Zakaz handlu w niedziele a wyniki centrów i sieci handlowych

Przeczytaj także: Branża handlowa vs zakaz handlu. Jest 1:0?

Jak się okazuje, odwiedzalność w ponad 120 badanych centrach handlowych była o 3,07 % niższa od zanotowanej w analogicznym okresie poprzedniego roku. Odwiedziło je o 9,16 mln osób mniej niż rok wcześniej, a każdy kolejny miesiąc pogłębiał tę stratę o niemal 1,2 mln. Najbardziej pokaźne spadki dotyczyły obiektów zlokalizowanych na obrzeżach miast [-4,3%] oraz tych, w którym dominującą rolę odgrywa operator spożywczy [-3,8%]. Od czasu wejścia w życie zakazu handlu w niedziele centra handlowe utraciły 15,7 mln klientów, którzy przywykli do robienia zakupów w ostatni dzień tygodnia. Warto przy tym podkreślić, że zaledwie połowa tej grupy ( +7,3 mln) zmieniła swoje nawyki zakupowe i powróciła do galerii w inny dzień tygodnia.

Aby sprawdzić wpływ zakazu handlu w niedziele na wyniki zespół Retail Institute przeanalizował dane z 2017 i 2018 roku metodą „like for like”, czyli porównał dane z okresów tygodniowych mających tę samą liczbę dni roboczych/handlowych, np. poniedziałek do poniedziałku, wtorek do wtorku, itd. W efekcie można zauważyć, że frekwencja w centrach handlowych od poniedziałku do soboty wzrosła w 2018 roku o 3,7%. W niedziele handlowe do centrów przychodzi aż o 3,8% więcej klientów niż w te same niedziele 2017 roku. Tym samym nadal widać, że 3,07% spadek frekwencji jest ściśle powiązany z wprowadzonym 5. marca 2018 roku zakazem handlu.

Szansą na poprawę wyników jest zbliżający się okres Bożego Narodzenia i ogólnopolska akcja wyprzedażowa „Black Friday” - rok temu centra odnotowały w ich czasie 48% wzrost odwiedzalności.

Retail Institute analizuje nie tylko odwiedzalność, ale również obroty i tzw. wskaźnik affordability, zwany również OCR - ten ostatni pokazuje stosunek czynszów i kosztów wspólnych do obrotów. Oba parametry są niezwykle istotne, aby w pełni ocenić zachodzące w branży handlowej zmiany.

Od początku roku obroty sieci handlowych operujących na terenie 120 centrów handlowych wzrosły o -+ 2,2% rok do roku, przy czym w tym samym czasie, wg NBP, wskaźnik inflacji wynosił -+1,8%.
Największe spadki odnotowują kategorie usługowe tj.:

• Zdrowie i Uroda, usługi (-11,4%)
• Rozrywka (-11%)
• Kawiarnie i restauracje (+3,7%)
• Usługi (-4,9%)

które potrzebują silnego motoru jakim jest handel do tego, aby osiągać lepsze wyniki.

Najwyższe obroty nadal odnotowują operatorzy spożywczy oraz specjalistyczne sklepy spożywcze, które osiągnęły +8,4% wzrost rok do roku. Nie licząc firm z kategorii: moda damska, mieszana i elektronika, branże rozwijające się na terenie galerii handlowych odnotowały spadki rzędu 3-12% w porównaniu z analogicznym okresem 2017 roku. Wszelkie prognozy i przewidywania negatywnych skutków wprowadzenia zakazu handlu niestety zdają się potwierdzać.
Choć Polska ma trzeci najwyższy wskaźnik inflacji w Europie to eksperci RI nie przewidują, aby w najbliższym czasie jego wysoka dynamika wzrostu przełożyła się na znaczące zmiany cen w branży modowej i obuwniczej. Wg najnowszych danych EUROSTAT w ciągu ostatnich 18 lat ceny w tej kategorii spadły aż o 51,6%. Wyniszczająca handel walka cenowa oraz polityka nieustających wyprzedaży i rabatów zdaje się zbierać powoli swoje żniwo. Branża stawia pierwsze nieśmiałe pytania o zasadność wprowadzenia do regulaminów centrów handlowych zapisów o sztywnych terminach wyprzedaży czy konkurowania innymi parametrami niż tylko cena.

Sieci handlowe intensywnie poszukują nowego modelu biznesowego i rozwiązań. Sprzedaż online, choć rozwija się dynamicznie, nadal stanowi tylko od 5-10% przychodów firm i nie pokrywa stale rosnących kosztów operacyjnych. Dalszy spadek bezrobocia, nowe regulacje prawne dotyczące płacy minimalnej, a co z tym związane wysokie koszty pozyskania i utrzymania pracowników, prognozowane ok 40% wzrosty kosztów prądu w 2019 roku powodują, że sieci handlowe coraz częściej szukają rozwiązań w zacieśnieniu współpracy z zarządcami centrów handlowych. Paradoksalnie nie jest to współpraca oparta (wyłącznie) na oczekiwaniu obniżek czynszów, ale przede wszystkim na idei stworzenia pod egidą Retail Institute systemu wymiany informacji i podjęcia wspólnych działaniach (również marketingowych i technologicznych) mających wpływ na utrzymanie pozytywnych wyników sprzedaży, marż i EBITDA.