Wakacje 2018: Turcja spada, Grecja odbija

Przeczytaj także: Wakacje 2018: co mogą zmienić wybory w Turcji?

Raczej plus: Polska liderem wzrostu gospodarczego w UE w pierwszym kwartale tego roku

30 maja poznaliśmy już dynamiki wzrostu PKB za pierwszy kwartał 2018 roku w niemal wszystkich krajach UE, oprócz trzech kojarzonych często z rajami podatkowymi (przygotowanie wyliczeń trwa tam dłużej), czyli Irlandii, Luxemburga i Malty oraz trapionej kryzysem Grecji. W naszym kraju dynamika wzrostu wyniosła o 0,1 procent więcej niż podano wstępnie, czyli 5,2 procent. Kolejne na unijnej liście są Słowenia – 4,6 procent oraz Czechy i Węgry – po 4,4 procent. Jak już zaznaczano wielokrotnie dynamika PKB ma jedynie pośredni wpływ na koniunkturę w branży turystycznej, czyli poprzez dynamikę wzrostu realnych dochodów gospodarstw domowych oraz poprzez ewentualną zmianę nastrojów konsumenckich.

Te drugie uległy ostatnio nawet dość istotnemu osłabieniu w obszarze nie tyle własnych gospodarstw domowych, ile w słabszym postrzeganiu właśnie ogólnych perspektyw gospodarczych kraju. Wydaje się to nieco dziwne, ale jak to już wielokrotnie zaznaczano ludzie nie reagują na obiektywną rzeczywistość, ale na jej subiektywne postrzeganie. Z tym niestety jest trochę gorzej w czym dużym stopniu winni są, mówiąc delikatnie niezbyt skuteczni propagandziści rządowi, którzy nawet w teoretycznie bardzo sprzyjającym otoczeniu makroekonomicznym nie bardzo potrafią się odnaleźć.

W ten sposób nawet najbardziej optymistyczne wieści gospodarcze nie mają pozytywnego przełożenia na ogólne nastroje konsumenckie (postrzeganie perspektyw kraju i gospodarki), a sytuację częściowo ratują coraz szybciej rosnące (realnie i nominalnie) wynagrodzenia, co utrzymuje indywidualny składnik nastrojów (własne gospodarstwa domowe) na nadal przyzwoitym poziomie.

Nieco niepokojące wieści z Zachodniej Europy

Z bardzo dobrym rozwojem państw naszego regionu nieco kontrastuje spowolnienie w euro strefie, gdzie wzrost obniżył się z 2,8 do 2,5 procent, w tym w Niemczech z 2,9 do 2,3, a we Francji z 2,8 do 2,2 procent. Lepiej w tym kwartale wypadły USA, w których wzrost przyspieszył z 2,6 do2,8 procent. Generalnie rzecz biorąc słabszy wzrost u naszych sąsiadów może ujemnie wpłynąć i na nasze tempo rozwoju, choć akurat na branżę turystyki zorganizowanej większy wpływ mogą wywierać zmiany natężenia konkurencji tanich linii (LCC), gdyż mogą one w naszym rejonie szukać częściowej rekompensaty dla słabszej koniunktury na zasadniczym dla nich lotniczym rynku paneuropejskim.

II. Istotne kwestie z zakresu cen imprez turystycznych

1. Podobnie jak przed rokiem stosujemy w raportach wizualizację omawianej tematyki cen imprez turystycznych w postaci mapek, które w naszej intencji mają pomóc w szybszym zorientowaniu się w ogólnej sytuacji. Począwszy od 22 stycznia zestawienia obejmują jedynie sezon lato 2018, podczas gdy wcześniej były one sporządzane naprzemiennie dla zimy i lata.

2. Niniejsze zestawienie obejmuje po raz dwudziesty czwarty w sezonie i osiemnasty w tym roku kalendarzowym porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2018 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (06.08-12.08 2018). Ceny zostały zebrane 31 maja i porównane z cenami zebranymi 25 maja, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi 1 czerwca 2017.

Należy zaznaczyć, że przedstawione bieżące porównania i zestawienia są dostatecznie reprezentatywne gdyż bierze w nich udział prawie 3680 hoteli (w pierwszym i drugim zestawieniu było to jedynie 2530 i 1480 hoteli) i występują w nich pełne oferty wszystkich kluczowych dla polskiego rynku touroperatorów.

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 6 i 12 sierpnia, średnie ceny wzrosły o 2 złote (poprzednio spadły o 11 złotych, wcześniej wzrosły o 26 złotych i spadły o 6 złotych, a jeszcze wcześniej wzrosły o 57 i 37 złotych). Największe zwyżki cen w ostatnim tygodniu zanotowano na Gran Canarii – o średnio 118 złotych oraz ponownie w Maroku i na Teneryfie – o średnio 54 i 41 złotych. Największe zniżki średnich cen miały miejsce na Malcie – o średnio 97 złotych oraz na Cyprze i Majorce – o 92 i 76 złotych. W tym samym czasie przed rokiem oraz przed dwoma laty średnie ceny wycieczek odpowiednio spadły o 13 i wzrosły również o 13 złotych.

