Polska w Unii Europejskiej 2004-2006

Przeczytaj także: Rok w Unii Europejskiej

Wejście do UE przyniosło także zagrożenia i utrudnienia w prowadzeniu działalności gospodarczej - większą konkurencję na krajowym rynku (35 procent przedsiębiorców wskazuje na ten czynnik), odpływ wykwalifikowanej siły roboczej za granicę (32 proc.), konieczność dostosowywania się do norm unijnych i zdobywania certyfikatów (29 procent). Polskie firmy zaczynają korzystać z możliwości uczestniczenia w unijnych przetargach publicznych - w ubiegłym roku wygrały 42 takie przetargi.

Przedsiębiorcy nadal narzekają na trudności w dostępie do unijnych funduszy strukturalnych. Dla 27 procent największą przeszkodą jest konieczność początkowego sfinansowania całości inwestycji z własnych środków, dla 24 procent zbiurokratyzowane procedury, dla 21 procent uciążliwości związane z wypełnianiem wniosków, a dla 13 procent brak informacji o źródłach i zasadach przyznawania środków unijnych.

Po dwóch latach obecności w UE wielu przedsiębiorców może pochwalić się sukcesami. W UE pojawia się coraz więcej polskich produktów, usług oraz działających polskich firm. Zauważana jest konkurencyjność polskich produktów. Branża spożywcza nadal kontynuuje intensywną ekspansję na unijne rynki, choć z nieco mniejszą dynamiką niż w pierwszym roku członkostwa.

Przedsiębiorcy chcąc jeszcze efektywniej działać w Unii postulują również zmiany - domagają się zmian podatkowych (w tym regulacji dotyczących podatku VAT), poprawienia efektywności sądownictwa (w tym gospodarczego), uzdrowienia administracji (określanej często jako niekompetentna i skorumpowana), poprawienia procedur pozwalających na korzystanie z funduszy pomocowych.

Pod unijnym pręgierzem

Polska, przystępując do Unii, zobowiązała się do wprowadzania określonych standardów - dotyczących czy to przestrzegania dość szerokiego zakresu praw człowieka, czy też ustawienia dość wysoko poprzeczki dla administracji, sądownictwa - ogólnie dla wszelkich struktur państwa.

Obywatele w tym i przedsiębiorcy zyskali w Brukseli sprzymierzeńca w walce z radosną twórczością rodzimej administracji, tłumaczącej wszelkie nieprzychylne biznesowi rozwiązania rzekomym obowiązkiem dostosowania do unijnych przepisów. Bruksela postanowiła kraje ociągające się we wdrażaniu reform liberalizujących rynki potraktować ostro - Bruksela grozi trybunałem w Luksemburgu i surowymi karami. komisja Europejska wskazuje na 22 obszary w sferze społeczno-gospodarczej w których Polska wykazuje się opieszałością we wdrażaniu unijnych regulacji (sądownictwo, podatki, telekomunikacja, transport).

Wielka migracja

Początkowo skala migracji zarobkowych do państw, które 1 maja w pełni otworzyły swoje rynki pracy dla obywateli z nowych państw członkowskich (Irlandii, Szwecji i Wielkiej Brytanii) była ograniczona. Prawdziwa lawina ruszyła jednak w roku 2005. Według różnych szacunków z Polski wyjechało do pracy w krajach Piętnastki od 400 do 700 tysięcy Polaków. Początkowo eldorado dla pracowników (głównie Polaków) z nowoprzyjętych państw unijnych była Szwecja, Wielka Brytania oraz Irlandia. W Wielkiej Brytanii pracuje legalnie ponad 200 tysięcy Polaków, według ostrożnych szacunków co najmniej drugie tyle pracuje na Wyspach na czarno.

Wyjeżdżający z Polski głównie młodzi ludzie dość łatwo odnajdują się w rzeczywistości Wielkiej Brytanii czy Irlandii, zyskując opinię sumiennych, wydajnych i rzetelnych pracowników. Skala migracji zarobkowej wyraźnie zaskoczyła polskie władze, które zdają się nie mieć pomysłu na zachęcenie migrujących do powrotu. Ludzie wyjeżdżający z Polski wskazują na brak możliwości rozwoju w kraju, na wysokie bezrobocie i brak perspektyw. Emigrantów nie motywują do powrotu też polskie przepisy podatkowe, w myśl których powinni w Polsce płacić dość wysokie podatki, a za ich nieuiszczenie mogą być ścigani karnie.

W dwa lata po rozszerzeniu Unii również przedsiębiorców niepokoi rosnąca liczba emigrujących dobrze wykwalifikowanych pracowników oraz młodych, odważnych i otwartych na nowe wyzwania ludzi. W wielu branżach przedsiębiorcy sygnalizują trudności w znalezieniu odpowiednio wykwalifikowanych pracowników. W efekcie polscy pracodawcy chcąc zatrzymać pracowników w kraju podnoszą pensje, co dodatkowo wpływa na wzrost gospodarczy.