Fuzje i przejęcia w Polsce w I kw. 2018 r.

Przeczytaj także: Fuzje i przejęcia. Polska liderem regionu

Jak już wspomniano we wstępie największą transakcją, do jakiej doszło w I kwartale bieżącego roku było przejęcie 100% akcji stołecznego dewelopera Robyg przez Bricks Acquisition, podmiot zależny Goldman Sachs. Przeszło 98-procentowy pakiet nabyto w drodze wezwania, a pozostałe akcje przejęte zostały w rezultacie wykupu przymusowego. Cena nabycia pakietu papierów wartościowych wyniosła ok. 1,16 mld PLN. Goldman Sachs deklaruje chęć długoterminowej współpracy z polskim deweloperem w charakterze inwestora strategicznego.

"Obecnie na polskim rynku deweloperskim obserwujemy kontynuację procesów konsolidacyjnych. Na przestrzeni ostatnich trzech lat właścicieli zmieniły m.in. Budlex, Monday Development, mLokum oraz Eurostyl. Pomimo większej aktywności na rynku M&A, polska branża deweloperów mieszkaniowych pozostaje mocno rozdrobniona. Potencjału do kontynuacji procesów konsolidacyjnych w branży należy upatrywać w nasilającej się konkurencji na rynku gruntów oraz rosnących kosztach realizacji inwestycji deweloperskich. Ponadto, w bliskiej przyszłości duże znaczenie dla rynku deweloperskiego może mieć ewentualna podwyżka stóp procentowych. W związku ze zmieniającym się otoczeniem rynkowym należy przewidywać, że na przestrzeni 2-3 lat możemy być świadkami kolejnych transakcji w branży deweloperskiej”– powiedział Jan Gaj, Manager w Navigator Capital Group.

Pierwsze trzy miesiące br. zaowocowały również kilkoma interesującymi przejęciami firm zagranicznych przez rodzime przedsiębiorstwa. Szczególnego podkreślenia wymagają dwa przejęcia strategiczne, które dały krajowym przedsiębiorstwom produkcyjnym dostęp zarówno do nowych segmentów rynku, jak i znacznie szerszej bazy klientów. Mowa tu o przejęciu przez PZL Sędziszów pakietu większościowego w czeskiej spółce Böhm Plast-Technik oraz nabyciu przez Nowy Styl udziału większościowego Stylis Dubai ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

"Wiele polskich firm rodzinnych osiągnęło dojrzałość i świadomie realizuje strategię rozwoju zagranicznego. W przypadku Nowego Stylu przejęcie Stylis Dubai jest kolejną z rzędu transakcją zagraniczną. Krośnieński producent mebli zainwestował wcześniej w spółki w Niemczech, Szwajcarii oraz Turcji. Nowy Styl prowadzi sprzedaż w ponad 60 krajach świata będąc czwartym największym producentem mebli biurowych w Europie. Przejęcia zagraniczne niosą ze sobą wiele korzyści: dają efekty synergii, otwierają dostęp do nowych rynków, pozwalają na przejęcie kontaktów handlowych oraz bazy klientów. Fakt, że polscy przedsiębiorcy decydują się na przejmowanie zagranicznych jednostek biznesowych świadczy o dużych ambicjach i konkurencyjności krajowych firm.” – ocenia Karol Szykowny, Dyrektor w Navigator Capital Group.

Jednocześnie spółki wspomagane przez Fundusze PE znalazły się w centrum zainteresowania, pobudzając tym samym gospodarczy krwiobieg. Fundusze PE są obecne w każdej dziedzinie polskiej gospodarki - w ich portfelach przeważają spółki z branży Media/IT/Telecom, a w dalszej kolejności, z branży detalicznej i przemysłowej.

Największą grupę sprzedających w 1Q 2018 stanowili inwestorzy prywatni, którzy odpowiadali za większość transakcji. Po stronie kupującej najbardziej aktywne były podmioty z branży Media/IT/Telecom – 20%, fundusze PE/VC – 12% oraz firmy usługowe, świadczące usługi inne niż finansowe – 12%.

WYBRANE TRANSAKCJE W IV KW. 2017 R.

(28 stycznia) Food Care, właściciel marek Frugo i Black, wzbogacił swój portfel marek napojów o Wody Mineralne Ostromecko. Food Care jest liderem branży FMCG na rynku
polskim. Wiesław Włodarski, właściciel podmiotu przejmującego, od dłuższego czasu był zainteresowany zakupem marki wody mineralnej. Potencjał przychodowy Ostromecka ocenia na ok. 500 mln PLN rocznie. Rynek wód mineralnych w Polsce znajduje się obecnie w tendencji wzrostowej. W roku 2017 byliśmy świadkami dwóch podobnych transakcji: przejęcia Kingi Pienińskiej przez OSHEE oraz bułgarskiego Aquarexu przez Maspex Wadowice.

