ukraina (30%), Francja (27%), Włochy (27%).

Po ostatnim okresie ostrych wypowiedzi, a nawet gróźb tak ze strony Gazpromu jak i rządów krajów unijnych następuje obecnie stan poszukiwania realnych rozwiązań, kształtuje się też nowy układ sił na tym rynku. Rosja coraz bardziej zdecydowanie wchodzi kapitałowo w firmy energetyczne w całej Europie. Kluczem do realizacji tych zamierzeń i uzyskania większych wpływów w Europie jest związanie się z Niemcami w rozwiązywaniu przyszłościowych problemów energetycznych. Najnowsze decyzje w tym zakresie dotyczą następujących transakcji:

Wintershaal (należy do BASF) przejął udziały w polach gazowych Jużno-Ruskoje, które należą do Gazpromu, a w zamian

Gazprom dostanie dodatkowe 14% udziałów w firmie Wingas (to j.v. Gazpromu z Winterhaalem w którym ma już 35% udziałów),

Winterhaal to jeden z największych hurtowych sprzedawców gazu w Niemczech, ale sprzedaje go też do Belgii i Wielkiej Brytanii, a ma zamiary zająć jedno z czołowych miejsc w tej grupie firm w Europie. Gazprom ma już w spółce z Wintershaalem połowę udziałów w Erdgas Handelshaus GmbH, ma też udziały w Werbundnetz Gas AG i Erdgas mobil GmbH. W Niemczech działa taż ZGG GmbH-to niemiecka spółka Gazpromu, która sprzedaje rosyjski gaz w Europie i zarządza udziałami Gazpromu w Gas AG (to drugi co do wielkości importer gazu w Niemczech).

Gazprom dostarcza gaz dla francuskiego giganta GdF (obecnie zaspokaja 20% jego potrzeb lecz ten wskaźnik w prognozach eksperckich ma w przyszłości wzrosnąć dwukrotnie). Rosjanie zamierzają też zakupić brytyjską Centricę (dystrybutor i właściciel magazynów gazu). Trwają rozmowy Gazpromu z niemieckim E.ON, który zamierza przekazać Rosjanom swoje udziały w węgierskich spółkach energetycznych. Podobne rozmowy trwają we Włoszech. A więc ofensywa trwa. Trudno jednak uważać, że ma ona tylko cel biznesowy. Zobaczymy, jak ta wyjątkowa pozycja będzie wykorzystana na innych płaszczyznach niż biznesowa.