Świat: wydarzenia tygodnia 44/2018

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 43/2018

• Czym zakończy się wojna handlowa D. Trumpa z Chinami? To dziś jeszcze wielka niewiadoma. Jednak jeśli przyjąć, że jej fundamentem jest walka o czołową pozycję w świecie, a nawet o dominację nad nim (co może się wiązać z zepchnięciem USA na pozycję nr2) to odpowiedź na to pytanie jest bardzo trudna i możliwe są bardzo różny rozwój sytuacji. Z komentarzy Bloomberga dowiadujemy się, że trwają negocjacje amerykańsko-chińskie, a ostatnio odbyła się też telefoniczna rozmowa prezydentów D. Trumpa z Xi Jinpingiem. Po niej Trump optymistycznie oświadczył, że "USA zawrą umowę handlową z Chinami i "będzie to bardzo uczciwy deal dla wszystkich". Ale jak to często bywa w obecnej polityce amerykańskiej doradca Białego Domu ds. ekonomicznych Larry Kudlow "doprecyzował" prezydencką wypowiedź mówiąc, że Trump nie zlecił jeszcze przygotowania nowej umowy handlowej z Chinami, a on sam nie jest optymistą... Wg Bloomberga w Białym Domu przygotowywana jest lista amerykańskich warunków do ewentualnej umowy handlowej z Chinami którą chciałby zawrzeć na spotkaniu z Xi w Buenos Aires (gdzie w dniach 30 listopada do 1 grudnia odbędzie się szczyt przywódców Grupy G 20). Co jest znamienne dla polityki D. Trumpa gotowość dla podpisania umowy handlowej Trump połączył z groźbą, że jeśli rozmowy z Xi na temat handlu nie powiodą się, to Waszyngton może uruchomić kolejne taryfy celne na chińskie towary eksportowe. Jak wiadomo USA nałożyły już cła na chiński eksport wart 250 mld USD rocznie, by ukarać Pekin za nieuczciwe praktyki handlowe (w tym kradzież amerykańskiej technologii i brak wzajemności w barierach rynkowych), natomiast Chiny odpowiedziały jak dotąd taryfami na sprowadzane z USA towary za 110 mld USD rocznie.
• Co się zmieniło w najnowszym rankingu Doing Business Banku Światowego. Upraszczając można powiedzieć, że ten ranking wskazuje, gdzie panują najlepsze warunki prowadzenia biznesu wskazuje gospodarki z przepisami najbardziej przyjaznymi biznesowi. Okazało się, że był to spadek o 6 pozycji r/r, ale też warto zauważyć, że był to już drugi rok spadkowy z rzędu. Warto tu dodać, że Polska wciąż dobrze m.in. w zakresie obsługi handlu międzynarodowego a pogorszenie pozycji polskiej gospodarki wynika "głównie z wydłużenia się czasu poświęcanego na płacenie podatków przez przedsiębiorców". Według Banku Światowego liczba godzin potrzebnych do rozliczeń podatkowych wzrosła do 334 z 260 w poprzednim rankingu. Na koniec dodaję, że w tegorocznej edycji zwyciężyła Nowa Zelandia, wyprzedzając Singapur i Danię. W pierwszej dziesiątce są też: Gruzja (6. miejsce), Stany Zjednoczone (8.), Wielka Brytania (9.) Lepiej od Polski wypadły też m.in. Litwa (14.), Mauritius (20.), Niemcy (24.), Kazachstan (28.), Rwanda (29) czy Rosja (31).
• Od pewnego czasu analitycy bacznie obserwują sytuację finansową i pozycję rynkową Facebooka . Ich zdaniem po ostatnich skandalach ten portal społecznościowy nie stracił użytkowników w Stanach Zjednoczonych, natomiast przychody Facebooka w trzecim kwartale 2018 roku okazały się słabsze niż tego oczekiwano (jest to 185 mln USD, a więc tyle samo było pod koniec drugiego kwartału 2018 roku).
• Mimo, że ta branża brak wzrostów traktuje jak powód do niepokoju, to jednak utrzymanie liczby klientów i poziomu przychodów przyjęte zostało z zadowoleniem. Po ogłoszeniu wyników finansowych Mark Zuckerberg mówił o obecnej strategii rozwojowej Facebooka. Powiedział, że obecnie wyzwaniem dla firmy jest dostosowanie się do zmiany pokoleniowej. Warto przedstawić główne wskaźniki tego giganta: przychody urosły o 33 proc. r/r do poziomu 13,7 mld USD; wskaźnik marży zysku operacyjnego spadł do 42 proc. (w zeszłym roku wynosił on 50 proc.); zysk na akcję wg standardów GAAP wyniósł 1,76 USD (oczekiwano 1,47 USD); przychody – 13,73 mld dol., wzrost o 33 proc. r/r (oczekiwano 13,802 mld dol.); liczba użytkowników aktywnych dziennie – 1,49 mld (wzrost o 9 proc. r/r); liczba użytkowników aktywnych miesięcznie – 2,27 mld (wzrost o 10 proc.)
• Czy chińska firma Faraday Future będzie prawdziwym konkurentem amerykańskiej Tesli? Faradaay Future to chińska firma motoryzacyjna, działająca w Kalifornii. Miała ona wejść na rynek oferując hiperfuturystyczne samochody elektryczne i miała też być znaczącym konkurentem dla Tesli. Te mocarstwowe plany Chińczyków były zaprezentowane już w 2017 na targach CES w Las Vegas. Jeszcze w końcu ubiegłego roku plany te były realistyczne biorąc pod uwagę skład udziałowców firmy i wielkość dysponowanych środków finansowych. Firma zapowiadała, że w 2018 roku rozpocznie produkcję swojego elektrycznego FF91, który miał się rozpędzać do 100 km/h w niecałe 3 sekundy. Te plany były jeszcze realne w tym roku, gdy amerykańska firma wpadła w poważne problemy organizacyjne i finansowe. Jednak na Chińczyków przyszły też gorsze czasy, Faraday Future znalazła się w tarapatach, straciła właśnie kolejnego managera wysokiego szczebla, współzałożyciela Nicka Sampsona. To ważny sygnał, bo był on ostatnim z założycieli, który pracował w firmie. Rozpoczęły się tez prawne spory pomiędzy FF i głównym inwestorem tej firmy. Nie wiadomo, czym ta sądowa batalia się skończy, ale z całą pewnością nie będzie to służyło szansie na wygraną w rywalizacji z amerykańskim gigantem...