Zmiany średnich cen jakie miały miejsce w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach obrazuje załączona mapka, a ich przebieg w tym sezonie na najważniejszych kierunkach przedstawiony jest na zamieszczonym poniżej wykresie.


Wykres obejmuje przebieg zmian cen na pięciu najważniejszych kierunkach w polskiej letniej turystyce wyjazdowej, które są też często przedstawiane w kontekstach sprzedażowych na wykresach bazujących na danych Wakacji.pl.

Miniony tydzień przyniósł wyższe od przeciętnej (czyli od 2 złotych) wzrosty średnich cen wycieczek na Wyspy Kanaryjskie i do Egiptu (o 46 i 21 złotych), bliskie przeciętnemu na kierunkach greckich (wzrost o 5 złotych) zaś ponownie spadły nieco wyśrubowane już ceny wycieczek do Turcji (o średnio 11 złotych) oraz do przeżywającej przedłużające się osłabienie popytu Bułgarii (o średnio 27 złotych).

Seria wzrostów cen Turcji, która od końca stycznia zdrożała przeciętnie o 405 złotych (dwa tygodnie wcześniej było to nawet 445 złotych) została przerwana, co może mieć związek ze słabnącą ostatnio sprzedażą tego kierunku, na którą wpływ mogła mieć zbyt wysoka zwyżka cen przed dwoma tygodniami.

Ceny w Tunezji po ośmiu zwyżkach z rzędu (łącznie o prawie 300 złotych) i jednorazowych spadku o 48 złotych, wzroście o 38 złotych i spadku o 3 złote, ponownie spadły, tym razem o 14 złotych. Niewielkie korekty cen w dół nie pomagają słabnącej w ostatnim okresie sprzedaży Tunezji, natomiast wspierają popyt na innym relatywnie mało kosztownym kierunku, którym jest Albania.

2. Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w okresie pierwszego pełnego tygodnia sierpnia 2018 pokazuje, że bieżąca średnia cena wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu była wyższa o 13 złotych (poprzednio ceny były wyższe o 2, 22, 2, 20 i 6 złotych, wcześniej były niższe o 62, 44, 27, 47, 55, 3, 10, 15 i 1 złoty, a jeszcze wcześniej przejściowo wyższe o 14 i 42 złote oraz niższe o 7, 34, 32, 39, 71, 9, 18, 49 i 28 złotych). Przed rokiem, czyli w pierwszym tygodniu czerwca 2017, średnia cena w porównaniu rok do roku była wyższa o 188 złotych.

Po raz kolejny (piąty) w tym sezonie czynniki o charakterze kosztotwórczym działały w kierunku wzrostu cen wycieczek. Cena paliwa lotniczego była w minionym tygodniu zdecydowanie wyższa niż przed rokiem (2,91 wobec 2,25 zł/litr, czyli o 29,3 procent), a jej wpływ dodatkowo wzmacniał tańszy złoty, który w skali 12 miesięcy osłabł dla rozliczeń turystycznych o blisko 2,5 procent. W rezultacie czynniki zmian cen paliwa i kursów złotego liczone łącznie działały w kierunku podwyższania średniego poziomu kosztów wycieczek o około 135-145 złotych (poprzednio wpływ ten był mniejszy i wyniósł 120-130, 115-125, 50-60 i 45-55 złotych, wcześniej był neutralny, a jeszcze wcześniej czynniki te działały w kierunku obniżenia cen o około 25-35, 60-70, 35-45, 30-40, 50-60, 85-95, 90-95 i 105-115 złotych). Należy pamiętać, że wpływ zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek jest w zależności od touroperatora mniej lub więcej opóźniony (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich wpływ należy traktować w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).

Sytuację w zakresie zmian średnich cen rok do roku w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach ilustruje załączona mapka, a przebieg ich zmian na najważniejszych kierunkach obrazują zamieszczone poniżej wykresy.


Na wykresie widoczne jest dalsze pozostawanie Turcji na pozycji lidera wzrostów cen wycieczek rok do roku, choć różnica cen znacząco zmalała (z 199 do 99 złotych), na co największy wpływ miała znaczna zwyżka cen w tym okresie przed rokiem. Drugim bardziej kosztownym kierunkiem stała się Bułgaria (o 16 złotych), której ceny w ubiegłym sezonie o tej porze dość istotnie spadły. Pozostałe wiodące kierunki są teraz w podobnej skali (od 20 do 31 złotych) mniej kosztowne niż przed rokiem, a na pozycji kierunku o największym spadku cen rok do roku zameldowała się tym razem Grecja.

Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie najmocniej nadal drożeje Turcja (o 297 złotych), wyprzedzając w tym względzie Grecję i Wyspy Kanaryjskie – droższe średnio o 228 i 200 złotych, a spadki cen odnotowały Bułgaria i Egipt – o 3 i 45 złotych.