1 giga i 4 megatrendy dla sektora automotive

Przeczytaj także: 10 największych firm motoryzacyjnych w Europie Wschodniej

– Według nas najważniejszymi kierunkami rozwoju nie tylko globalnego, ale i krajowego sektora automotive są connected cars, napędy alternatywne, auta autonomiczne i car sharing. Wspólnym mianownikiem tych trendów jest jeden nadrzędny gigatrend. To urbanizacja – mówi Małgorzata Demidziuk, dyrektor ds. sektora logistyki i automotive w Santander Bank Polska.

W 2017 roku wskaźnik urbanizacji dla całego świata według danych Organizacji Narodów Zjednoczonych wynosił 55%. Prognozy zakładają, że co 5 lat w miastach będzie przybywać ok. 400 mln mieszkańców, czego skutkiem będzie wzrost tego wskaźnika do 68% w 2050 r. Mieszkańcy miast (6,7 mld osób) będą stanowić ok. 2/3 światowej populacji. Już w chwili obecnej są miejsca na świecie, gdzie ten wskaźnik jest dużo wyższy. Przykładowo w Europie wynosi 74% a w Ameryce Północnej 82%. Rośnie także liczba megamiast, czyli takich, w których mieszka więcej niż 10 mln ludzi. W 2015 r. było ich 29, a w 2030 będzie ich aż 43. Z kolei miast z populacją od 5 do 10 mln, w 2030 będzie 66 (o 21 więcej niż w 2015 r.).

Wyodrębnione przez Santander Bank Polska giga i megatrendy przełożą się na konkretne konsekwencje dla branży motoryzacyjnej, takie jak: wzrost kosztów, konsolidacja rynku czy rozwój technologii podnoszących efektywność procesów produkcyjnych, sprzedażowych i logistycznych.

1 gigatrend: urbanizacja

Santander Bank Polska zwraca uwagę, że nowe technologie, rozwiązania i zjawiska w branży automotive już teraz pojawiają się jako odpowiedzi na problemy komunikacyjne w szybko powiększających się miastach. Chodzi np. o zanieczyszczenia powietrza, korki uniemożliwiające swobodne przemieszczanie się czy problemy z miejscami postojowymi i parkingami. Podobny mechanizm będzie działać w dalszej przyszłości.

– Tam gdzie intensywnie rozwijają się miasta będą powstawać nowe, chłonne rynki zbytu. W fazie takiego szybkiego rozwoju jest obecnie Afryka. Z kolei w fazie suburbanizacji, postępującego przeludnienia i eksplozji demograficznej w miastach są już kraje takie jak Indie i Chiny. Biorąc pod uwagę rozrastającą się tam klasę średnią, dla branży to sygnał, że długoterminowo to właśnie rynki azjatyckie będą napędzać absorbcję nowych trendów. W dalszej kolejności trendy te będą przenosić się także na rynki afrykańskie – mówi Martyna Dziubak, analityk ds. sektora TSL i automotive w Santander Bank Polska.

Wg analityków tego banku, główne megatrendy wynikające z urbanizacji to connected cars, napędy alternatywne, auta autonomiczne i car sharing.

4 megatrendy: connected cars, napędy alternatywne, auta autonomiczne i car sharing

Trend connected cars, czyli aut połączonych z siecią, innymi użytkownikami, pojazdami oraz infrastrukturą, wykorzystujący m.in. big data, cyfryzację, internet rzeczy, telematykę czy sztuczną inteligencję będzie widoczny przede wszystkim w miastach. To właśnie w nich znajduje się niezbędna infrastruktura a mieszkańcy mają wyższą siłę nabywczą, dzięki czemu stać ich na korzystanie z nowoczesnych a zarazem kosztownych technologii. Dodatkowo, w dużych ośrodkach miejskich popyt na nowinki jest napędzany stylem życia jego mieszkańców oraz modą. Na problemy miast, takie jak zanieczyszczenia i smog, odpowiada natomiast trend rozwoju napędów alternatywnych. To jeden z najbardziej przyszłościowych trendów w motoryzacji, bo coraz więcej aglomeracji ogranicza wjazd samochodów z silnikiem spalinowym do ich centrów oraz wprowadza zachęty dla aut z napędem alternatywnym (np. darmowe parkowanie). Z kolei w ograniczeniu liczby wypadków w miastach i zatorów z nimi związanych, pomóc miastom mają auta autonomiczne. – Na razie upowszechnienie pojazdów autonomicznych, poza dopracowaniem technologii, wymaga jeszcze dostosowania i uspójnienia systemów prawnych. Dlatego, w ciągu najbliższych kilku lat auta autonomiczne nie będą produkowane na szeroką skalę, ale w dłuższej perspektywie trend ten może bardzo przyspieszyć – wskazuje Martyna Dziubak. Urbanizacja wpłynęła także na powstanie i rozwój mody na współdzielenie aut. Ich wypożyczanie pomaga ekonomicznie korzystać z transportu samochodowego, zmniejszyć korki, co także potencjalnie przekłada się na zmniejszenie zanieczyszczeń środowiska i komfort życia w miastach.

7 skutków dla sektora automotive

Eksperci Santander Bank Polska podkreślają, że gigatrend urbanizacji i powiązane megatrendy mają bardzo konkretne konsekwencje dla branży automotive.