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Na pytanie ILE BĘDZIE NAS KOSZTOWAŁ CYBERATAK KIEDY OSZUŚCI BĘDĄ PODSZYWAĆ SIĘ POD ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH (ZUS).

Obecny cyberatak, w którym oszuści podszywają się pod Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), może się okazać jednym z najbardziej rozległych i kosztowych w Polsce. Średnio w ciągu doby cyberatakom ulega 6,5 miliona firm i osób na świecie, a straty z tym związane są gigantyczne. Jednym z najkosztowniejszych cyberataków w historii był robak internetowy „ILOVEYOU”, który spowodował straty porównywalne do obecnego rocznego PKB Mołdawii, w tym roku poważne i kosztowne ataki kierowano między innymi na największa angielską linię lotniczą.

Niemal co tydzień pojawiają się ostrzeżenia przed takim czy innym zagrożeniem z sieci dotyczącym polskich użytkowników komputerów. Minął tydzień od ataku na infrastrukturę Home.pl, a pojawiło się nowe ostrzeżenie związane z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), pod który podszywają się hakerzy. Wysyłając fałszywą wiadomość, namawiają do potwierdzenia odebrania wiadomości „z ZUS”. To jednak oszustwo, a rzeczywistym nadawcą wiadomości nie jest ZUS, a przestępcy. Korespondencja ma na celu zainfekowanie komputera lub uzyskanie dostępu do danych wrażliwych, które zapisane są w jego pamięci. Pomimo komunikatu ZUS informującego o oszustwie i pojawiających się w mediach ostrzeżeń, z pewnością część przedsiębiorców otworzy maila i kliknie w link. Jeśli nie mają zabezpieczenia w postaci zaawansowanych programów ochronnych może ich to kosztować bardzo dużo.

– Takie fałszywe maile mogą dotrzeć do dziesiątek tysięcy komputerów – przecież korespondencja z ZUS dla każdego przedsiębiorcy jest ważna. Jeśli nawet tylko 1% odbiorców otworzy załącznik to skala ataku i jego koszty mogą być ogromne. W tej chwili zbierane są dane i szacowana skala ataku, ale wykorzystanie do niego nazwy ZUS rodzi duże ryzyko powodzenia – Wojciech Gołębiowski, dyrektor zarządzający Veronym, firmy zapewniającej najnowocześniejsze i kompleksowe chmurowe cyberbezpieczeństwo w modelu subskrypcji usługi.

W rzeczywistości większość ataków hakerskich przechodzi niepostrzeżenie. Utracone lub skradzione zostają dane, zniszczone oprogramowanie, zawieszony dostęp do operacji w Internecie, a firmy płacą okup za odblokowania komputerów. Są też jednak takie zdarzenia, których nie da się przeoczyć, ich efekty są uciążliwe i trudne do zlikwidowania w skali globalnej, a koszty gigantyczne.