(23 lutego) Fundusz private equity zarządzany przez TFI Capital Partners wzbogacił swój portfel o siec handlowa Piotr i Paweł. Transakcja ma dać przejmowanej spółce stabilizacje
finansowa oraz wspomóc ja w dalszym poszukiwaniu inwestora strategicznego. TFI Capital Partners ocenia, ze siec sklepów Piotr i Paweł licząca 145 obiektów w największych miastach Polski jest atrakcyjna ze względu na unikatowy charakter marki oraz liczna grupę wiernych klientów. Inwestor widzi potencjał wzrostu sieci oraz wierzy w jej atrakcyjność dla inwestorów strategicznych. Na początku roku spółka miała problem z utrzymaniem odpowiedniego poziomu kapitału obrotowego oraz zapewnieniem dostaw. Pozyskanie
inwestora strategicznego ma dać szanse na dalszy rozwój podmiotu.

KOMENTARZE EKSPERTÓW

Alicja Kukla-Kowalska,Key Account Manager z FORDATA
Zgodnie z naszym przewidywaniem rynek M&A w Polsce w 1 kwartale 2018 roku rozwijał się nadal stabilnie, choć nastąpiło lekkie spowolnienie - odnotowaliśmy w sumie 50 transakcji (spadek o 15% w stosunku do 4Q 2017 i o 6% w porównaniu do 1Q 2017). Wartości transakcji były mniejsze, aniżeli te w końcówce roku – dominowały deale małe i średnie. W najbliższych miesiącach przewiduje się wzmożoną aktywność, głównie w średnim segmencie rynku tj. 50 -200 mln euro ze względu na podaż ciekawych spółek, mniejsza konkurencje o te aktywa, w rezultacie relatywnie atrakcyjne wyceny.

Czas na fundusze Private Equity

Spółki wspomagane przez Fundusze PE rozwijają skrzydła, pobudzając tym samym gospodarczy krwiobieg. W chwili obecnej obserwujemy większą ilość transakcji powyżej 250 mln euro. Fundusze PE są obecne w każdej dziedzinie polskiej gospodarki - w ich portfelach przeważają spółki z branży Media/IT/Telecom, a w dalszej kolejności, z branży detalicznej i przemysłowej. Pomimo dużej aktywności w ubiegłym roku, wiele funduszy nie poprzestaje na zakupach i będzie kontynuować przejęcia w roku 2018. Przykładem są Mid Europa Partners, który planuje kolejne transakcje zakupowe w Polsce i w regionie CEE oraz Enterprise Investors, który połowę środków z zebranego we wrześniu ubiegłego roku funduszu - 498 mln euro, planuje przeznaczyć na inwestycje w Polsce. Z kolei fundusz Advent International wraz ze współinwestorem ogłosił wezwanie na 100% akcji Integer.pl S.A. i InPost S.A.

Prywatni przedsiębiorcy dominują

Blisko 3/4 sprzedających stanowili inwestorzy prywatni (71%), co świadczy o dużej atrakcyjności polskich spółek z sektora MSP. Warta odnotowania transakcja jest pozyskanie przez sieć handlową Piotr i Paweł inwestora finansowego w postaci funduszy zarządzanych przez TFI Capital Partners. Najwięcej transakcji miało miejsce w branży Media/IT/Telecom – 26%. Po stronie kupującej dominują spółki z branży Media/IT/Telecom (20%) oraz fundusze PE/VC – 12%.

Niewielkie zaangażowanie zagranicznych inwestorów

W 1 kwartale dominowały transakcje zawierane pomiędzy polskimi podmiotami. Polskie spółki stanowiły 74% kupujących i aż 80% sprzedających. Zaangażowanie podmiotów zagranicznych po stronie kupujących utrzymuje się na stabilnym poziomie 26% (spadek o 6% o w stosunku do 4 kw. ubiegłego roku). W tej grupie wciąż dominują spółki europejskie, choć dwa podmioty są z USA. Warta odnotowania transakcja jest sprzedaż 60% udziałów firmy rodzinnej Tasomix na rzecz holenderskiej spółki ForFarmers N.V.. Zawarcie transakcji dla ForFarmers oznacza joint venture z Tasomixem. Due diligence zostało zorganizowane z wykorzystaniem technologii Virtual Data Room dostarczanej przez FORDATA.

Polska jednym z najatrakcyjniejszych rynków w regionie CEE na rynku M&A w 2018 roku!

Jak podała kancelaria prawna Wolf Theiss - Polska została uznana za jeden z najatrakcyjniejszych miejsc (zaraz po Austrii i Czechach) w regionie Europy Środkowo-Wschodniej na rynku fuzji i przejęć w 2018 r. w sektorach technologii oraz Media/IT/Telecom, bankowości i usług finansowych oraz energetyki. Przewiduje się znaczne zainteresowanie spółkami technologicznymi, co nas nie dziwi, z uwagi na wysokiej klasy specjalistów w Polsce. Upatruje się również szans inwestycyjnych na rynku usług finansowych, w wyniku Brexit - Polska stała się wiodącym kandydatem na przejęcie inwestorów opuszczających Londyn.

Z ogólnodostępnych danych wynika, ze w 1Q roku 2018 aż 46 % transakcji zostało zorganizowanych z użyciem systemu Virtual Data Room, co jest największym jak dotąd odnotowanym przez nas wynikiem.