Przede wszystkim, w związku ze stosowaniem drogich technologii oraz wzrostem nakładów na badania i rozwój będą rosły koszty firm motoryzacyjnych. Wg ACEA samo tylko osiągnięcie minimalnego poziomu emisji CO2 w 2021 r. podwyższy koszt produkcji auta o 1000-2000 EUR. Aby sprostać nowym wyzwaniom technologicznym konieczne będzie utrzymanie tempa wzrostu nakładów inwestycyjnych na B&R. W 2017 r. wydatki największych przedsiębiorstw motoryzacyjnych w UE na B&R wyniosły blisko 54 mld EUR, o 7,6% więcej niż rok wcześniej. W średnim terminie wzrost kosztów wpłynie na obniżenie marż, gdyż koszty będą rosły szybciej niż tempo wzrostu cen, które zaakceptowaliby nabywcy produktów końcowych.

– Wszystkie zjawiska, które kryją się pod pojęciem „Przemysłu 4.0”, a w szczególności robotyzacja oraz wykorzystanie sztucznej inteligencji, będą zyskiwały na znaczeniu i z punktu widzenia przedsiębiorcy będą wymagały coraz wyższych nakładów inwestycyjnych. Dlatego ważne jest, aby branża wiedziała gdzie szukać i jak sięgać po różne formy finansowania zewnętrznego, efektywnie je kompilując. Mówię nie tylko o kredytach bankowych, ale także o wsparciu z funduszy publicznych, w tym programów branżowych na badania i rozwój – mówi Małgorzata Demidziuk z Santander Bank Polska.

Santander Bank Polska sygnalizuje też, że mniejsze firmy motoryzacyjne mogą nie być w stanie finansować wysokonakładowych inwestycji.

– Przy rosnącej konkurencji producenci aut i części będą coraz bardziej polegać na efekcie skali. Dlatego drugim efektem megatrendów będzie konsolidacja rynku, którą zresztą widać już na rynku – mówi Martyna Dziubak Santander Bank Polska.

Według PWC „Global Automotive Deals Insight” globalna wartość transakcji fuzji i przejęć w branży automotive w 2017 r. wzrosła o 29,9% - do 53 mld USD. W okresie Q1-Q3 2018 r. przekroczyła wartość 59 mld USD, mimo mniejszej liczby transakcji niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Znacząca część tego wolumenu była wygenerowana przez producentów części motoryzacyjnych.

W przyszłości konsolidacja będzie odbywać się w trzech wymiarach. W wymiarze wertykalnym będziemy obserwować „połykanie” partnerów z łańcucha dostaw w celu zwiększania marży. Zarówno producenci aut będą przejmować dostawców części, jak i dostawcy części wchłaniać mniejszych producentów z łańcucha. W wymiarze horyzontalnym producenci części będą przejmować producentów innych części w celu dywersyfikacji swojego portfolio. Dodatkowo, konsolidacji i zmianom własnościowym w obrębie sektora, zacznie towarzyszyć coraz więcej transakcji crosssektorowych. Z racji wzrostu znaczenia systemów informatycznych w produkcji aut można spodziewać się wielu fuzji, przejęć i strategicznych kooperacji ze spółkami informatycznymi. Dodatkowo, sektor automotive prawdopodobnie rozszerzy się o nowych graczy, specjalizujących się tylko i wyłącznie w technologiach IT dla motoryzacji.

Giga i mega trendy w sektorze automotive przyspieszą także rozwój technologii podnoszących efektywność procesów produkcyjnych, sprzedażowych i logistycznych. Na znaczeniu zyska przede wszystkim sprawna i szybka logistyka, bo konsumenci generalnie coraz bardziej przyzwyczajają się do błyskawicznego dostępu do towarów i usług. Jeśli chodzi o sprzedaż to jej model będzie ewoluować w kierunku e-commerce i wirtualnej rzeczywistości. Obecnie całkowite zrezygnowanie ze sprzedaży bezpośredniej wydaje się mało prawdopodobne, gdyż zakup auta wciąż jest ważną i wysokowartościową decyzją. Dlatego też dealerzy i salony pozostaną kluczowi. Sam model sprzedaży i obsługi klienta będzie wyglądać inaczej. Przykłady już są: Volkswagen zaproponował platformę, na której klient będzie konfigurować swoje przyszłe auto, obsługiwać aplikacje i korzystać z całodobowej obsługi. Zwiększy się liczba salonów wystawowych i pop-up. W skonfigurowaniu własnego samochodu pomogą augmented reality i virtual reality. Dzięki nim klient będzie mógł zdalnie obejrzeć auto czy odbyć jazdę.

– To jest daleka przyszłość, gdyż te technologie są drogie i będą adaptowane stopniowo, w zależności od możliwości dealerów i zapewne przy wsparciu producentów oraz importerów – podkreśla Martyna Dziubak.

Santander Bank Polska zwraca też uwagę na skracający się cykl życia produktów. W dzisiejszych czasach konsumenci chcą mieć na bieżąco dostęp do wszystkich nowinek. Aby im to zapewnić modele będą liftingowane coraz częściej. W ślad za tym będzie musiała zwiększać się elastyczność produkcji. Coraz ważniejsza jest bliska lokalizacja zakładów produkcyjnych wokół montowni, aby jak najszybciej dostarczać potrzebne części, a w efekcie skracać czas w którym klient otrzyma produkt.

Santander Bank Polska widzi również możliwość ewolucji modeli biznesowych w branży. Trendy takie jak car sharing mogą np. wpływać na przekształcenie się dostawców samochodów w dostawców rozwiązań cyfrowych i usług transportowych. Producenci, którzy zdecydują się dostarczać auta do car sharingu, będą je wyposażać w różne aplikacje cyfrowe i jednocześnie stawać się właścicielami platform, które będą tymi aplikacjami zarządzać. Mówiąc o aplikacjach, którymi będą naszpikowane samochody przyszłości, trzeba wziąć pod uwagę wyzwania związane z ogromną ilością danych o użytkownikach. Pojawią się koszty zadbania o bezpieczeństwo tych danych oraz kwestie prawne związane z ich wykorzystaniem.