Najbardziej spektakularne cyberataki tego roku:

1) Z linii lotniczej odleciało 380 000 kart kredytowych

Pomiędzy 22 sierpnia, a 5 września tego roku, dane osobiste i finansowe klientów rezerwujących loty przez stronę ba.com i aplikację linii lotniczej były zagrożone. Wyciek załatano dopiero po dwóch tygodniach co spowodowało gigantyczne straty. Wg linii lotniczej około 380 000 kart kredytowych mogło dostać się w ręce cyberprzestępców. Największa angielska linia lotnicza zalecała swoim klientom kontakt z bankami, które wydały ich karty.

2) Kradzież danych „na telefon”

20 sierpnia 2018 wykryty został atak na sieć telefonii komórkowej z literą T w nazwie. Hakerzy ukradli dane osobiste 2 milionów klientów. Wyciekły imiona i nazwiska, adresy email, numery kont i inne. Przedstawicieli sieci zaprzeczyli, aby skradzione zostały dane finansowe, takie jak numery kart kredytowych i hasła, choć takie obawy również się pojawiały.

3) Dane w darknecie za karę

Z aplikacji Snapchat, która pozwala na udostępnianie zdjęć, filmików, oraz wiadomości (które znikają po pewnym czasie) skradziono dane 1.7 mln użytkowników portalu. Trafiły do tak zwanego darknetu, czyli „ukrytego internetu” – raju dla przestępców. Co ciekawe ataku dokonała grupa indyjskich hakerów w odpowiedzi na wypowiedź szefa Snapchata, na temat jego niechęci rozwijania portalu w „biednych” krajach takich jak Indie. Wprawdzie hakerzy oświadczyli, że nie mają zamiaru wykorzystać skradzionych danych w przestępczych celach, ale całe zdarzenie to dobry przykład sytuacji, kiedy nieodpowiedzialna wypowiedź szefa firmy może wywołać wielkie szkody. W Polsce Snapchata używa około 2 mln osób.

– Rzeczywiste koszty są często niemożliwe do policzenia. Trudno bowiem oszacować czas przestoju i straty wizerunkowe firm, które padły ofiarami ataku. Podobnie potencjalny zysk utracony w ten sposób. W dodatku firmy nie zawsze zgłaszają takie ataki, w wyniku części z nich wiele osób na zawsze straciło kontrolę nad swoimi komputerami i smartfonami – ich urządzenia zostały zablokowane. Z pewnością cyberochrona jest tańsza i bardziej perspektywiczna dla każdej firmy, zwłaszcza jeśli jest dostępna w formie subskrypcji takiej ochrony – Wojciech Gołębiowski z Veronym

Polska z dużym potencjałem cyberwyłudzeń

Liczba ataków na polskie firmy systematycznie rośnie. W 2017 r. była większa o 38 proc. niż rok wcześniej, a Polska została zaatakowana o 50 proc. więcej razy niż w 2016 r. W tym roku tempo może być jeszcze większe, do czego wydatnie może się przyczynić obecne działanie z wykorzystaniem marki ZUS. Pod względem bezpieczeństwa znajdujemy się na 7. miejscu w Europie. Natomiast na światowej mapie zagrożeń cyberatakami znajdujemy się na 108. miejscu. Średnie firmy przeciętnie tracą przez cyberprzestępców około 1,5 mln zł rocznie. Według Badania Stanu Bezpieczeństwa Informacji w Polsce 2016 przeprowadzonego przez PwC, tylko 46 proc. firm w naszym kraju ma strategię i regulaminy cyfrowego bezpieczeństwa. Pozostajemy daleko w tyle za średnią światową, która wynosi aż 91 proc. Dlatego coraz częściej ataki dotyczą Polski, w szczególności przedsiębiorstw.

– Hakerzy częściej atakują firmy. Po pierwsze mają one zazwyczaj cenniejsze zasoby niż indywidualni użytkownicy, a po drugie z reguły dysponują większymi pieniędzmi, na które hakerzy polują np. żądając okupu w zamian za zaprzestanie swoich działań. Rosnąca powszechność usług internetowych to także zwiększająca się liczba okazji dla hakerów do zdobycia danych klientów i wyciągnięcia od firm ich pieniędzy. Tym bardziej więc na skuteczny atak może być narażony mały czy średniej wielkości biznes w Polsce. Z pewnością poleganie na pojedynczym zabezpieczeniu, chroniącym np. tylko przed robakami, które – jak czasem mówią użytkownicy internetu – „sprawdza się od lat” jest nieodpowiedzialne. Najlepsze zabezpieczenie daje ochrona wielopłaszczyznowa, gwarantująca bezpieczeństwo sieciowe z chmury, zapewniane poprzez zintegrowanie najlepszych technologii dostępnych na świecie – komunikujących się ze sobą i działających prewencyjnie. Taki system ma największe szanse zadziałać w przypadku różnego typu ataków. Teraz na szczęście sytuacja może się poprawiać, na rynku pojawiają się dedykowane firmom MSP wysokiej jakości zabezpieczenia, których koszt nie jest zaporowy – Wojciech Gołębiowski z Veronym.