Karol Szykowny, Dyrektor Navigator Capital
W I kwartale 2018 r., odnotowano na polskim rynku 50 transakcji fuzji i przejęć. To o 3 mniej niż w analogicznym okresie w roku 2017.

Największa transakcja minionego kwartału było przejecie 98% akcji warszawskiego dewelopera Robyg S.A. przez Bricks Acquisitions, spółkę z grupy Goldman Sachs. w drodze wezwania. W dalszym kroku podmiot dokonał przymusowego wykupu pozostałych 2% akcji obejmując tym samym 100% udziałów w spółce. Cena nabycia pakietu papierów wartościowych wyniosła ok. 1,15 mld PLN. Transakcja ma na celu zapewnienie długoterminowej współpracy pomiędzy deweloperem, a inwestorem strategicznym. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy polski rynek deweloperski ulega konsolidacji. W 2017 roku doszło do kilku ciekawych przejęć. W drugim kwartale doszło do przejecia mLocum przez Archicom oraz Euro Stylu przez Dom Development. Następnie byliśmy świadkami sprzedaży pakietu większościowego akcji LC Corp. przez podmioty związane z Leszkiem Czarneckim grupie inwestorów finansowych. W październiku notowana na polskiej giełdzie spółka Gri_n Premium została nabyta przez brytyjską firmę Globalworth zajmującą się inwestycjami w nieruchomości.

W I kwartale 2018 obserwowaliśmy kilka ciekawych przejęć zagranicznych. PZL Sędziszów, krajowy producent filtrów samochodowych, przejął pakiet większościowy w spółce Böhm Plast-Technik specjalizującej się we wtryskiwaniu części technicznych dla branży motoryzacyjnej. Brainly, polski start-up tworzący platformę służącą do wspólnej nauki, dokonał kolejnego po Open Study przejęcia. Tym razem rozszerzył swoją ofertę o funkcjonalność uzyskiwania odpowiedzi na postawione przez uczniów pytania z w formie kilkuminutowych filmów, dostarczana przez amerykański start-up Bask. Nowy Styl, krajowy producent mebli biurowych i hotelowych, nabył pakiet większościowy w swoim dotychczasowym partnerze na rynku dalekowschodnim Stylis Dubai. Transakcja ma wzmocnić pozycje polskiego producenta na rynkach Bliskiego Wschodu oraz ułatwić mu pozyskiwanie nowych klientów.

Swoja aktywność na rynku polskim podtrzymują fundusze Private Equity/Venture Capital. Abris Capital przejął od funduszu MBO Avallon spółkę Velvet Care, widząc w niej duży potencjał do zbudowania pozycji lidera na rynku CEE w branży papierowych produktów higienicznych. TFI Capital Partners zdecydował się na wsparcie sieci handlowej Piotr i Paweł, borykającej się z problemami z warunkami handlowymi w związku z presja narzucana przez największe sieci dyskontów. Private Venture Partners (PVP) przejęli pakiet większościowy Avenir Medical, właściciela sieci i sklepu internetowego Twoje Soczewki.

Duże znaczenie na krajowym rynku fuzji i przejęć w ubiegłym kwartale miał sektor mediów, IT i telekomunikacji. Polskie przedsiębiorstwa z sektora nowych technologii rozwijają się dynamicznie. Tomasz Pruszczyński wraz z funduszem 21 Partners przejął pakiet większościowy akcji dostawcy usług e-mail marketingu - Sarę, dążąc do objęcia całkowitej kontroli nad spółka. Grupa Pracuj zainwestowała w szkołę programowania Coders Lab, nabywając pakiet mniejszościowy, co tym samym wzmocni jej potencjał budowania cross-sellingu usług rekrutacyjnych i szkoleniowych. Polskie ePłatnosci przejęły PayLane, gdańskiego operatora płatności internetowych, zyskując tym samym dostęp do platformy przetwarzającej transakcje on-line oraz pierwsza w portfelu usługę internetowa.

Jeżeli chodzi o strukturę transakcji, najwięcej zmian właścicielskich odnotowano wśród spółek z branży Media/IT/Telecom – 26% oraz biotechnologicznej i ochrony zdrowia - 14%. Wśród podmiotów kupujących dominowały firmy z branży Media/IT/Telecom – 20% oraz fundusze Private Equity/Venture Capital - 12%. 71% sprzedających stanowili inwestorzy prywatni. Druga najczęściej zbywającą swoje udziały grupa były Fundusze Private Equity/Venture Capital – 11%.

W I kwartale 2018 nastroje na polskiej giełdzie uległy ochłodzeniu. W pierwszych miesiącach 2018 roku wartość indeksu WIG spadła o około 10%. Pomimo relatywnych spadków, WIG osiągnął 23 stycznia 2018 roku największy historycznie poziom 67 933,05 pkt. Najsilniej wśród spółek notowanych na GPW wzrosły notowania akcji CD Projekt S.A. - o około 13%.

Polska waluta zachowuje się niejednoznacznie wobec dominujących walut świata. Od początku roku złoty osłabił się w stosunku do euro o ok. 0,71%. Kurs złotówki do dolara umocnił się ciągu ostatnich trzech miesięcy o około 1,86%.